به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آخرین مجموعه داستان منتشر شده به قلم احمد آرام، نویسنده شیرازی با عنوان «به چشم‌های هم خیره شده بودیم» عصر دیروز سه شنبه 21 شهریور با حضور مرتضی کربلایی‌لو، محسن فرجی، آیت دولتشاه و نویسنده این مجموعه در فرهنگسرای رسانه بررسی و نقد شد. 

در ابتدای این نشست احمد آرام داستان «فانوس» از مجموعه «به چشم‌های هم خیره شده بودیم» را خواند و در ادامه محسن فرجی یکی از منتقدان گفت: داستان آخر مجموعه «به چشم‌های هم خيره شده بوديم» با عنوان «دره‌های ماه‌زده» جلوه دیگری برای من داشت و این مساله به‌خاطر ادبيات بومی این داستان است. 

وی افزود: در داستان «دره‌های ماه زده»، درست بر عکس دیگر داستان‌هایی که در ایران، که با استفاده از جغرافیای یک منطقه خاص ایرانی و استفاده از اسامی و نام‌های بومی آن منطقه، صفت بومی بودن را می‌گیرند، بر اساس روح و ذهنیت بومی و تفکر عمومی خاص آن منطقه شکل گرفته است. 

این منتقد ادبی در ادامه با اشاره به این نکته که داستان دره‌های ماه زده یک اثر ممتاز در بین ادبیات بومی ایران است، گفت: ارزش این داستان صرفا در حد گزارشی از شناخت جنبه‌های مردم‌شناسانه این منطقه نیست و همین موج زدن تفکر و روح بومی این داستان را بسیار متمایز از دیگر نمونه‌های ادبیات بومی در ایران کرده است. 

فرجی در ادامه با انتقاد از نحوه ویرایش این مجموعه داستان از حساس نبودن احمد آرام بر مسایل ویراستاری این کتاب انتقاد کرد. به عقیده فرجی این مجموعه داستان پیش از چاپ آن ویراستاری نشده است. 

مرتضی کربلایی‌لو، دیگر منتقد این نشست گفت: در داستان‌های اين مجموعه با تكرار كنش و شخصيت مواجه هستيم و شخصیت هم وقتی تکرار شود از دیگر خصوصیات یک شحصیت داستانی را نخواهد داشت. 

وی افزود: برای من بسیار سخت بود که درباره این مجموعه نظر بدهم، چرا که در هنگام خوانش این مجموعه نتوانستم با آن ارتباط برقرار کنم. از طرفی نمی‌خواستم احمد آرام را که مسافت زیادی از شیراز برای حضور در این جلسه، طی کرده و به تهران آمده، آزرده خاطر کنم. بنابراین سعی کردم تا به پشتوانه 20 سال مطالعات فلسفی‌ام به درک و فهمی از این مجموعه برسم. 

نویسنده کتاب «حکمت سلیمان» در ادامه با اشاره به این مساله که جهان داستانی احمد آرام را بسیار دوست دارد، گفت: اکنون در عصری قرار داریم که ساختن یک شخصیت تازه و ماجراهای پیرامونی‌اش بسیار سخت و نفس‌گیر است، چرا که در طول تاریخ توسط نویسندگان داستان‌ها مدام ساخته و پرداخته و خلق شده‌اند. من امروز چندان به دنبال این مساله نیستم که کسی شخصیت جدید و داستانی جدید بیان کند، برای من تنها جهان داستانی مهم است و همانطور که گفتم به جهان داستانی احمد آرام علاقه بسیاری دارم و آن‌را می‌پسندم. تکنیک تکرار هم در راستای ساختن همین جهان داستانی کاربرد دارد. 

کربلایی لو در ادامه با اشاره به این نکته که احمد آرام در داستان «راگا»ی مجموعه «به چشم‌های هم خیره شده بودیم» دنباله‌روی صادق هدایت است، گفت: اکنون زمانی است که باید نقد داستانی را به طرف ساختار ببریم. به نظر من احمد آرام فرزند خلف صادق هدايت است و در داستان «راگا» ادای دينی به «بوف كور» كرده است.
 
این داستان نویس در ادامه به شدت به ساختار داستانی رمان «بوف كور» حمله کرد و گفت: «بوف کور» اصلا داستان خوبی نیست. 100 سال است كه همه از «بوف كور» به عنوان شاهكار ادبيات داستانی ایران نام می‌برند. اين‌كه ما چند آدم را در 130 صفحه دايره‌وار بياوريم چه شاهكاری است. 

کربلایی‌لو در ادامه با اشاره به این‌که نوشتن «بوف کور» به هیچ عنوان کار سختی نبوده و هدایت در آن هیچ جهان داستانی‌ای درست نکرده، گفت: در داستان‌های احمد آرام هم ما با ساختاری دايره‌وار روبه‌رو هستیم. من به‌طور كلی در اين مجموعه حركت جديد و چیز تازه‌ای نمی‌بینم. 

کربلایی‌لو در پایان گفت: این مساله که احمد آرام ذهنيت و رفتار بومی را در داستان‌هايش شرح داده، ارزشی ندارد و این کاری است که از عهده یک جامعه‌شناس هم برمی‌آید. 

آخرین مجموعه داستان منتشر شده به قلم احمد آرام، با عنوان «به چشم‌های هم خیره شده بودیم» عصر دیروز سه شنبه 21 شهریور با حضور مرتضی کربلایی‌لو، محسن فرجی، آیت دولتشاه و نویسنده این مجموعه در فرهنگسرای رسانه بررسی و نقد شد. این نشست در قالب سلسله نشست‌های هفت اقلیم است که آیت دولتشاه در فرهنگسرای رسانه برگزار می‌کند.