به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست نقد و بررسي كتاب «از جنس بلور» عصر دوشنبه هشتم خرداد ماه با حضور علي‌الله سليمي و زهرا پورقربان به عنوان منتقد و مهين دخت حسني‌زاده، نويسنده اثر در سراي اهل قلم برگزار شد.
علي‌الله سليمي در ابتداي اين برنامه با اشاره به كتاب‌های منتشر شده مولف با نام‌هاي «ساكن كوير»، «زمانه بي‌مجنون» و «دويدن در ميان زندگان» به تازه‌ترين كتاب وي با عنوان «از جنس بلور» اشاره كرد و گفت: اين اثر شامل 9 داستان در 68 صفحه است كه توسط انتشارات نيلوفر سفيد منتشر شد.
وي ادامه داد: شخصيت‌هاي اصلي داستاني اين مجموعه را زنان تشكيل مي‌دهند كه به تناسب داستان‌ها در فضاي شهري دیده می‌شوند. وجه مشترك داستانهاي اين كتاب وصف آدم‌هايی است كه در پي عواقب جنگ و پس از جنگ دچار مشكل شده‌اند.
سليمي افزود: در كتاب «از جنس بلور» شخصيت‌هاي اصلي تاوان چيزي را پس مي‌دهند كه در آن دخيل نبوده‌اند و تحمل زندگي، هر روز براي آن‌ها سخت‌تر مي‌شود. از سوي ديگر مولف با وصف ظرافت‌ها و زيبايي زندگي آدم‌ها، دليل ماندن آن‌ها را توجيه مي‌كند.
وي ترديد را ويژگي مشترك داستان‌های این مجموعه خواند و گفت: خواننده در اين داستان‌ها مدام در پي يافتن پايان تحمل افراد است اما با ايستادگي و تحمل سختي‌ها مواجه مي‌شود. ويژگي ديگر اين داستان‌ها استفاده از ايجاز به عنوان ابزار نويسنده است كه در برخي موارد باعث شده مولف نتواند از فضاسازي استفاده كند. مانند داستان «آن‌هايي كه مي‌مانند». اين داستان قوي است و نويسنده مي‌توانست با شاخ و برگ دادن به ماجرا از تضاد شخصيت‌ها به خوبي بهره بگيرد، اما مولف به راحتي از آن عبور و به بيان روايي اكتفا كرده است.
وي ادامه داد: پيرزن به عنوان شخصيت اصلي داستان «آن‌هايي كه مي‌مانند» در متن غايب است و ديگران درباره او حرف مي‌زنند. در حالي كه مولف مي‌توانست گفت‌وگويی را به او اختصاص دهد.
زهرا پورقربان به عنوان ديگر منتقد حاضر در نشست نقد و بررسي كتاب «از جنس بلور» در سرای اهل قلم، در ابتدا گونه ادبي اثر را مورد بررسي قرار داد و گفت: اين كتاب در گونه ادبي داستانهاي جنگ قرار مي‌گيرد. داستانهاي اين مجموعه با نثري روان و ساده روایت مي‌شوند و تمام داستان‌ها زن محورند و در فضاي رئال و فارغ از پيچيدگي نوشته شده‌اند.
پورقربان ويژگي اين كتاب را در كليشه‌اي نبودن دانست و افزود: نويسنده تحت تاثير موافقت‌ها يا مخالفت‌هاي افراد با مسايل جنگ نيست و فارغ از تمام اين دغدغه‌ها به مقوله جنگ مي‌پردازد به گونه‌اي كه براي مخاطب باور‌پذير است. البته در اين كتاب داستانهاي «قاب عكس»، «عشق، بدون تاريخ مصرف» و «تلفن از راه دور» دچار شعارزدگي شده‌اند.
وي در نقد این داستان‌ها گفت: مشكل عمده اين است كه جريان داستان‌ها نسبت به موقعيت زن و حرفي كه در پس آن‌هاست طولاني شده و قطعيت داستان‌ها براي مخاطب قابل باور نيست. مولف مي‌توانست با اشاره‌هاي كوتاه به عنوان ضربه آخر وضعیت برخي از شخصيت‌هاي داستاني را واضح‌تر بيان كند.
پورقربان درباره انتخاب عنوان «از جنس بلور» براي اين اثر افزود: در انتخاب عنوان براي مجموعه داستان‌ها بيشتر عنوان قوي‌ترين داستان براي كتاب انتخاب مي‌شود و در برخي موارد نيز به زيبايي و معنا و مضمون توجه مي‌كنند. در اين كتاب به روش دوم، يعني بهره‌گيري از زيبايي مضمون تكيه شده است. «از جنس بلور» قوي‌ترين داستان مجموعه نيست و فقط از نظر مفهومي به كليت داستان‌ها اشاره دارد.
وي ويژگي اين كتاب را نشان دادن واقعيت‌های جامعه در ارتباط با عواقب جنگ و پس از جنگ دانست و افزود: در اين داستان‌ها كشمكش‌هاي ذهني افراد در كنار عواقب جنگ به صورت مناسبی در داستان‌ها گنجانده شده‌اند.
پورقربان با اشاره به داستان «غريبه نيست» به عنوان بهترين داستان كتاب از نظر خود گفت: اين داستان بر خلاف داستانهاي ديگر روايت صرف نيست و داراي تكنيك است. واژه‌هاي اين داستان حس برانگيزند و به درون كاوي شخصيت زن مي‌پردازند. در پرداخت آن از بيرون به شخصيت زن نگاه نشده و مخاطب شكست زمان و عبور او به گذشته و امروز را به خوبي لمس مي‌كند. اين داستان داراي پل‌هاي ارتباطي متفاوت و از ايجاز بهره گرفته است.
در ادامه نشست نقد و بررسي كتاب «از جنس بلور» در سرای اهل قلم، مهين دخت حسني‌زاده در پاسخ به نقدهای وارد بر داستان‌هایش خاطرنشان کرد: شيوه كار من نوشتن داستان‌ها با حداقل كلمات است. معتقدم داستان بايد آنقدر كوتاه باشد كه مخاطب در لايه لايه آن به حقيقت برسد و خود را دخيل در داستان بداند و شروع به پردازش كند.
وي ادامه داد: در اين داستان‌ها تلاش كرده ام تا حد ممكن اطلاعات را به مخاطب منتقل كنم و نقش «پيرزن» در داستان «آن‌هايي كه مي‌مانند» مثل يك سايه است. هدف من مطرح كردن وي به عنوان يك نماد از زناني است كه در دوران جنگ مقاومت كردند.
حسني‌زاده در پايان از نقدهای وارد بر اثر و دقت منتقدان در محتوا و نحوه نگارش كتاب تشكر كرد.
دوشنبه ۸ خرداد ۱۳۹۱ - ۲۰:۵۰
نظر شما