نشست شعرخوانی «بزم کلمات» عصر امروز (سهشنبه 17 اردیبهشت) در سرای اصلی اهلقلم نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با حضور محمدعلی بهمنی، محمود اکرامیفر، پرویز بیگی حبیبآبادی و غلامرضا کافی برگزار شد.-
وی با اشاره اسامی مختلفی که درباره اینگونه از غزل وجود دارد، افزود: برای این جریان نامهای متعددی مانند غزل پست مدرن، چریکی، خودکامه و نهایتا فراغزل در نظر گرفتهاند. البته عنوان غزل نیمایی را هم پیش از این برای فراغزل متصور شدهاند. برای مثال شعر درخت از «سیاوش کسرایی» دقیقاً غزل نیمایی است. همچنین از شعر یادداشتهای گمشده، سروده «قیصر امینپور» میتوان به مثنوی نیمایی تعبیر کرد.
کافی در توضیح وجه تسمیه فراغزل گفت: به این نوع شعر غزل سپید هم گفته میشود که به زعم منتقدان معنای سپید بیوزنی است و با غزل سازگاری ندارد، پس نمیتوان آن را به غزل تعمیم داد. نامیدن این گونه به عنوان غزل پستمدرن هم زمانی میسر خواهد شد که از جریان مدرن گذشته باشیم. همچنین غزل چریکی در واقع معناوند است و کاری به صورت ندارد. علاوه بر این رضا سیدحسینی در کتاب «مکتبهای ادبی» عنوان غزل خودکار را گرتهبرداری از آثار آندره برتون میداند. بنابراین عنوان فراغزل بهترین نام برای اینگونه اشعار است.
سراینده مجموعه شعر «بهار در برهوت» در ادامه به تشریح شناسههای فراغزل پرداخت و گفت: در این نوع غزل بر آوا تاکید زیادی شده است و حتی حرف «ص» با «س» قافیه میشود. به طور کلی قافیه مدرج سه کارکرد مجزا دارد. مدرج کامل، که کلمه را میشکند و بیشتر در شعر عربی به چشم میخورد. مدرج وابسته، که باعث جدایی میان دو واژه میشود و مدرج پیوسته که در واقع اتفاقی است که میان صفت و موصف، همچنین مضاف و مضافالیه روی می دهد.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ضمن توضیح کارکرد ردیف در فراغزل افزود: تغییر ردیف هم از اتفاقات اجتنابناپذیر این گونه است که اگر دقیق و حسابشده باشد، موجبات شگفتی خواننده را فراهم میآورد و کار روی این تکنیک میتواند باعث معرفی بهتر فراغزل شود.
کافی درباره رواج بکاربردن ردیف مدرج در فراغزل گفت: بازی با ردیف یا همان مدرج کردن ردیف بر زیبایی فراغزل میافزاید و استفاده از ردیف دیداری هم در این گونه کاربرد دارد، مانند به کاربردن نقطهچین یا علامت سوال در پایان مصرع، شبیه کاری که جلیل صفربیگی انجام داده است.
وی توضیح داد: حروف اصلی قافیه را «روی» مینامیم که در معنای لغوی پاره ریسمانی است که بار شتر را به وسیله آن محکم میکنند. در واقع گرانیگاه قافیه، ردیف و گرانیگاه شعر، قافیه است.
سرای اصلی اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران در نیمطبقه شبستان، ابتدای ورودی 15 واقع شده است.
بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تا 21 اردیبهشت در مصلی بزرگ امام خمینی (ره) برپاست.
نظر شما