به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلسه نقد و بررسی کتاب «مقدمهای بر روانشناسی نقاشی کودک» عصر دیروز سوم تيرماه با حضور محمدتقی فرامرزی، مترجم کتاب، فرزانه حسنزاده، مشاور و سپیده باطبی، دبیر نشست، از ساعت 17 در سرای اهل قلم برگزار شد.
در ابتدای این نشست، فرامرزی دلیل خود را برای انتخاب این اثر، احاطهاش به موضوع رنگشناسی و علاقه به نقاشی دانست و گفت: من بخشی از عمر خود را صرف نقاشی کردم و زمانی نقاشی حرفه اصلی من بود. با مطالعه این کتاب میتوان شخصیت کودک را شناخت و پی برد که وی چه احساساتی دارد. از سویی نویسندگان نشان میدهند که رفتار والدین چه تاثیری میتواند بر شخصیت فرزند بگذارد و این موضوع میتواند در تربیت فرزند نقش زیادی داشته باشد.
حسنزاده با بیان این مطلب که کودکان به واسطه نقاشی، با دنیای بیرون ارتباط برقرار میکنند به برخی نظریههای موجود در این حوزه پرداخت و گفت: برخی نظریهپردازان چون پیاژه بر این باورند که نقاشی به مانند بازی، راهی است برای برقراری این ارتباط و باید به آن توجه شود.
به گفته حسنزاده، این کتاب به طور تخصصی وارد مباحث شده و با مطالعه کتاب میتوان سیر تحول کلی این مبحث را دریافت. وی در توضیح مطالب کتاب بیان کرد: پیش از ورود نویسندگان به بحث، نقاشیهای کودکان دستهبندی شده و از این طریق میتوان مراحل رشد و رشد هوشی کودک را بررسی کرد. نویسندگان معتقدند نقاشی کودکان نکات زیادی را در خود جای داده و طبق نظر برخی روانشناسان، میتوان با تحلیل نقاشی یک کودک، به میزان هوش او پی برد، هرچند آزمونهای معتبر زیادی هم برای این سنجش وجود دارد.
این کارشناس ارشد حوزه روانشناسی، یکی از ضعفهای کتاب را کم بودن تفسیر مطالب در کنار نظریههای موجود دانست و گفت: نویسندگان بیشتر به نظریهها پرداختهاند و به میزان لازم تفسیر از نظریهها ارایه نشده است. هر چند همین جمعآوری نظریهها در یک کتاب هم پیش از این کمتر مشاهده شده و همین موضوع، یکی از نکات مثبت کتاب است.
وی ترجمه این کتاب را بسیار روان دانست و آن را با ترجمه اولیه این اثر که سالها پیش به چاپ رسیده بود مقایسه کرد.
سیر تحول نقاشی در کودکان موضوع دیگری بود که حسنزاده به آن پرداخت و از تفاوت نقاشی کودکان در سنین مختلف سخن گفت. به بیان حسنزاده، کودک از 12 ماهگی به سمتی پیش میرود که خطوطی ترسیم کند و در 15 ماهگی میتواند نقطهای را با آگاهی ترسیم کند.
وی در ادامه براي توضيح این سیر تحول گفت: کودک در 18 ماهگی میتواند خطوطی معنادار ترسیم کند که این حرکت به هماهنگی چشم و دست کمک میکند. با اطلاع داشتن از این مطالب، والدین میتوانند نگاهی منطقیتر و علمی به نقاشی کودکان خود داشته باشند.
حسنزاده معتقد است نباید کودک را در هنگام کشیدن نقاشی محدود کرد و هر چه کنجکاوی کودک بیشتر شود و با بالا رفتن سن بتواند برای نقاشی ترسیم شده، یک داستان هم خلق کند، خلاقیتش بیشتر رشد میکند.
وی افزود: زمانی که به کودک میگوییم درباره موضوعی نقاشی بکش او بهراحتی این کار را میکند در حالی که بزرگسالان اینگونه نیستند و ترجیح میدهند صحبت کنند.
به اعتقاد حسنزاده، نقاشی نخستین موردی است که مشاور میتواند به کمک آن با کودک ارتباط برقرار کند و از درونیات او باخبر شود. وی ادامه داد: دیدگاههای تفسیری و روانشناسی در تحلیل نقاشی کودکان بسیار مهم است و باید عواملی چون سن، فرهنگ و شرایط خانوادگی را حتما در نظر گرفت.
مصاحبه بالینی در کنار تفسیر روانشناسانه نقاشی کودک، عواملی بودند که حسنزاده آنها را در کنار هم موثر دانست و سپس تفسیرهای مختلفی از نحوه نقاشی کودکان ارایه داد.
به گفته مترجم «بیان اندیشه در موسیقی»، در این کتاب نشان داده میشود که نژاد و سن کودکان و همچنین رنگهای به کار رفته در نقاشی چگونه میتوانند در تفسیر نقاشی اهمیت داشته باشند. وی در اینباره چنین توضیح داد: تفسیر رنگها در کشورهای مختلف متفاوت است و این تفاوت در نقاشی کودکان هم تاثیر دارد. سن هم گاه اهمیت مییابد و استفاده از رنگهای گرم و سرد، میتواند نشانهای از برونگرایی و درونگرایی افراد باشد.
فرامرزی در توضیح مسایل مطرحشده در این کتاب گفت: بخش زیادی از این کتاب به کودکان سالم اختصاص دارد و نویسندگان در قسمتهایی به نقاشی در کودکان استثنایی پرداختهاند. نویسندگان این کتاب در پایان کاستیهای کتاب و شکافهای وجود در تحقیقات را یادآور شدهاند و با نگاهی به این موارد، میتوان کتاب را نوعی مقدمه برای شروع این مبحث دانست.
مترجم کتاب «فلسفه تاریخ هنر» افزود: در این کتاب نقاشی، پدیدهای طبیعی و ابزاری برای شناخت معرفی میشود و نویسندگان اذعان دارند که نظرات متفاوتی درباره تفسیر نقاشی کودکان وجود دارد، از همین رو مسایل اجتماعی و اقتصادی به طور جدی بررسی نشدهاند.
حسنزاده با تایید سخنان فرامرزی، فصلهای مختلف کتاب را بسیار ساختاریافته و مناسب دانست و گفت: این اثر میتواند به طور تخصصی مرجعی باشد برای دانشجویانی که میخواهند در حوزه روانشناسی نقاشی کودک تحقیق کنند. چنین مباحثی در دانشگاههای کشور به طور کامل تدریس نمیشوند و دانشجویان رشتههایی چون روانشناسی باید خودشان به مطالعه بپردازند و این کتاب، میتواند منبع مناسبی باشد.
تاثیر نقاشی در حل مساله ذهنی، موضوع دیگری بود که در این نشست صحبتهایی درباره آن شد و حسنزاده در ادامه برخی از نمادهای معرفی شده در کتاب را معرفی کرد. وی ادامه داد: نقاشی در این کتاب پیشزمینهای برای نوشتن هم معرفی شده و میتواند سبب رشد تفکر شود.
این کتاب از 10 فصل تشکیل شده که عناوین آنها عبارتند از «تاریخچه و بررسی نظری»، «خصوصیات نقاشی کودکان»، «نقاشی چیست»، «چرا کودکان نقاشی میکنند»، «فرآیند نقاشی و پیامدهای آن»، «چه اطلاعاتی در نقاشی گنجانده میشود»، «جنبههای بیانگرانه نقاشی»، «رشد نقاشی استثنایی»، «نقاشیهای کودکان در مقام هنر» و «نتیجهگیری و راههای آینده».
کتاب «مقدمهای بر روانشناسی نقاشی کودک» اثر مشترک گلین توماس و آنجله سیلک با ترجمه محمدتقی فرامرزی، در 278 صفحه و به بهای چهار هزار و 500 تومان از سوی انتشارات دنیای نو روانه بازار کتاب شده است.
یکشنبه ۴ تیر ۱۳۹۱ - ۱۱:۰۲
نظر شما