به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دانشمندان مسلمان برای تفسیر قرآن کریم علومی را پایه‌ریزی کرده‌اند که بخشی از آن‌ها علوم ادبی است، چنانچه بدون در نظر گرفتن آن‌ها و فقط با تبدیل واژگان به زبان دوم بخواهیم وحی الهی را ترجمه کنیم، هرگز به آن مجموعه معارف وحیانی دست نخواهیم یافت.

نویسنده این اثر با بررسی کتاب‌های تفسیری، علوم قرآنی، مکتوبات حوزه فقه و آثار لغوی، تاریخی، ادبی و رجالی کوشیده است به نقش علوم ادبی در فهم قرآن بپردازد. وی با تاکید بر علوم سیزده‌گانه قرآنی و استشهاد از آیات این کتاب آسمانی به مقوله تفسیر و ترجمه راه یافته است تا اثبات کند بدون در دست داشتن ابزار مناسب، موفقیت در این راه امکان‌پذیر نخواهد بود. وی با ارایه نمونه‌هایی از سهل‌انگاری در علوم ادبی که در فهم قرآن به کار می‌آیند، به دور شدن این مفاهیم از کلام الهی اشاره می‌کند.

این تحقیق قسمت‌هایی از اعجاز را در سه بخش به نظاره می‌گذارد. در بخش نخست به کلیات اکتفا می‌کند که در آن به تعریف و تاریخ علوم ادبی و نیز عوامل اختلاف مفسران در تفسیر توجه دارد. در بخش دوم به تاثیر علوم لغت، صرف و نحو می‌پردازد که در فصل مربوط به علم لغت ثابت می‌شود در قرآن، واژه مترادف وجود ندارد و نمی‌توان با تغییر واژه‌ای همان معنای نخست را استفاده کرد. در علم صرف مواردی مطرح می‌شود که در استنباط احکام شرعی و عقاید اسلامی نقش دارند. حتی غفلت از آن قواعد، سبب می‌شود که ناخواسته ترجمه‌ای شرک‌آلود از آیات الهی ارایه شود.

مولف در سومین بخش اثرش به این نتیجه می‌رسد که آبشخور انحراف مکاتب منحرف فکری به ظاهر مسلمان، نبود صداقت در ادبیات بوده است. به عنوان مثال، اسناد حقیقی را مجازی دانسته و تفویض را پذیرفته‌اند یا اسناد مجازی را حقیقی لحاذ کرده، قایل به جبر شده‌اند یا لفظی را که مجاز بوده، حقیقت انگاشته، قایل به تجسیم شده‌اند.

نویسنده این اثر معتقد است که اگرچه برخی بر این باورند که قرآن را به لحاظ ادبیات، تفسیر و ترجمه کردن، نوعی محدود کردن قرآن در قالب قواعد ادبی است اما خود قرآن یکی از منابع ادبیات به‌شمار می‌‌رود. در میان مردمی با زبان و ادبیات خاص نازل شده و طبق آنچه در آن زبان رایج بوده، ارایه شده است.

در بخشی از معرفی این کتاب آمده است: «در زبان‌‌های دنیا به طور معمول، کلمات دارای دو عنصر ماده و هیئت هستند. در زبان عربی، علاوه بر هیئت، اعراب کلمه نیز در معنا نقش مهمی ایفا می‌کند. در برخی از تفاسیر قرآن و ترجمه‌های این کتاب آسمانی فقط به تبدیل واژگان به واژه‌های زبان دیگر اکتفا شده و بی‌توجهی به قواعد ادبیات عرب، سبب دورماندن از نکات ظریف و دقیق وحی الهی گشته است. این اثر بر آن است تا با بیان بخشی از قواعد و ارایه نمونه‌هایی از آیات قرآن، نتایج رعایت قواعد در معنا و بی‌توجهی به ادبیات در درک پیام الهی، در مباحث فقهی، عقیدتی و ... را بیان کند.»

دومین چاپ کتاب «تاثیر علوم ادبی در فهم قرآن» را موسسه بوستان کتاب با شمارگان هزار نسخه در 343 صفحه به بهای 66 هزار ريال به تازگی روانه بازار کتاب کرده است.