به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سرپرست وزارت علوم تحقیقات و فناوری، درباره شاخص‌های تالیف کتاب‌های علمی، با اشاره به اهمیت نیازسنجی در نگارش این‌گونه آثار، به خبرنگار ایبنا گفت: نیازسنجی به این معنی است که نویسنده باید درک درستی از مسایل و مشکلات جامعه داشته باشد و این امر باید از قبل هدف‌گذاری شده باشد. کتاب زمانی می‌تواند مورد بهره‌برداری قرار گیرد که اهداف و نیاز‌های خاصی را پاسخ دهد. 

توفیقی در ادامه، کیفیت مطلوب را دومین عامل مهم در تدوین کتاب‌های علمی دانست و افزود: نویسنده باید نسبت به تجربیات جهانی اشراف و به منابع و مراجع مرتبط تسلط داشته باشد، زیرا دانشمندان با توجه به پیشرفت‌های سریع علم در زمینه‌های مختلف، دستاورد‌هایی دارند و حتی اگر نویسندگان صاحب نگاهی انتقادی باشند از این منابع بی‌نیاز نیستند.

توفیقی با بیان این مطلب که نحوه اطلاع‌رسانی تابعی از فرهنگ است، اظهار کرد: مخاطب‌شناسی پس از نیازسنجی و کیفیت مطلوب، سومین محور موثر در تولید آثار علمی است؛ به عبارتی دیگر، مخاطب‌شناسی و آشنایی با سلیقه آن‌ها به‌ویژه با توجه به فرهنگ ایرانی، باید مورد توجه نویسندگان باشد زیرا نحوه اطلاع‌رسانی و انتقال مفاهیم تابعی از فرهنگ است. متاسفانه گاهی محتوای با کیفیت، با سلیقه خوبی عرضه نمی‌شود.

وی در ارزیابی آثار حوزه علم پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: پیشرفت‌های مطلوبی در حوزه‌های مختلف علمی به‌دست آورده‌ایم اما براساس تجربه‌ شخصی‌ام سه مولفه نیازسنجی، کیفیت و عرضه هنرمندانه از نقاط ضعف این حوزه در کشور است که باید از میان برداشته شود. وقتی بعد از صرف هزینه‌‌ای یک محصول علمی تولید می‌شود باید بتوان ادعا کرد این محصول دارای ویژگی‌های علمی بالایی است. 

سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به این سوال که چرا امروزه آثار نویسندگان معاصر ایران در حوزه علم مانند کتاب‌های مشاهیری چون ابن‌سینا،  در دانشگاه‌های دنیا تدریس نمی‌شود، عنوان کرد: آثار علمی نویسندگان ایرانی را در اروپا بیشتر درک کرده‌اند و اروپایی‌ها بیش از خود ما قدر این آثار را می‌دانند. کتاب‌هایی مانند «قانون» نقطه شروع تحولات علمی زیادی بوده و بسیاری از کشور‌های اروپایی از این آثار استفاده کرده و مسیر توسعه علمی‌شان را هموار کرده‌اند.

وی افزود: کشور‌های پیشرفته از این آثار الهام گرفته و مفاهیم متعالی را تولید کرده‌اند اما نحوه ارایه و مرجع‌دهی آن‌ها تغییر کرده است. بنابراین مراکز علمی مطرح دنیا همچنان از منابع مشاهیر ایرانی برای بیان همان حرف‌هایی که در تاریخ علم ایران موجود بوده استفاده می‌کنند، اما با تولید ادبیات جدید نحوه ارایه آن‌ها متفاوت شده است. بنابراین آثاری مانند «قانون» در پیشرفت‌ علمی دنیا نقش‌شان را ایفا کرده‌اند. به نظرم نویسندگان ایرانی در حال حاضر نیز توانایی و ظرفیت ارایه آثاری در سطح «قانون» را دارند البته وضع امروز از نظر روش توسعه و تخصصی شدن حوزه‌های علمی متفاوت شده است.

دومین دوره هفته ترویج علم به همت انجمن ترویج علم ایران، از 4 تا 9 آبان‌ماه به‌مدت 6 روز در حال برگزاری است.