افدرا (ارمک، ریش بز) Ephedra
این واژه یک جنس از گیاهی را مشخص می‌کند که شامل 40 گونه جداگانه است که به صورت وحشی در نقاط مختلف دنیا می‌رویند. افدرا سابقه‌ای کهن برای مصارف آیینی و طبی دارد. گونه‌های مختلف شرقی این گیاه در ترکیب داروهای سنتی، در چین تحت عنوان Ma Huang و نیز در هند برای درمان علایم آسم و عفونت‌های تنفسی استفاده می‌شوند. هم‌چنین در ساخت نوشیدنی‌های محرک کاربرد دارد. مصارف سنتی متعددی برای این گیاه در اروپا و نیز آمریکای شمالی ثبت گردیده (مثلاً به عنوان یک نیروزای گیاهی). یک گونه آمریکایی آن به نام E. antisyphilitica مشهور به درمانِ سیفلیس و سوزاک است و با نام‌های Squaw tea, Mormon tea, Cowboy tea و Whorehouse خوانده می‌شود. برخی از مصارف سنتی این گیاه مورد تأیید پزشکی نوین نیز قرار گرفته است.
امروزه این گیاه به عنوان ماده خام صنعتی برای تولید کنسانتره‌ها، عصاره‌های مختلف صنعتی و برای ساخت آلکالوئیدهای خالص، با نام افدرین (و سودوافدرین) استفاده می‌شود. امروزه این کنسانتره‌ها و عصاره‌ها مصارف فزاینده‌ای به عنوان مکمل‌های رژیمی در غذاهای سلامتی، نوشیدنی‌های هوشیارکننده، بارهای هوشیاری و نیز در داروهای مختلف کاهش/ تنظیم وزن پیدا کرده‌اند.
هم‌چنین به تازگی گیاه حاوی افدرین برای ساخت غیرقانونی محرک‌های امفتامینی استفاده شده است. افدرا حاوی دو آلکالوئید اصلی است: افدرین و سودوافدرین. هر دوی آنها در سراسر دنیا به عنوان دارو مصرف می‌شوند.
صفحات 46 و 47/ واژه‌نامه کاهش تقاضا/ ترجمه سیدعلی شفیعی، دکتر سارا جعفری، دکتر حمید رئیسی و دکتر علی نیک‌فرجام/ انتشارات سپیدبرگ/ چاپ اول/ سال 1391/ 112 صفحه/ 4000 تومان
یکشنبه ۹ مهر ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما