چهارشنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
استدلال‌های توحیدی امام صادق(ع) همواره زنده و کاربردی‌اند

محقق کتاب «توحید مفضل» با اشاره به نگاه جامع و استدلالی امام جعفر صادق(ع) به مبانی توحیدی، به فرمایش‌های ایشان به مفضل‌بن عمر کوفی اشاره کرد و گفت: ما همواره به آگاهی از این مباحث توحیدی نیازمندیم؛ چرا که مباحث توحیدی و استدلالی همواره زنده و برای خداشناسان بسیار نافع‌اند.-

ناصر باقری بیدهندی، مولف و محقق حوزه دين، احياي متون، رجال و تراجم در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با اشاره به دو اثر خود که درباره ششمین پیشوای شیعیان(ع) تدوین و تحقیق کرده است، عنوان کرد: «توحید مفضل» یکی از آثار منسوب به امام جعفرصادق(ع) است. این اثر روایتی در توحید به‌شمار می‌آید که بر اساس احادیث، بنیانگذار شیعه جعفری برای مفضل عنوان کرده‌اند.

وی كه تاليف، ترجمه و تصحيح بيش از 100 عنوان كتاب را در كارنامه كاري خود به ثبت رسانده است، با اشاره به این که چند سال قبل تحقیق و ویرایشی بر این اثر را به نام «توحید مفضل» از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ رسانده، توضیح داد: نسخه مورد تحقیق این کتاب را از کتابخانه آیت‌الله مرعشی که در شمار ترجمه‌های علامه مجلسی(اول) بود، اخذ کردم. با وجود آن که پیش از آن نیز کتاب‌هایی با همین عنوان و مضمون در بازار نشر وجود داشتد، اما در اثرم متن روایت را با نسخه خطی مقابله کردم و با ویرایش، تحقیق و نگارش پاورقی‌هایی، به عناوین آن افزودم. آن کتاب با پاورقی‌های آیت‌الله سیدمحمدحسین طباطبایی، صاحب تفسیر المیزان و مقدمه علامه شوشتری به چاپ رسید.

باقری‌بیدهندی در پاسخ به این سوال که «توحید مفضل» در چه زمینه‌ای تقریر شده است و مطالعه آن چه ضرورت‌هایی دارد؟ گفت: یکی از یاران امام صادق(ع) به نام مفضل‌بن عمر کوفی زمانی که در هنگام طواف خانه خدا بود، متوجه جمعی از زنادیق شد که دور هم جمع شده بودند و طواف خانه خدا را مسخره مي‌كردند. او بر آشفته شد و برخورد تندی با این افراد کرد. یکی از آن‌ها به نام «عبدالکریم ابن ابی العوجا» از زندیقان مشهور در عصر خلیفه عباسی از او می‌پرسد؛ «مثل این که از شاگردان امام صادق(ع) هستی؟ ما انتقادات تندتری را نزد رهبر شما مطرح می‌کنیم، او با سعه‌صدر گوش می‌کند و پاسخ ما را با دلایل منطقی می‌گوید، این چه برخوردی است که شما انجام می‌دهید؟»

نویسنده کتاب «خاک آسمانی» ادامه داد: مفضل نزد امام صادق(ع) رفت و ماجرا را برای او نقل کرد. امام(ع) گفتند: این موضوع ناراحتی ندارد، من در چند جلسه مباحث توحیدی را به صورت استدلالی برایت بیان می‌کنم تا در برخوردهای بعدی بتوانی به صورت استدلالی با آن‌ها به بحث، مناظره یا گفت‌وگو بپردازی.
تمام این مطالب از سوی مفضل تبدیل به کتاب شدند. این اثر در شمار مطالب و مضامین توحیدی ارزشمند کنونی قرار دارد.

استادیار جامعه‌المصطفی‌العالمیه درباره اهمیت و ضرورت مطالعه این مباحث توضیح داد: بحث‌های توحیدی و استدلالی همواره در شمار بحث‌های زنده اند، مطالبی که مطالعه آن‌ها برای خداشناسان نکات ارزشمندی را دربر دارد.

نویسنده کتاب «وظایف استانداران از دیدگاه امام صادق(ع)» درباره این اثرش که در نخستین سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی آن را به چاپ رساند، گفت: در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی نیازمند اقداماتی بودیم که خلاءهای موجود را در حوزه‌های مدیریتی و حکومتی برطرف کنند. از این رو تصمیم گرفتم این کتاب را که نامه یکی از استانداران منسوب شده از سوی منصور دوانیقی به نام «عبدالله بن نجاشی» به امام صادق(ع) بود، تدوین و منتشر کنم.

عضو کانون نویسندگان و فضلای قمی حوزه علمیه قم درباره این نامه و توصیه‌های ششمین پیشوای شیعیان(ع) عنوان کرد: زمانی که عبدالله‌بن نجاشی استاندار اهواز شد، نامه‌ای به امام(ع) نوشت و از او تقاضا کرد وظایف یک استاندار را برای او بازگو کند تا وی بتواند بر اساس آن عمل کند. امام نیز نامه‌ای مفصل نظیر نامه‌ای که امام علی(ع) به مالک اشتر نوشتند، برای او تقریر کرد. 

باقری‌بیدهندی با بیان این که زمانی که کتاب منتشر شد(سال 1360)، آیت‌الله کنی وزیر کشور بود، گفت: وقتی کتاب به ایشان عرضه شد، ایشان در ابتدای آن، یک صفحه خطاب به استانداران، فرمانداران و بخشداران نوشت و تاکید کرد لازم است این افراد از فرموده‌های امام صادق(ع) بهره گیرید. از آن پس کتاب «وظایف استانداران از دیدگاه امام صادق(ع)» از سوی نشر روح با مقدمه آیت‌الله کنی و مقدمه‌ای از حسن الامین، یکی از شخصیت‌های برجسته لبنانی چندین بار منتشر شد.

نویسنده کتاب «میراث پرده نشینان» با اشاره به احادیث ارزشمندی که از ششمین پیشوای شیعیان و بنیانگذار مذهب جعفری باقی مانده است، به کتاب بحارالانوار اشاره کرد و گفت: امام صادق(ع) در تشخیص شیعیان واقعی سه ملاک برای محک زدن عنوان کرده‌اند؛ نخست آن که هنگام نماز ببینید آیا آنان به نماز اهمیت می‌دهند؟ دوم آن که ببینید آیا شیعیان ما اسرار و مقامات ما را نزد دشمنان برملا می‌کنند؟(خواسته امام است که برملا نکنند) سوم آن که اگر شیعه‌ای متمول بود، امتحان کنید که آیا به کمک هم‌نوعان خود می‌شتابد و نیاز برادران ایمانی خود را درک می‌کند؟(بحارالانوار، جلد 5، صفحه 149)

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط