به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلد نخست کتاب «اندیشه‌های نو در فلسفه جغرافیا» به قلم دکتر حسین شکوئی در هشت فصل با عناوین «فلسفه، پارادایم و جغرافیا»، «عوامل اجتماعی و تفکرات جغرافیایی»، «مفاهیم نو در جغرافیای نو»، «تحلیلی بر تعاریف جغرافیا»، «بازساخت جغرافیایی، مفهوم کلیدی در تحلیل‌های جغرافیایی»، «جبر محیطی، امپریالیسم و امکان گرایی»، «مکان و فضا» و «جغرافیای ناحیه‌ای نو» تهیه و تنظیم شده است.
فصل نخست کتاب پس از تعریف سه مفهوم فلسفه، پارادایم و جغرافیا به موضوع‌هایی چون تقابل علوم طبیعی و علوم اجتماعی در جغرافیا، فیزیک اجتماعی و جغرافیای کلان، نگرش سیستمی در جغرافیا و انقلاب در این علم می‌پردازد.
«کیهان‌شناختی قرون وسطایی»، «انقلاب علمی و جغرافیا»، «وارنیوس و تفکر علمی»، «جغرافیای بورژوازی»، «نظام‌های نو در جغرافیا»، «میراث علمی همبلت و ریتر»، «جغرافیای آنارشیستی در تقابل با داروینیسم اجتماعی» و «انجمن‌های جغرافیایی و مسیرهای استعماری» برخی از زیرفصل‌های بخش بعدی کتاب است.
فصل سوم کتاب به بررسی مفاهیمی همچون لایه زندگی، زمان، علت و معلول، محیط جغرافیایی، نیهیلیسم جغرافیایی، سازمان اجتماعی و سازمان فضایی و جبر تکنولوژیک در جغرافیا می‌پردازد.
نویسنده در فصل بعدی کتاب ابتدا تعاریف موجود درباره جغرافیا را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد و در ادامه تعریف خود از جغرافیا را بیان می‌کند و می‌نویسد: «جغرافیا، پراکندگی، افتراق و بازساخت مکانی- فضایی پدیده‌ها را در ارتباط با ساختار اجتماعی- اقتصادی تبیین می‌کند.»
فصل پنجم کتاب به مفهوم کلیدی در تحلیل‌های جغرافیایی یعنی بازساخت جغرافیایی می‌پردازد. «بازساخت و چشم‌انداز جغرافیایی یک ایدئولوژی»، «بازساخت جغرافیایی و نظام فوردیسم»، «میراث تاچریسم در بازساخت جغرافیایی» و «بازساخت جغرافیایی در جهان سوم» برخی عناوین این فصل از کتاب را تشکیل می‌دهند.
«جبر محیطی، امپریالیسم و امکان گرایی» نام فصل ششم کتاب است که به موضوع‌هایی همچون «امپریالیسم غربی و شکوفایی جبر محیطی»، «نظریات دیویس درباره جغرافیا و جبر محیطی» و «جبر فرهنگی برابر نهاد جبر محیطی» می‌پردازد.
فصل بعدی کتاب به موضوع «فضا و مکان» اختصاص دارد. در این فصل خصیصه‌ها، هویت و ماهیت مکان، عوامل سه‌گانه و شکل‌گیری فضا و نظریه پخش فضایی بیان می‌شود.
آخرین فصل کتاب با عنوان «جغرافیای ناحیه‌ای نو» به مباحثی مانند «فرایند اجتماعی و ناحیه جغرافیایی»، «اندیشه جغرافیایی و مفهوم ناحیه»، «ناحیه بندی طبیعی» و «مشکلات اساسی در جغرافیای ناحیه‌ای» می‌پردازد.
در بخشی از کتاب آمده است: «بین سال‌های 1963 تا 1976، هفت انقلاب علمی، جغرافیا را به مسیرهای تازه‌ای کشاند که با گذشته آن تفاوت‌های زیادی داشت. این هفت انقلاب عبارت بودند از: انقلاب کمی، انقلاب روش‌شناسی، انقلاب مفهومی، انقلاب آماری و مدلی، انقلاب رادیکالی، انقلاب رفتاری و انقلاب ساخت‌گرایی. در این مدت 13 سال، فلسفه‌های سیاسی هگل، یورگن هابرماس، کارل مارکس و اثبات‌گرایی وارد جغرافیا شد.»
چاپ نخست کتاب «اندیشه‌های نو در فلسفه جغرافیا» تالیف حسین شکوئی در 355 صفحه، شمارگان دو هزار نسخه و بهای 12 هزار تومان از سوی موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی روانه بازار کتاب‌های جغرافیایی شد.
یکشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۹
نظر شما