سید‌مصطفی رضوی، مدیرگروه مدیریت صنعتی دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: متاسفانه دانشگاه‌ها از منابع مالی کافی برای چاپ کتاب‌ها برخوردار نیستند. در چنین اوضاعی، دانشگاه‌ها برای چاپ کتاب‌هایشان، اغلب در انتظار دریافت اعتبارات و تخصیص‌های لازم می‌نشینند و همین موضوع باعث می‌شود کتاب‌ها به موقع چاپ نشوند.
وی با بیان این‌که فرآیند ارزیابی و چاپ کتاب‌های دانشگاهی بسیار پیچیده و طولانی است، گفت: فرآیند چاپ کتاب در دانشگاه‌ها، خودگردان است و هیچ نهاد دولتی از این فرآیند حمایت نمی‌کند. اغلب کتاب‌های دانشگاهی نیز چون تخصصی و ویژه قشر خاصی از جامعه هستند، با شمارگان پایین و در برخی موارد با قیمت بالا منتشر می‌شوند؛ در نتیجه به خوبی به فروش نمی‌رسند و مولفان کتاب‌های دانشگاهی که اغلب عضو هیات علمی دانشگاه‌ها نیز هستند، ترجیح می‌دهند کتاب‌هایشان را برای چاپ به انتشارات دانشگاه‌ها نسپارند.
مدیرگروه مدیریت صنعتی دانشگاه تهران، با اشاره به دیگر مشکلات موجود در حوزه نشر آثار دانشگاهی، بیان کرد: چون مدیران انتشارات دانشگاه‌ها اغلب در عرصه تجارت خبره نیستند، برای کتاب‌هایشان نیز بازاریاب خوبی به‌شمار نمی‌آیند، بنابراین، کتاب‌ها به خوبی معرفی و اطلاع‌رسانی نمی‌شوند و در نهایت در انبار می‌مانند و به سرنوشت خمیر شدن مبتلا می‌شوند.
رضوی توضیح داد: تالیف کتاب به قلم استادان دانشگاه‌ها با هدف ارتقای سطح علمی آن‌ها، از دیگر معضلات حوزه نشر دانشگاهی محسوب می‌شود، زیرا اغلب این کتاب‌ها برای برطرف کردن نیازهای بازار کتاب‌های دانشگاهی تالیف نمی‌شوند، در نتیجه به‌خوبی به فروش نمی‌رسند.
وی در پاسخ به این سوال که «برای مولفان کتاب‌های دانشگاهی چه پیشنهادی دارید تا آثارشان با اقبال مواجه شود؟» گفت: مولفان باید نیازهای جامعه مخاطبان خود را شناسایی کنند و برای برطرف کردن این نیازها دست به قلم شوند. آن‌ها می‌توانند با هدف تامین منابع درسی دانشگاه‌ها، دسترسی دانشجویان به تازه‌های نشر و انتشار پژوهش‌ها و مطالعاتی که در کشور مخاطبان ویژه دارند، به نگارش آثار متعدد بپردازند.
مدیرگروه مدیریت صنعتی دانشگاه تهران، افزود: اغلب کتاب‌های دانشگاهی با رقیبی با نام شبکه‌های اینترنتی مواجه هستند. این شبکه‌ها، بسیاری از انتظارات حوزه نشر دانشجویان را با سرعت بالا پاسخ می‌دهند. در نتیجه دانشجویان از مراجعه به بازار نشر و تهیه کتاب‌های مورد نیازشان که اغلب هم بسیار دیر در بازار نشر دیده می‌شوند، خودداری می‌کنند.
رضوی در پاسخ به این سوال که «به‌نظر شما برای متوقف کردن روند چاپ بیش از اندازه کتاب‌های تستی دانشگاهی در برابر دیگر کتاب‌های دانشگاهی، چه تمهیداتی می‌توان اندیشید؟» گفت: در گذشته به این دلیل که بیشتر امتحانات دانشجویان به‌صورت تستی برگزار می‌شد، دانشجویان به تهیه کتاب‌های تستی بیش از پیش رو آورده بودند. امروزه به دلیل برگزاری بیشتر امتحانات به شیوه تشریحی، بازار کتاب‌های تستی نیز از رکود نسبی برخوردار شده است. امیدوارم با تغییر جدی رویکرد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شیوه برگزاری امتحانات دانشجویان، کمتر از گذشته شاهد وجود چنین کتاب‌هایی در بازار نشر باشیم، زیرا این کتاب‌ها از سطح علمی بسیار پایینی برخوردارند و تنها در محافل دانشجویی کاربرد دارند.
پنجشنبه ۵ دی ۱۳۹۲ - ۱۱:۳۰
نظر شما