دكتر محمد كیومرثی، رییس بخش زبان اردو در دانشگاه تهران، بحث را درباره تقابل نهضتهای ادبی زبان اردو و فارسی در دوره معاصر و اشتراكات فرهنگی واژگان این دو زبان آغاز كرد و گفت: تاریخ شكلگیری زبان اردو به هزار سال قبل در شبه قاره بازمیگردد و بسیاری از آموزههای زبان اردو از پیوند با زبان فارسی به وجود آمده است. در واقع زبان اردو در حوزه نوشتار و گفتار، مبانی زیادی را از فارسی وام گرفته است.
وی با بیان اینكه بسیاری از كلمات از زبان فارسی به اردو راه یافتهاند و معانی آنها كاملا تغییر كرده است، افزود: این امر تعامل میان زبانها را نشان میدهد. همین ارتباط سبب شده در دوره معاصر تجربیات كشورهای دیگر به زبان و ادبیات اردو راه یابد. ادبیات اردو بسیار غنی است و ظرفیت زیادی برای پژوهش دارد.
نهضتهای ادبی شكلگرفته در دوران معاصر موضوع دیگری بود كه این استاد دانشگاه به آن پرداخت و اظهار كرد: برخی مكتبهای ادبی مانند رئالیسم، سورئالیسم، مدرنیسم و سمبولیسم همزمان با ورود به ادبیات ایران زمین، به زبان اردو نیز راه یافتند و همین موضوع سبب شد ادبیات كشورهای مختلف از یكدیگر تاثیر بپذیرند.
وی برخی از نویسندگان معاصر اردو زبان را نام برد و گفت: با مطالعه تاریخ ادبیات در مییابیم كه ورود نهضتهای ادبی به كشورهای منطقه، همزمانی داشته است.
رییس بنیاد بینالمللی استاد شهریار، سخنران دیگر این مراسم بود که در سخنانش بر نقش برجسته ادبیات و شعر در جهان تاکید کرد و گفت: ادبیات همواره حامل پیام صلح و دوستی بوده و شاعران در واقع نعمتهایی هستند که باید از آنها به بهترین شکل بهره برد.
نوروزی همچنین درباره فعالیتهای مختلف بنیاد شهریار برای ایجاد تعامل میان کشورها سخن گفت.
محمد سرور مولایی، عضو هیات علمی دانشگاه «بانیان» افغانستان و الزهرای تهران، منطقه اکو را خانه فرهنگی کشورهای عضو دانست و اظهار کرد: هیچ کدام از اعضای این خانه در کشور دیگری احساس غربت نمیکنند و هر اندازه فعالیتها را درباره میراث مشترک کشورها بیشتر کنیم، رابطه میان کشورها نیز قویتر و عمیقتر میشود.
این استاد دانشگاه تاریخچهای درباره شعر و ادبیات افغانستان ارایه داد و مروری بر وضعیت کنونی نشر در این کشور داشت. وی به نشریات این کشور نیز پرداخت و گفت: نشریههای مختلف افغانستان نیز نقش مهمی در رونق گرفتن فضای جدید داشتند و شاعران افغانی نیز در تعامل با ایران دستاوردهای خوبی را کسب کردند.
امنیت داخلی، تجاوز خارجی و جنگهای داخلی موضوعاتیاند که به عقیده مولایی در حرکت رو به جلوی افغانستان وقفهای ایجاد کردهاند و بسیاری از اهالی فکر و اندیشه در این میان از بین رفتند. وی همچنین گفت که در این دوران برخی از شاعران به کشورهای دیگر مانند پاکستان و ایران و یا کشورهای غربی مهاجرت کردند و به دلیل همزبانی با مردم ایران توانستند جایگاه خوبی را در این کشور بیابند.
شاه منصور خواجهاف، نماینده فرهنگی پاکستان نیز در این نشست وضعیت ادبیات تاجیکستان را بررسی کرد و گفت: با شروع شدن موج نو در کشورهای اطراف، این تحول در تاجیکستان هم آغاز شد و میتوان گفت که همزمان با نیما یوشیج، شاعری از تاجیکستان نیز بدون آشنایی با یوشیج، شعر سپید را در این کشور معرفی کرد.
وی درباره میزان تاثیر ایرانیان بر شعر و ادب تاجیکستان نیز گفت: بعد از باز شدن درهای سیاسی و فرهنگی، شاعران تاجیک بیشترین تاثیر را از ادبیات ایران گرفتند و کتابهای فارسی نیز بعد از وارد شدن به افغانستان، به کشور تاجیکستان نیز منتقل شدند.
در این مراسم یکی از شاعران اهل ترکیه نیز حضور داشت که صحبتهایش را با تمرکز بر وضعیت موج دوم شعر نو در ترکیه و ارایه تاریخچهای از ادبیات این کشور بود.
بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تا فردا 21 اردیبهشت در مصلی امام خمینی(ره) برپاست.
نظر شما