سه‌شنبه ۷ خرداد ۱۳۹۲ - ۱۰:۴۰
تشریفات اصل جدایی‌ناپذیر روابط بین‌الملل است

«تشریفات، راهبرد موفقیت» اثر علي‌محمد بيدارمغز به زودی به چاپ سوم می‌رسد. به گفته مولف کتاب، تشریفات اصل مهمی به نام نزاکت دارد که رعایت نکردن آن در حوزه دیپلماسی و روابط بین‌الملل صدماتی را برای کشورها در پی خواهد داشت.-

نویسنده کتاب در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با اشاره به این که سومین چاپ کتابش به زودی از سوی انتشارات مرسل روانه بازار نشر می‌شود، گفت: تشریفات یعنی آداب انجام کارها. هر کاری قالب تشریفاتی دارد که می‌تواند به کیفیت انجام آن بیفزاید.

وی در پاسخ به این سوال که این کتاب را در پاسخ به ضرورت‌ها یا نیازهایی تالیف کرده است؟ گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران برای مدتی تشریفات مطرود شد؛ چرا که در نظام حاکمیت گذشته تشریفات با آدابی افراطی و برخی رفتارهای غیر اسلامی همراه بود که موجب شد در نظر مردم واژه تشریفات با تجملات، تبذیر و افراط هم‌معنا تلقی شود، در حالی که یکی از اصول تشریفات، نزاکت نام دارد و دوری از آن شاید در روابط داخلی مساله‌ساز نباشد، اما در روابط بین‌الملل مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

کارشناس ارشد علوم سیاسی افزود: بر اساس قانون و اصل حاکمیت کشورها می‌توانند هر عملی را به شکل متقابل پاسخگو باشند. چنانچه نماینده‌ای از کشور دیگر وارد کشور ما شود و ما بر اساس اصل ساده‌زیستی بخواهیم مانند سایر شهروندان در دیدارها، نقل و‌انتقال، نحوه پذیرایی، حفاظت و مسایل امنیتی از او پذیرایی کنیم، او این حرکت را به منزله بی‌توجهی یا اهانت به دولت خود استنباط کرده و می‌تواند این تعامل را قطع کند. چنین روابطی آداب و تشریفاتی در سطح بین‌المللی دارد که رعایت آن‌ها برای دولت‌ها ضروری است.

مولف کتاب عنوان کرد: سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی با احساس نیاز به رعایت اصول تشریفات گروهی در وزارت امور خارجه مسوولیت یافتند اصول تشریفات را بازنویسی کنند. 10 جلد کتاب در این طرح تدوین و بازبینی و چند نسخه برای نشر انتخاب شد. آن سال‌ها سمت معاونت اداره نمایندگی تشریفات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامي را بر عهده داشتم و پیش از آن نیز سخنرانی‌هایی در این زمینه انجام داده بودم. از این رو و بیشتر بر اساس سلیقه شخصی‌ام تصمیم گرفتم با استفاده از تجارب همکاران قدیمی‌ام کتابی در این زمینه تالیف کنم.

بیدارمغز افزود: همچنان که در کتابم عنوان کردم، به تجربه دریافتم تشریفات در روابط بین‌الملل یک اصل است اما واقعیت آن است که همه امور تشریفات دارند و کاری وجود ندارد که تشریفات ابتدا، میانه و انجام آن را مشخص نکند.

مولف کتاب یکی از تجارب شایان توجهی را که در بازخور از این اثر کسب کرده بود چنین بیان کرد: ابتدا سخنرانی در این حوزه برای سازمان‌ها و نهادهای دولتی انجام می‌شد، به تدریج سایر نهادها حتی بخش خصویصی علاقه‌مند به آشنایی با اصول تشریفات شدند و به تدریج تشریفات حالت عمومی به خود گرفت. اخیرا در دروان رکود اقتصادی بخش خصوصی شدیدا متوجه منافع تشریفات شده است، منافعی که پیش‌تر و بیشتر برای ارگان‌های دولتی به کار می‌رفت.

وی در پایان عنوان کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ترویج بنیان‌های اعتقادی و اخلاقی، مسایلی از قبیل ساده‌زیستی رواج یافت که در بسیاری از زمینه‌ها نتیجه بخش بود. هنوز هم در روابط داخلی و پرهیز از تشریفات مساله‌ای در پی ندارد و به نوعی دوستی و صمیمیت بیشتر را نشان می‌دهد، اما در روابط بین‌المللی مناسباتی وجود دارد که بدون رعایت آن‌ها ضربه‌ها و خطرات بزرگی منافع ما را تهدید می‌کند.

بیدار مغز تشریفات را هنر نهم دانست و گفت: تا دو دهه قبل این تفکر رواج داشت که دنیا در حال کوچک شدن است! اکنون باید این جمله را فراموش کرد، دنیا اکنون کوچک شده است. پیشرفت در ارتباطات و فناوری اطلاعات با دنیای اقتصاد درآمیخته و موجب شده ملل مختلف با فرهنگ‌ها، زبان‌ها و زمینه‌های متفاوت فکری و رفتاری به طور مستقیم و نزدیک با یکدیگر در تعامل باشند.

نویسنده کتاب «تشریفات، راهبرد موفقیت» بیان کرد: همین تقارن و تقریب، موارد و مسائلی بدیع و جدیدی را مطرح کرده که شناخت و احترام به وجود و انتظارات «دیگران» را در تقابل و گاه در تعارض با خویش و توقعات «ما» قرارداده است، برخی رفتارهای ملی را در صحنه بین‌المللی مهجور ساخته است و اصرار بر تکرار بعضی از آن‌ها، مایه ناکامی می‌شود. گرچه گروهی عقیده دارند که اختلافات فرهنگی در حال کاهش است، اما واقعیات تعاملات بین المللی، خلاف آن را نشان می‌دهد. 

وی افزود: وقتی نمایندگان ملل مختلف با پیش زمینه‌های فرهنگی و تاریخی و اوضاع جاری اقتصادی خود با همدیگر ملاقات می‌کنند، به ویژه زمانی که منافع آن‌ها در تعارض قرار می‌گیرد یا احساسات و حیثیت ملی آنها مورد بی توجهی واقع می‌شود، اختلافات بیشتر نمایان خواهد شد. حال اگر طرفین به دنبال حصول توافق باشند و منافع مشترک آن‌ها ایجاب یا اجبار کند که تفاهم کنند، درک احساسات دیگران و احترام به حیثت ملی آن‌ها ظرافت خاصی می‌طلبد. این ضوابط و ترتیبات، آداب و ظرافت‌های رفتاری را که محدوده آن‌ها از مرزهای کشورها فراتر می‌رود، با عنوان کلی «تشریفات کاربردی بین‌المللی» می‌شناسند. 

این کتاب در فصل‌های گوناگون به تاریخ و مصادیق تشریفات، اصول ظاهر آراسته و لباس برازنده، حریم‌های اجتماعی، هنر معرفی و آداب معارفه از جمله مبادله کارت و دست‌دادن، نحوه اجرا و مدیریت جلسات، آداب و فنون سخنرانی، آداب شبکه(کاربرد تلفن همراه و ایمیل) و آداب نوجوانان می‌پردازد.

انتشارات مرسل کاشان دومین چاپ کتاب «تشریفات، راهبرد موفقیت» را با شمارگان دو هزار نشخه در 408 صفحه وزیری به بهای 14 هزار تومان منتشر کرده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها