رهیافت فلسفه علم
«فلسفه علم» بسترساز و خاستگاه تولید مفهومی است که شباهت فراوانی به معنای معرفت‌شناسانه ایدئولوژی دارد؛ این مفهوم «پارادایم» نام دارد که توسط توماس کوهن به کار گرفته شد. در واقع مفهوم «ایدئولوژی» که از این جهت قدمت بیشتری از مفهوم «پارادایم» دارد، پیش‌تر بسیاری از کارکردهای معنایی پارادایم را برعهده داشت.
در واقع تطورات تاریخ علم و ملاحظات فلسفی افرادی مانند کارل پوپر، ایمره لاکاتوش، کوهن و فایرابند موجب شد تصور ساده و بسیطی که پیش‌تر درباره علم وجود داشت و با نوعی غرور علمی و ایدئولوژی قرار دادن علم (که برخی آن را علم‌زدگی نامیده‌اند) همراه بود، از بین برود. در نهایت با نظریه‌هایی که در فلسفه علم توسط کوهن و فایرابند مطرح شد، اساس مرجعیت علم و دانشمندان به آن طریقی که فلاسفه پس از روشنگری اروپا گمان می‌کردند برچیده شد. برخلاف تصورات پوزیتیوستی و علم‌گرایی افراطی قرن 18 و به ویژه سده 19 تقریباً این باور مورد پذیرش قرار گرفت که «اصولاً هیچ روشی که بتواند صحت و یا حتی صحت احتمالی نظریه‌های علمی را ثابت کند وجود ندارد.» این مدعا، هم بر ملاحظات فلسفی و منطقی و هم تحلیل مفصل تاریخ علم و نظریه‌های جدید علمی استوار بود.
صفحات 58 و 59/ رساله‌ای در شناخت ایدئولوژی/ حمید رضا اسماعیلی/ انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)/ چاپ اول/ سال 1391/ 128 صفحه/ 3000 تومان
پنجشنبه ۲ آذر ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما