یکشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۱ - ۰۹:۳۸
ارزش‌های حماسه حسینی باید توسط پژوهشگران بازتعریف شود

ابوالقاسم حسینجانی، نویسنده و محقق حوزه دین با اشاره به برخی آسیب‌های تالیفات عاشورایی و تاکید بر این که حرکت امام حسین(ع) به کربلا برای کشتن یا کشته شدن نبود، گفت: حسین(ع) می‌خواست وضع جهان، بینش و مسیر حرکت جامعه را عوض کند و در صدد تشکیل حکومت بود، این مساله مهم بایستی در کتاب‌هایی که با موضوع حماسه حسینی نوشته می‌شوند تبیین شود.-

حسینجانی، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، عنوان کرد: امام علی(ع) در نهج‌البلاغه معانی ارزشی و بینشی را ارایه کرده‌اند که قیام امام حسین در کربلا را می‌توان عملیاتی کردن آن ارزش‌ها و معانی دانست، معانی که در دنیای کنونی تحریف یا فراموش شده‌اند یا به‌گونه دیگری معنی می‌شوند. ما نیازمند بازتعریف و بازیافت این ارزش‌ها هستیم تا بتوانیم کاری کنیم که قطار عاشورا در مسیر اصلی‌اش حرکت کند.

وی مراسم عاشورای کنونی را نوعی هیاهو، معرکه‌گیری و در مواردی خرافه‌نگری توصیف کرد و گفت: عاشورا، کربلا و امام حسین(ع) نیازی به چنین اقداماتی ندارند، همچنان که مکتوبات و اسناد نیز حکایت می‌کنند، سومین پیشوای شیعیان برای تمامی اقدامات خود با تدبیر و برنامه‌ریزی عمل می‌کردند، چنانچه غیر از این بود امام از راه‌های ارتباطات منطقی، مذاکره و نامه‌نگاری برای اقدامات خود استفاده نمی‌کردند.

این نویسنده و پژوهشگر دینی با تاکید بر این که حرکت امام حسین(ع) نه برای کشتن و نه برای کشته شدن بود، عنوان کرد: چنانچه هدف ایشان کشته شدن بود که عملی انتحاری به‌شمار می‌آمد! و می‌دانیم که امام چنین قصدی نداشتند. همچنین ایشان در پی کشتن هم نبودند؛ چرا که می‌خواستند وضعیت جهان را تغییر دهند، باورها و مسیر حرکت جامعه را عوض کنند و بر اساس اسناد، واقعا در پی تشکیل حکومت بودند. 

وی با اشاره به کتاب‌هایی که درباره رویکردهای و نگرش حرکت امام حسین(ع) از مدینه به کربلا نوشته شده‌اند و اسناد این حوزه گفت: بنای حرکت ایشان کشتن نبود، چرا که بارها برای ایشان موقعیت مقاتله ایجاد شد اما امام حتی به یارانش هم اجازه مقاتله یا ورود به عرصه نبرد ندادند. همچنان که در برخی از آثار و اسناد آمده است، حدود دو یا سه روز مانده به عاشورا امام حسین(ع) با یکی از یاران خود در حال سرکشی به خیمه‌ها بودند که در همان هنگام همراه امام به ایشان می‌گوید که شمر را در فاصله دوری می‌بیند، اگر امام اجازه دهند می‌تواند او را هدف بگیر و بزند، اما امام اجازه ندادند. 

حسینجانی معتقد است: همچنان که از مفاهیم «نهج‌البلاغه» استناد می‌شود، بنای قیام امام حسین(ع) و یارانشان فروپاشی و از میان بردن جاهل نبود، ایشان می‌خواستند جهل و جهالت را از میان بردارند، کاری کاملا عاقلانه تا جامعه خود را به مرکز ثقل جهانی برسانند. در روایات از حضرت زینب(س) نیز به عنوان عقیله بنی‌هاشم یاد می‌شود؛ یعنی فردی که تفکرش غالب بود. تمامی این ادله بر منطقی بودن این حرکت دلالت دارند.

این نویسنده و محقق حوزه علوم دینی با تاکید بر این که تمام معیارها و میزان اقدامات سالار شهیدان «عزت» بود، گفت: بر اساس این تفکر نمی‌شود انسان زیر بار ناحق دیگران برود و بگوید که من آزاده‌ام. باید در تالیفات و تحقیقاتمان چنین نگرش‌ها و باورهایی را به معرض گفتمان بگذاریم و این گفتمان را جهانی کنیم چرا که معتقدم «عاشورا» ارتباط قوی با صلح جهانی دارد. 

اين شاعر  با انتقاد از عزاداری‌هایی که بر مبنای حرکت‌های خشونت‌آمیز مانند قمه‌زنی و خودزنی‌اند، عنوان کرد: همه این‌ها نمادها و باورهایی تحریف شده‌اند که باید از راه‌های گوناگون نظیر سخنرانی، گفت‌وگو، تالیف و پژوهش و آموزش با آن‌ها مبارزه کنیم و چنین نگرش‌هایی را از میان برداریم. این همان پاکسازی جاهلیت است که پس از آن باید به عنوان نویسنده و پژوهشگر حوزه دین، به بازتعریف و بازتولید آن بپردازیم.

وی که کارشناس سلسله نشست‌های «عاشورا؛ كارگاه عملياتی نهج‌البلاغه» است، هدف از برپایی چنین کارگاه‌هایی را تولید و اشاعه مسایل و باورهای کاربردی یاد کرد و گفت:‌ متاسفانه در مواردی شاهدیم که قطار عاشورا از ریل و مسیر اصلی خود خارج شده است. به جای این همه عزاداری‌های شدید و در مواردی نامتعارف که با هیجان فراوان و هیاهو همراهند، نیازمند تفکر و تعقل در اندیشه امام حسین(ع) هستیم تا بتوانیم به جمع‌بندی برسیم. معتقدم عاشورا جمع‌بندی دوباره و جهانی انسان و زندگی است و نویسندگان این حوزه باید آن را ندنظر قرار دهند. 

نویسنده کتاب «فراسوي خيال خاکيان» در پایان متذکر شد: برای مقابله با تحریفات تعریف‌ها و بازگشت به اصل مفاهیم و ارزش‌های قرآنی، دینی و معنوی نیازمند تشکیل میزگردهایی با استناد به قرآن، روایات، سخنان پیامبر(ص)، کتاب «نهج‌البلاغه» و اندیشه‌های امام حسین(ع) هستیم تا با بررسی حقیقت دین و معنویت به بدعت‌ها و تحریف‌ها به مقابله بپردازیم و بسیاری از الگوهای غلط و مسموم را تصحیح کنیم. تداوم حرکت امام حسین(ع) یعنی مبارزه برای زنده کردن حق و روشنگری این که چه کسانی از فضای موجود استفاده و چه افرادی سوء استفاده می‌کنند؟ باید به تفکر عمیق بنشینیم تا دریابیم چه کنیم که به حسین(ع) وصل شویم. 

ابوالقاسم حسينجاني مياندهي سال 1328 در بندر انزلي متولد شد. وی علاوه بر سرودن شعر به واسطه آشنايي با زبان‌هاي انگليسي و عربي، در حوزه ترجمه نيز فعاليت دارد. در کنار شعر و ترجمه به نويسندگي نيز اشتغال دارد. از  تالیفات وی می‌توان به کتاب‌هایی مانند «حسين(ع)، احياگر آدم»، «بي‌مرگ، مثل صنوبر»، «مقدمه‌اي بر شيطان»، «اگر شهادت نبود»، «در اقليم خويشت»، «چفيه‌هاي چاک چاک»، «سمت صميمانه حيات» و «فراسوي خيال خاکيان» اشاره کرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها