خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، طی سلسله گفت‌وگوهایی با مسوولان چاپخانه‌های سراسر استان فارس به نقاط ضعف و قوت چاپخانه‌های این منطقه از ایران پهناور پرداخته است.

در این گفت‌وگوها مسوول چاپخانه جوان شهرستان فیروزآباد جای خالی این اتحادیه را در این سوال که «اعتراض و پیشنهاد در حوزه چاپ را به کجا ببریم؟» مطرح و عنوان کرد که چاپخانه‌های فیرزآباد زیرنظر اتحادیه نوشت‌افزار اداره می‌شود و آن اتحادیه نیز تنها بر قیمت مصوب و بخشنامه‌های چاپخانه‌ها نظارت دارد و به سایر مشکلات چاپخانه‌ها رسیدگی نمی‌کند. بنابراین، تلاش‌های زیادی کردیم تا اتحادیه‌ای مستقل در شهر فیروزآباد تشکیل دهیم که تاکنون موفق به آن نشده‌ایم.

شهباز مرادی توضیح داد که برای تشکیل صنف چاپخانه‌داران از طریق اداره صنعت، معدن و تجارت اقدام کرده‌ایم اما چون تعداد چاپخانه‌های این منطقه محدود است تاکنون نتوانستیم این ایده را محقق کنیم. اکنون اتحادیه نوشت‌افزار در جلسات اعضای این اتحادیه از چاپخانه‌داران برای تصمیم‌گیری دعوت نمی‌کنند. در حقیقت چاپخانه‌داران که عضو این اتحادیه‌اند در گرفتن تصمیم برای خود کاملا منفعل‌اند.

مسوول چاپخانه جوان یادآور شد که در روزهای ابتدایی سال 1392 در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس گردهمایی مبنی بر رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های چاپخانه‌داران برگزار شد و طی آن مقرر شد به فعالیت و خدمات واحدهای کوچک خدمات رایانه‌ای سطح شهرهای مختلف رسیدگی شود تا بحران رکود و ورشکستگی چاپخانه به پایان برسد.

وی در پایان هم پیشنهاد داد که ضرورت دارد در هر شهرستان، صنفی ویژه چاپخانه‌داران ایجاد شود یا دست‌کم در هر استانی اتحادیه چاپخانه‌داران تشکیل شود تا مرکزی برای رسیدگی به مشکلات، دریافت پیشنهادها و انتقادات فراهم شود. همچنین با ایجاد صنف یا اتحادیه، چاپخانه‌داران برای تهیه لوازم مورد نیاز دستگاه‌های چاپ به طور گروهی یا تعریف شده عمل می‌کنند.

همچنین برخی چاپخانه‌داران مانند مسوول چاپخانه 110 سپیدان، فروش قطعات دستگاه‌های چاپ ایران را انحصاری دانسته و معتقدند که اکنون 80 درصد مشکل اصلی چاپخانه‌داران ایران تهیه و خرید قطعات دستگاه‌های چاپ است. در حقیقت چاپخانه‌داران کمتر مشکلی به نام تهیه کاغذ دارند.

به گفته غلامرضا محسنی‌پور در ماه‌های اخیر که ایران با مشکلات تحریم دست و پنجه نرم می‌کرد، بهای قطعات ماشين آلات چاپ ایران به هفت يا هشت برابر افزایش یافت و یکی از مشکلات تهیه لوازم و قطعات چاپ در ایران، انحصاری بودن بازار آن است. فروشندگان این قطعات، کالای خود را به هر قیمتی به چاپخانه‌داران می‌فروشند و ناظری بر فعالیت این فروشنده‌ها نظارت نمی‌کند.

وی یادآور شد که اکنون شهرستان سپیدان از داشتن اتحادیه چاپخانه‌داران بی‌بهره است. بنابراین، مغازه‌های خدمات رایانه‌ای به شکل دلالی و با واسطه، کار چاپ این منطقه را قبضه کرده‌اند. هنگامی که شکایت‌مان را به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس بردیم، آنان گفتند این مغازه‌ها اجازه چاپ ندارند اما هيچ نهادي تاكنون برای جلوگیری از فعالیت مغازه‌هاي خدمات رایانه‌ای اقدامی ‌نکرده است.

اسماعیل فتحی، مسوول چاپخانه دیجیتال کامفیروز هم دلیل گسترش و تنوع فعالیت چاپخانه‌های این منطقه در فرآیند تولید کتاب را نبود دانشگاه اطراف شهرستان خود توصیف کرد.

همچنین وی یکی دیگر از مشکلات چاپخانه‌داران حمایت نشدن دستگاه‌های چاپ از سوی نمایندگی‌های خدماتی معرفی کرد و معتقد است در ماه‌های اخیر بسیاری از نمایندگی‌های خدماتی دستگاه‌های چاپ تعطیل شده‌اند و پس از پرس‌وجوی فراوان مشخص شد که اغلب آن‌ها قادر به ارایه خدمات به دستگاه‌های چاپ قدیمی برخی ارگان‌ها نیستند از این‌رو تعطیلی آنان زیان کمتری به صاحبان آن وارد می‌کند. اینک چاپخانه‌داران هم برای تعمیر دستگاه‌های چاپ خود باید به استان‌های اصفهان و تهران سفر کنند.

البته مدیر چاپخانه آریا در شیراز چاپ کتاب‌ در ایران را قطبی خواند و گفت که با وجود دانشگاه‌های فراوان و بزرگ در شهر شیراز، مسوولان دانشگاهی سفارش‌ چاپ کتاب خود را به چاپخانه‌های استان‌های اصفهان و تهران می‌دهند و این اتفاق سبب قطبی شدن فعالیت چاپخانه‌های ایران شده است.

وی باندبازی و پارتی‌بازی را عامل موثر در هر شغلی تاثیرگذار برشمرد و عنوان کرد که برخی چاپخانه‌های فعال در شهر شیراز سفارشی‌اند. اگر رسیدگی بر فعالیت مسوولان ادارات و چاپخانه‌ها باشد، چاپخانه‌ها متعادل کار می‌کنند و زمینه فعالیت برای همه صنعتگران چاپ فراهم می‌شود.

مدیر چاپخانه آریا در شیراز عامل رقابت با چاپخانه‌های بزرگ در تهران، اصفهان و مشهد و جلب نظر مشتریان را ارتقای سیستم‌های چاپخانه‌های شهرستان‌ها ارزیابی و تاکید کرد که چاپخانه‌داران باید از حمایت مسوولان برخوردار باشند. بنابراین، با مشخص شدن جایگاه چاپخانه‌ها در صندوق توسعه ملی، هر چاپخانه از مزایای مشخص شده خود در این صندوق بهره می‌برد. 

اما مسوول چاپخانه فجر ممسنی در استان فارس با اشاره به وضعیت نابه‌سامان تنها بازمانده از مجموع سه چاپخانه این شهر گفت که مشتری برای کسب سود بیشتر سفارش‌های خود را به مراکز خدمات رایانه‌ای می‌سپرد، اکنون به جای کار در چاپخانه به کار در زمین زراعی مشغولم.
معصوم‌علی کریمی اظهار کرد که از یک سو افزایش بهای کاغذ و از سوی دیگر فعالیت چشمگیر مراکز خدمات رایانه‌ای با بهای زیر نرخ مصوب، سبب شده است مشتریان و مخاطبان برای کسب سود بیشتر سفارش‌های چاپی خود را به آنان ارایه داده و چرخه صنعت چاپ را با مشکلاتی جدی روبه‌رو کند.

مسوول چاپخانه فجر ممسنی خواستار برخورد جدی مسوولان با مراکز خدمات رایانه‌ای و نیز افزایش سیاست‌های حمایتی همچون وام بانکی با سود کم شد.

همچنین عضو گروه چاپ پارسا در شهر گِراش استان فارس نبود دستگاه‌های چاپ بزرگ در استان فارس را یکی از مشکلات چاپخانه‌داران این ناحیه دانست.

به گفته وی در شهر گراش تعداد محدودی چاپخانه دایرند که همگی زیرنظر اتحادیه‌های عکاسان، لوازم التحریر و رایانه اداره می‌شوند و مشکل چاپخانه‌داران این شهر کوچک، نبود اتحادیه چاپخانه‌داران است زیرا اگر در این منطقه اتحادیه بود، نیازی به ارسال آثار برای چاپ با شمارگان بالا به شهرهای اصفهان، تهران و قم نبود.

به گفته وی در شهر گراش هر کسی که نسبت به فتوشاپ و word قدری اطلاع می‌یابد، دفتر خدمات رایانه‌ای تاسیس می‌کند که با فعالیت‌شان كار چاپخانه داران را مختل می‌کنند. از آن‌جا که فعالیت آنان سبب ورشکستگی و انزوای چاپخانه‌داران شده است، مسوولان اماکن، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و اصناف برای سامان بخشیدن به مشکلات این صنعتو تشکیل اتحادیه آن باید با یکدیگر همکاری کنند. 

تشکیل اتحادیه چاپخانه‌داران در شیراز

البته در پایان این سلسله مسوول چاپخانه مصطفوی از تشکیل اتحادیه مستقل چاپخانه‌های شیراز در ابتدای سال 1393 خبر داد و گفت که این امکان پس از پیگیری‌ها و تلاش‌های فراوان، سرانجام در روزهای اخیر برای چاپخانه‌داران شهر شیراز فراهم شد.

جعفر مصطفوی بیان کرد «پیش از این، اتحادیه نوشت‌افزار شهر شیراز خواست‌های چاپخانه‌داران این شهر را دنبال می‌کرد اما نمی‌توان از ضرورت تشکیل اتحادیه مستقل چاپخانه‌داران چشم‌پوشی کرد. بنابراین، اعضای این اتحادیه مستقل باید هرچه زودتر برای انتخابات اعضا و هیات مدیره آن تلاش کنند و مدارک خود را ارایه دهند».

مسوول چاپخانه مصطفوی تاکید کرد که چاپخانه‌داران شهر شیراز برای پیوستن به اتحادیه مستقل چاپخانه‌داران موظف‌اند مدارک و مجوز کسب خود را از اتحادیه نوشت‌افزار که پیش از این بر فعالیت چاپخانه‌ها نظارت داشت، گرفته و پس از دریافت استعلام از سازمان شهرداری و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، آن‌ها را به اتحادیه مستقل چاپخانه‌داران شیراز ارایه دهند.