به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، شماره شصت‌وچهارم كتاب ماه فلسفه پرونده‌ای را درباره دكتر كريم مجتهدي شامل می‌شود.

در بخشي از سخن سردبير به قلم علي اوجبي درباره مجتهدي آمده است: «برگ‌هاي آغازين اين مجله از نشريه اختصاص دارد به معرفي كوتاه آثار و انديشه‌هاي انديشمندي كه سال‌ها در غرب تحصيل كرده و فلسفه را از بزرگ‌ترين استادان فلسفه غرب همچون ژان وال، بيرو، ژان پياژه، گندياك و كربن آموخته اما در عين حال شيفته و دلبسته مدرنيته نيست، بلكه دلباخته حقيقت است و پايبند به سنت و از همه مهم‌تر، آراسته به فضايل. او مهم‌ترين ويژگي خود را معلم بودن می‌داند و بدان می‌بالد و بر این تاکید دارد که هماره در حال آموختن است و شیفته دانش و معرفت و تفکر.»

نخستين مطلب شماره دي‌ماه اين ماهنامه با عنوان «وضعيت فلسفه در گفت‌وگو با فيلسوف معلم» شامل مصاحبه‌اي نسبتا مفصل با مجتهدي درباره فلسفه است. مجتهدی در بخشی از این گفت‌وگو درباره چگونگی ورودش به رشته فلسفه و مخالفت خانواده‌اش می‌گوید: «آن چیزی که ما را جلب می‌کرد، بیشتر فلسفه‌های جدید بود، یعنی کمتر به افلاطون و ارسطو توجه داشتیم. اصولا روحیه جدیدی که در ایران پیدا شده بود، در من بیشتر موثر بود. به هر ترتیب تصمیم گرفتم فلسفه بخوانم اما خانواده‌ام مخالف بودند.»

مجتهدی که همواره بر معلم بودن خود تاکید دارد در بخش دیگری از این گفت‌وگو عنوان کرده است: «کانت وقتی استاد بود، زیست‌شناسی، معدن‌شناسی و زمین‌شناسی می‌خواند. مسوول ثبت‌نام پرسیده بود شما استادید، آمدید ثبت‌نام کنید؟ کانت نیز در جواب می‌گفت از کی درس خواندن ننگ شده، آمدم ثبت‌نام کنم دیگر. یک همچین روحیه‌ای فوق‌العاده است و وظیفه همه ماست.»

مجتهدی معتقد است هنوز در ایران عمق فلسفی به معنای واقعی رونق چندانی نیافته است. وی می‌گوید «آن‌چه به ایران آمده فلسفه نیست، یک چیزهایی آمده ولی فلسفه نیست. من به مراکز تعلیم فلسفه در ایران نیز چندان خوشبین نیستم البته جاهای درخشانی هم هست و خوب هم تدریس می‌کنند، اما فضل‌فروشی‌ها زیاد است و استادها به جای فلسفه چند لغت فلسفی می‌گویند.»

بخش دیگری از این شماره کتاب ماه فلسفه به بررسی شش عنوان از کتاب‌های کریم مجتهدی اختصاص یافته است. کتاب «فلسفه و تجدد» نخستین اثر اوست که مورد بررسی قرار گرفته. این کتاب بررسی وضع فلسفه در دوره‌ای است که در جهان غرب عصر جدید نامیده می‌شود که بیشتر به سرنوشت مقطعی فلسفه در عصر روشنگری نظر دارد.

«فلسفه تاریخ» دیگر کتاب مجتهدی است که در این ماهنامه معرفی شده. این اثر از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود که در بخش نخست اعتقادات و سنت‌های کشورهای کهن‌سال باستانی و تاریخ آن‌ها از منظر خودشان بررسی شده و در بخش دوم به نحو اختصاصی‌تر نظریه‌های فلسفی معروف درباره تاریخ در عصر جدید معرفی و افکار متفکرانی مانند ویکو، منتسکیو، هردر، هگل و غیره تحلیل و بررسی شده است.

مجتهدی در کتاب «آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب» که در این ماهنامه نیز بررسی شده است، بر ضرورت فلسفه‌ورزی و آشنایی با آن فارغ از هرگونه انتظار عملی و آنی در زندگی روزمره تاکید می‌کند. مجتهدی همچنین در کتاب «فلسفه و غرب» مقالاتی را ارایه کرده است که در عین تنوع، ارتباطی درونی با یکدیگر دارند و نشان‌گر گستره مطالعات نویسنده نیز هست. مطالعه این مقالات می‌تواند سیری اجمالی به آرای مجتهدی را به دست دهد.

داستایوفسکی با قدرتی که در نمایش پیچیدگی‌های انسان در قالب شخصیت‌های داستان‌هایش دارد، یکی از نویسندگان مورد علاقه مجتهدی است. مجتهدی کتابی را درباره این نویسنده قدر روسی با عنوان «داستایفسکی، آثار و افکار» نوشته است که نشر هرمس آن را در سال 1386 منتشر کرد.

مجتهدی در این کتاب با نگاه تخصصی خودش یعنی فلسفه با افکار داستایوفسکی مواجه می‌شود. او معتقد است گرچه ادبیات و فلسفه تباین ذاتی ندارند اما نمی‌توان مرزی دقیق میان‌شان ترسیم کرد. وی رویکرد داستایوفسکی را نوعی روانشناسی فلسفی خاص می‌شمارد که می‌کوشد واقعیت‌های روانی اشخاص را در موقعیت و به طور انضمامی نشان دهد.

«مدارس و دانشگاه‌های اسلامی و غربی در قرون وسطی» کتاب دیگری از مجتهدی است که آن را با همکاری حسین کلباسی نوشته. این اثر نیز که در سال 1379 از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی انتشار یافته در این شماره از کتاب ماه فلسفه بررسی شده است.

«آشنایی با لایب‌نیتس» آخرین مطلب از پرونده کریم مجتهدی در شماره دي‌ماه کتاب ماه فلسفه است. این مطلب مشروح نشستی است که برای بررسی کتاب «لایب‌نیتس» نوشته کریم مجتهدی در غرفه دیدار نمایشگاه کتاب امسال برگزار شده بود.

بخش معرفی تحلیلی این شماره از نشریه، به معرفی کتاب‌های «نور در حکمت سهروردی» نوشته سیماسادات نوربخش، فرهنگنامه سهروردی نوشته حسن سیدعرب و «زن در آینه عرفان» نوشته محمدامین صادقی‌بازرگانی می‌پردازد.

نظریه ارنست کاسیرر در باب تکنیک و اهمیت و معنای آن برای فلسفه اجتماعی نوشته مایکل کرویز با ترجمه فریده فرنودفر مطلبی است که در بخش جستار ارایه شده. در بخشی از این مطلب می‌خوانیم که «این تصور که تکنیک می‌تواند تهدیدی برای طبیعت به شمار رود برای کاسیرر در حکم یک احتمال است که البته برای مارکس طبیعت‌گرا حامل چنین معنایی نیست. از همین رو کاسیرر تلقی مارکس از تکنیک رهایی‌یافته را به شیوه‌ای غیرمارکسی به کار می‌بندد.

جستار دوم به تفسیر آمونیاس و بوئتیوس از مفهوم ضرورت در گزاره‌های مربوط به آینده ممکن در اندیشه ارسطو می‌پردازد. این مطلب دربردارنده گزارشی اجمالی از مضمون عمده مقاله این دو شارح برجسته ارسطو در عهد باستان است.

شماره کتاب ماه فلسفه به صاحب‌امتیازی خانه کتاب و سردبیری علی اوجبی با بهای هزار و 500 تومان روی دکه روزنامه‌فروشی‌ها رفت.