به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، میدان بایزید از میادین تاریخی استانبول محسوب می‌شود که به دلیل نزدیک بودن به ساحل و مرکزیت آن، همیشه در جنب و جوش است ولی با شروع ماه مبارک رمضان شلوغی این میدان چند برابر می‌شود و بی‌شک دلیل این ازدحام چادرهایی است که در حیاط مسجد تاریخی بایزید برپا می‌شود. احساس مطبوعی که هر سال با برپا شدن این چادرها برپا می‌شود، بسیاری از رهگذران را به سمت آن‌ها جلب می‌کند.
من هم یکی از همین رهگذرها هستم با این تفاوت که با معرفی خودم به عنوان خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با استقبال صمیمانه‌ای از سوی ریاست نمایشگاه روبه رو شدم. آقای عثمان ساریکوسه رییس نمایشگاه استانبول با تاکید بر این که وزارت دیانت ترکیه چند سالی‌است در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور می‌یابد و خود وی دو سال پیش به تهران آمده بود تا در نمایشگاه کتاب تهران شرکت کند گفت نمایشگاه کتاب تهران را بسیار پسندیده و مصاحبه و خبرهایی که در سایت ایبنا پیرامون نمایشگاه انتشار یافته بود را خوانده و بسیار خوشحال است که این بار ما را در نمایشگاه کتابی در ترکیه می‌بیند.
این نمایشگاه چند سال است که برپا می شود و چه مدت طول می‌کشد؟
این نمایشگاه از سال 1980 هر سال در نخستین روز ماه مبارک رمضان، همزمان در حیاط مسجد کجاتپه آنکارا و حیاط مسجد بایزید استانیول افتتاح می‌شود و در آخرین روز این ماه پایان می‌یابد. یعنی نمایشگاه امسال سی و یکمین دوره خود را تجربه می‌کند. البته باید بگویم که تا سه سال پیش نمایشگاه کتاب استانبول در حیاط مسجد سلطان احمد که از مهمترین و قدیمی‌ترین مساجد ترکیه است برگزار می‌شد ولی به دلیل محوطه نسبتاً کوچک و برگزاری نمازهای جماعت در آن مسجد از سال 2008 حیاط مسجد بایزید به این منظور انتخاب شده است. متاسفانه عدم اطلاع رسانی گسترده موجب می‌شود تا بسیاری از مردم هنوز به اشتباه به مسجد سلطان احمد بروند و با ندیدن چادرها فکر کنند نمایشگاه برپا نشده است.
چند ناشر در این نمایشگاه شرکت کردند و آیا ناشران خارجی هم حضور دارند؟
همان طور که می‌بینید ما مانند شما مصلایی در اختیار نداریم تا نمایشگاه را آن جا برپا کنیم و تنها چند چادر بزرگ کنارهم برپا می‌کنیم که آن هم گنجایش زیادی ندارد. امسال ما در مجموع در دو شهر استانبول و آنکارا 155 غرفه در اختیار ناشران گذاشتیم و روی هم رفته 170 ناشر (بعضی به صورت مشترک) در نمایشگاه حضور پیدا کردند ولی متاسفانه ما برای نزدیک به 80 ناشر که تقاضای غرفه کردند بودند نتوانستیم جایی فراهم کنیم.
در مورد حضور ناشران خارجی نیز ما در سایت رسمی وزارت دیانت دعوت نامه‌ای منتشر کرده و همه را به حضور در این نمایشگاه دعوت کردیم اما تنها یک ناشر از کشور آذربایجان در آنکارا حضور پیدا کرد که او نیز بعد از 5-6 روز به کشور خود بازگشت. سازماندهی یک نمایشگاه بین‌المللی بسیار دشوار است چون جا محدود و زمان طولانی‌است و برای ناشران خارجی هزینه یک ماه اقامت در ترکیه بیشتر از سودشان تمام می‌شود برای همین از این نمایشگاه زیاد استقبال نمی‌کنند اما امکان دارد در سال‌های آتی با سازمان دهی وزارتخانه و دعوت رسمی از ناشران چادری جداگانه به ناشران خارجی اختصاص داده شود. اما ما همیشه برای همسایگان ایرانی جا داریم و از حضور آن‌ها در نمایشگاه بسیار خوشحال می‌شویم.
چرا حیاط مساجد را برای برپایی نمایشگاه انتخاب کردید؟
هدف از برپایی این نمایشگاه زنده نگه داشتن سنتی است که در زمان امپراتوری عثمانی اجرا می‌شد. همان گونه که هنوز در تمام شهرهای ترکیه می‌بینید در زمان امپراتوری عثمانی مردم ماه مبارک رمضان را با جشن و شادی می‌گذراندند. امروز با وجود پارک‌ها و مراکز فرهنگی، جشن‌ها در این مکان‌ها برگزار می‌شود ولی در گذشته مردم بیشتر در مساجد دورهم گرد می‌آمدند و شادی ها در حیاط مساجد برگزار می‌شد. برای همین ما نیز حیاط دو مسجد مهم در دو شهر مهم را انتخاب کردیم که حال و هوایی خاص بر آن حاکم است تا افرادی که برای خواندن نماز می‌آیند و هم توریست‌هایی که برای بازدید مساجد می‌آیند، از نمایشگاه هم بازدید کنند.
چرا تنها دو شهر استانبول و آنکارا را برای برگزاری نمایشگاه انتخاب کردید؟
آنکارا پایتخت سیاسی و استانبول پایتخت فرهنگی ترکیه است به همین دلیل این دو شهر را انتخاب کردیم و علاوه بر آن بیشتر ناشران در این دو شهر حضور گسترده‌تری دارند اما ما به عنوان وزارت دیانت در دیگر ماه‌های سال هر هفته نمایشگاهی هفت روزه را در شهرهای مختلف ترکیه برگزار می‌کنیم و کتاب‌هایی که این وزارتخانه به چاپ می‌رساند را در کنار غرفه‌هایی که برای ناشران آن شهر اختصاص داده ایم برای فروش می‌گذاریم.
ما این نمایشگاه را در ایران به عنوان «نمایشگاه کتاب‌های دینی» می‌شناسیم، ولی شما در صحبت‌تان یک بار هم از این لفظ استفاده نکردید. این دو با هم فرق دارند؟
نه به هیچ وجه. این نمایشگاه را وزارت دیانت ترکیه برپا می‌کند و همان طور که می‌دانید ترکیه یک نمایشگاه مهم دیگر به عنوان «نمایشگاه بین المللی کتاب استانبول» نیز دارد که زیر نظر وزارت فرهنگ ترکیه هرسال در ماه نوامبر (آبان) برگزار می‌شود و مانند «نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران» است. 31 سال پیش هدف از برگزاری نخستین نمایشگاه رمضان، عرضه کتاب‌های دینی، قرآن و کتاب های دعا به مردم بود چون مردم در این ماه‌ها وقت بیشتری به خواندن کتاب‌های دینی و کتاب‌های دعا اختصاص می‌دهند. آن موقع نام این نمایشگاه را «نمایشگاه کتاب های دینی» گذاشتیم ولی با گذشت زمان ناشران، کتاب‌هایی را که در حوزه غیردینی چاپ کرده بودند نیز به نمایش می‌گذاشتند برای همین ما نیز تصمیم گرفتیم دیگر لفظ دینی را به کار نبریم و نمایشگاه را انحصاری نکنیم.
بازدیدکنندگان امسال بیشتر از چه نوع کتاب هایی استقبال کردند؟
تا آنجا که ما اطلاع داریم ناشران از فروش کتاب‌های دینی خود بسیار راضی هستند و بسیاری از مردم برای خرید کتاب‌های دعا به این نمایشگاه سرمی‌زنند اما موردی که چند سال است ما را متعجب می‌کند فروش بالای کتاب های کودک است. در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری های عظیمی در نشر و ترجمه کتاب‌های کودک برای ترویج کتابخوانی در میان کودکان ترکیه صورت گرفته و دیدن بازخورد این سرمایه‌گذاری‌ها برای ما لذت بخش است. همکاری با ناشران، نویسندگان و مترجمان ایرانی در حوزه کتاب کودک جزو برنامه‌های آتی ماست و وجود خبرگزاری مانند شما برای ما پل ارتباطی محسوب می‌شود تا بتوانیم با ناشران ایرانی همکاری کنیم.
شنبه ۴ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۸:۱۴
نظر شما