فرزانه غفاری در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «خوز و خوزی در مکتب پزشکی ایران» را اثری دانست که به احیای تاریخ هزاران ساله پزشکی ایران کمک می‌کند. 

«خوز و خوزی در مکتب پزشکی ایران» اثر مشترک محسن ناصری و فرزانه غفاری یکی از آثاری است که در بیستمین دوره جایزه کتاب فصل برگزیده شد. 

غفاری معتقد است در این کتاب، تاریخ پزشکی ایران که بسیار باقدمت و مربوط به چندین قرن قبل از اسلام می‌شود مستندسازی شده است. غفاری درباره فعالیت صورت‌گرفته در این کتاب گفت: دیرینگی طب ایران، پشتوانه و قدمت این دانش در کشور موضوعی نیست که بتوانیم از آن چشم‌پوشی کنیم و در این اثر کوشیدیم نشان دهیم که طب در ایران به چه سنواتی باز می‌گردد. 

این عضو دانشگاه شهید بهشتی تهران افزود: در این کتاب، تمرکز ویژه‌ای بر دانشگاه جندی شاپور کردیم. این دانشگاه، یکی از بزرگترین مراکز آموزشی در زمان خودش بوده و در کتاب اسامی استادان ایرانی و غیرایرانی و عنوان آثار آن‌ها را ذکر کرده‌ایم.

به گفته غفاری، یکی از اهداف این کتاب، یافتن ردپایی در میان حلقه‌های مفقوده تاریخ پزشکی ایران است. وی درباره اهداف دیگر نگارش این اثر افزود: در صدد بودیم گفته‌های دانشمندان مطرح ایرانی را که به خوزیان با حکمای خوزی معروف بودند در یک کتاب گرد هم بیاوریم و نقل‌ قول این حکما را در یک جا جمع‌بندی کنیم. از سویی مطالب این کتاب به نوعی تحولی است در احیای تاریخ پزشکی ایران و برای مستندسازی آن از کتاب‌های مستند تاریخی هم بهره گرفته‌ایم.

وی که عصر دیروز 30 خرداد در مراسم پایانی جایزه کتاب فصل در شهر سنندج حضور یافته بود، درباره این مراسم گفت:اهميت دادن به اهل قلم در هر منطقه‌ و کشوری، بسیار ارزشمند است و جایگاهی بسیار رفیع و بلند دارد. برپایی چنین مراسمی نشانه مثبتی است از این‌که به نشر کتاب اهميت داده می‌شود.

نویسنده کتاب «مشاهیر گیاه‌شناسی در تمدن اسلامی» سیال شدن این مراسم را در استان‌های مختلف کشور، پدیده‌ای بسیار ارزشمند دانست و افزود: استان‌هایی چون کردستان، فرهنگی غنی دارند و این تشکل‌ها باید به همین‌گونه ادامه پیدا کنند و اهل قلم در سراسر کشور، به طور یکسان از فواید آن بهره‌مند شوند.

حمایت همیشگی اهل قلم، درخواستی بود که غفاری آن را سبب پیشبرد وضعیت نشر در کشور دانست و افزود: این تقدیرها و جوایز را می‌توان حرکتی نمادین دانست که سبب تشویق افراد به نگارش آثار برتر می‌شود. در واقع هر کتابی که در کشور متولد شود، روح تازه‌ای را به کالبد جامعه می‌دمد و حمایت از این روند ضروری است.

وی با بیان این‌که بخشی از کتاب «خوز و خوزی در مکتب پزشکی ایران»، از زبان عربی به فارسی ترجمه شده، درباره ضرورت توجه به نسخ خطی و احیای آن به‌ويژه در موضوعی چون طب سنتی، گفت: حرکت به سوی تصحیح و تحقیق در نسخ خطی را به طور تعمدی آغاز کردیم. مدتی است که طب سنتی در کشور جا افتاده و مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی که به تدریس این رشته می‌پردازند نیازمند یک آبشخور غنی برای تغذیه دانش‌پژوهان هستند.

به گفته غفاری، نیاز به منبع آموزشی یکی از مهمترین دلایل پرداختن به این موضوع بود. وی طب سنتی و نوین را بسیار متفاوت از هم دانست و گفت: طب سنتی پشتوانه علمی زیادی دارد و حدود 15 هزار نسخه خطی درباره آن وجود دارد و چنین توجهی به طب سنتی در واقع به معنای احیای مکتب غنی پزشکی ایران است.

غفاری کم‌رنگ شدن طب سنتی در ایران را مربوط به زمان تاسیس مدرسه دارالفنون و وارد شدن طب غربی به کشور دانست و بیان کرد: ورود دانش غربی به کشور را می‌توان نوعی انحراف در دانش پزشکی دانست و امروز باید بکوشیم طب سنتی را احیا کنیم.

«خوز و خوزی در مکتب پزشکی ایران» اثر مشترک محسن ناصری و فرزانه غفاری از توليدات انتشارات المعی، از جمله آثاری است که در بخش پزشکی بیستمین دوره جایزه کتاب فصل برگزیده شده است.

دکتر محسن ناصری، دارای مدرک دكترای تخصصی فارماكولوژی از دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی تهران و مدیر گروه طب سنتی ایران در دانشگاه شاهد است. دکتر فرزانه غفاری عضو هیات علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران است. 

مراسم بیستمین دوره جایزه کتاب فصل، عصر ديروز، سه‌شنبه 30 خرداد، در شهر سنندج برگزار و طی آن از نويسندگان كتاب‌های برگزيده زمستان سال گذشته شد.