محمدعلی مجاهدی، شاعر و پژوهشگر شعر آیینی، معتقد است شاعران باید در پی شناخت ابعاد ناشناخته واقع عاشورا باشند و آنرا به زبان شعر، که رساترین رسانه است بیان کنند. این شاعر گفت: مراجعه نکردن شاعران به منابع دست اول تاریخی یکی از آسیبهای شعر عاشورایی است و این مساله می تواند سبب بروز انحرافاتی نسبت به اصل واقعه عاشورا در شعر این عرصه باشد.-
وی ادامه داد: از سوی دیگر شعر عاشورا به شعری گفته میشود که با تاریخ ماندگار عاشورا ارتباط مییابد و مطالبی اعم از درست یا نادرست، گزافه یا خرافه و ضعیف یا قوی در این شعر ارایه میشود. در حقیقت صافی وجود ندارد که این مطالب از آن بگذرد. بنابراین این نوع شعر باید آسیبشناسی شود.
این شاعر افزود: در شعر عاشورا ممکن است به مطالبی حاشیهای که ارتباط چندانی به اصل واقعه عاشورا ندارند، روبهرو شویم یا شاعر بیش از حد به چنین مطالبی پرداخته باشد.
وی با تاکید بر ضرورت بازشناسی مستندات تاریخی اظهار کرد: درباره شعر عاشورا باید مطالبی که مستندات تاریخی ندارند، از گذشته تا زمان حاضر بازشناسی و آثار این حوزه از این منظر پیراسته شوند.
مجاهدی درباره دلایلی که سبب میشود شاعران چنین اشتباهاتی را در آثار خود مرتکب شوند، توضیح داد: اغلب شاعران به شنیدهها بسنده میکنند و خود به منابع دست اول روایی و تاریخی معتبر مراجعه نمیکنند و هر کجا هر مطلبی را که بخوانند یا بشنوند به تصویر میکشند.
وی ادامه داد: اگر مطالبی که شاعر بیان میکند از نظر تاریخی و روایی قابل استناد نباشد، به ایجاد انحرافات در اصل روایتها و بیانهای تاریخی منجر میشود. امروزه در بسیار از موارد شاهد چنین انحرافها یا کژیهایی از اصل واقعه عاشورا در سرودههای شاعران هستیم.
این پژوهشگر درباره جنبههای ساختاری شعر عاشورا و آسیبهای این حوزه گفت: مطالب گفته شده به جنبه محتوایی شعر عاشورا باز میگردد، اما در حوزه ساختاری این نوع شعر نیز گاهی شاهد سهلانگاریهایی هستیم.
وی تاکید کرد: شعر عاشورایی از زیرمجموعههای مهم شعر آیینی است و از تقدس ویژهای برخوردار است. شاعران باید این تقدس را حفظ کنند بنابراین هنگامی که سخن از شهیدان کربلا یا یاران امام حسین (ع) است که الگویی برای بشریت هستند، باید کلام به گونهای باشد که در ذهن مخاطب اسارت، شرمساری، خواهش و زاری را القا نکند.
مجاهدی افزود: در حقیقت باید شاعران به گلواژههای موجود در فرهنگ عاشورا که ایثار، کرامت، شجاعت و بزرگواری است، توجه کنند.
وی در پایان از شعر به عنوان رساترین رسانه یاد کرد و گفت: شایسته است ابعاد ناشناخته عاشورا را شناخت و به زبان شعر که رساترین رسانه و اصیلترین هنر ایرانی، اسلامی است برای مخاطبان بیان کرد.
نظر شما