حيدرعلي مسعودي، عضو هيات علمي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي در گفت‌و گو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، درباره مجموعه كتاب‌هاي غرب شناسي گفت: غرب شناسي يكي از بخش‌هاي پژوهشي گروه فرهنگ و مطالعات اجتماعي پژوهشگاه است كه در سال‌هاي اخير با كمك دانشجويان و پژوهشگران حوزه علوم سياسي و علوم اجتماعي بر آن است تا به شناخت عيني و ملموس تري از مناسبات اجتماعي، فرهنگي و سياسي غرب دست يابد. 

وي در مورد محوريت كتاب «گفتمان هاي سياست خارجي، آمريكا و دانش روابط بين الملل» اظهار كرد: در ادبيات جهاني روابط بين الملل با تحقيقات جديدي مواجه‌ايم كه هدف اصلي خود را پرسش از ريشه‌ها و مباني دانش بين الملل قرار داده‌ و اين در حالي است كه در ايران، خلا جدي در اين حوزه پژوهشي احساس مي شود. رسالت اصلي اين كتاب گشودن عرصه جديد تحقيقات روابط بين الملل در ايران و بررسي دانش روابط بين الملل، ريشه‌ها و مباني آن است.

مسعودي با اشاره به سوالاتي كه اين كتاب در صدد پاسخ گويي به آن است، گفت: پرسش‌هايي كه در اين پژوهش هدايت كننده بودند، عبارتند از : آيا مي‌توان بين دانش مسلط روابط بين الملل در آمريكا با سياست خارجي اين كشور رابطه برقرار كرد؟، آيا اقتدار عملي و جهان شمول معرفتي گزاره‌هاي اين دانش مستقل از اقتدار و جهان شمولي آمريكا در صحنه روابط بين‌الملل است؟ و اينكه آيا بين حقانيت معرفتي و عامليت سياسي آمريكا در جهان رابطه‌اي وجود دارد يا خير؟. 

وي درباره فصل‌هاي اين كتاب و موضوع مورد بحث در هريك گفت: فصل اول به دنبال باز كردن عرصه جديدي از ادبيات نظري در حوزه دانش روابط بين‌الملل است. دو دسته از منابع در اين فصل مورد بررسي قرار گرفته اند: آن‌هايي كه به ماهيت روابط بين‌الملل مي‌پردازند و آن‌هايي كه به رابطه ماهيت روابط بين‌الملل با مولفه‌هاي بيروني پرداختند. بررسي‌هاي انجام شده نشان دهنده اين واقعيت است كه آن دسته از منابعي كه به مولفه هاي دروني دانش روابط بين‌الملل پرداخته‌اند، از تاثيرگذاري مولفه‌هاي بيروني اين دانش مانند راهبردها و راهكارهاي سياست خارجي قدرت‌هاي بزرگ و ميراث امپرياليسم غربي غفلت كرده‌اند و آن دسته از منابعي كه به اين موضوع پرداخته‌اند، نتوانسته‌اند نقاط پيوند اين مولفه ها را در بستر كار علمي روش‌مند نشان دهند. 

وي ادامه داد: بررسي روش تحليل گفتمان «نورمن فركلاف» موضوع دومين فصل اين كتاب را تشكيل مي دهد. متون تحليل گفتمان در اين كتاب شامل سخنراني‌هاي سالانه رييس جمهوري‌هاي آمريكا در سازمان ملل متحد است. اقتدار تام رييس جمهوری در سياست خارجي، مختصر و موجز بودن متون سخنراني‌ها، ارتباط حداكثري مفاد سخنراني با سياست خارجي آمريكا و سهولت دسترسي به آن‌ها دلايلي هستند كه سراغ آن‌ها رفته‌ام. انتخاب چهار مقاله علمي اين حوزه نيز بر اساس پرمراجعه ترين مقالات مجله سازمان بين‌المللي بوده است. 

مسعودي درباره ديگر فصل‌هاي كتاب گفت: در فصل سوم، تناظر گفتمانی سیاست خارجی و دانش روابط بین‏الملل در آمریکا در دوره بوش پدر (1993ـ1989) نشان‏ داده شده، ابتدا متن دو سخنرانی بوش در مجمع عمومی سازمان ملل در سال‏های 1990 و 1992 و سپس مقاله معروف «الکساندر ونت» مورد بررسی گفتمانی قرار گرفته است. بررسی مقایسه‏ای این متون رسمی و علمی نشانگر سلطه گفتمان تغییرطلبی آمریکا در عرصه جهانی پس از فروپاشی اتحاد شوروی است. در فصل چهارم كه به دوره رياست جمهوري «بيل كلينتون» اختصاص دارد، اين نتيجه حاصل شده كه متون رسمي سياست خارجي آمريكا خواهان گسترش شيوه زيست غربي در سراسر جهان است و متون علمي اين دوره هم به نوعي به توجيه‌گري كلي عملكردهاي سوژه‌هاي غربي مخصوصا عقلانيت تجاري و زورمداري انسان غربي مي‌پردازد. در دوره «جرج بوش» كه موضوع فصل پنج است، معلوم شده كه مرزبندي هويتي با سوژه‌هاي غير غربي، مستدل به قدرت همه جانبه جوامع غربي در كنترل آن‌هاست. 

وي افزود: نتيجه حاصل شده از فصل پاياني اين كتاب حاكي از آن است كه متون سياست خارجي و متن علمي اين دوران با تشويق و تحريك فرآيند همكاري چندجانبه كشورها در قالب نهادهاي بين‌المللي، گونه خاصي از رفتارهاي بين المللي را مطابق با ارزش‌ها و معيارهاي غربي ارجحيت بخشيده است. 

دوازدهمين جلد از مجموعه غرب شناسي با عنوان «گفتمان هاي سياست خارجي، آمريكا و دانش روابط بين الملل» از سوي انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي با شمارگان هزار نسخه در 432 صفحه به بهاي 150 هزار ريال روانه بازار شده است.