به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از ستاد خبری سرای اهل قلم بیست و پنجمین نمایشگاه بين‌المللي کتاب تهران، در ابتداي اين نشست كه با سخنراني دكتر آزاده نظر بلند و روح‌الله سلطاني همراه بود، تاريخچه پذيرش شابك (شماره استاندارد بین‌المللی کتاب) و تحولات اين شماره در كشورمان مورد بررسي قرار گرفت.

دكتر آزاده نظر بلند، در سخناني بابيان اين‌كه ايران از نخستين كشور‌هايي بود كه به سرعت شابك 10 رقمي‌را به 13 رقمي تغيير داد گفت: ما از كشو‌هايي هستيم كه تمامي ناشرانمان اين شماره را در شناسه كتاب‌هايشان درج مي‌كنند.

وي با اشاره به اين‌كه «ايران از معدود كشور‌هايي است كه حضور مستمر در نشست‌هاي جهاني سازمان داشته است» گفت: با توجه به اين حضور مستمر، كشور‌هاي برگزار كننده همواره پيگير حضور ايرانند. همچنين ايران به عضويت ساير كشور‌هاي همسايه خود مانند كشور تاجيكستان كه عضويت در سازمان جهاني شابك را نداشتند، كمك شاياني كرده و در اين راستا اكنون در پي به عضويت رساندن كشور افغانستان در سازمان جهاني شابك است كه در آينده‌اي نزديك انجام مي‌گيرد.

نظر بلند به ميزان نشر بالاي كتاب ايران در مقايسه با ديگر كشور‌ها اشاره كرد و درباره كاربرد شابك گفت: شابك مي‌تواند به تمامي تك‌نگاشت‌ها تعلق گيرد. تك‌نگاشت‌ها شامل دامنه گسترده‌اي از محصولات فرهنگي است كه جنبه آموزشي دارند، مانند جزوه‌ها، مقاله‌ها و حتي نرم‌افزار‌ها و به طور كلي هر منبع ‌آموزشي كه بتواند رابطه تعاملي را با مخاطب خود برقرار كند.

وي با بيان‌اين‌كه «شابك كاربردي فرا زباني دارد و مي‌تواند مولف و ناشر را فارغ از نام و زبانشان معرفي كند» گفت: با توجه به اين كارايي برخي كشور‌ها از اين شماره براي حمايت از حق مولف‌ بهره‌ مي‌گيرند و با توجه به آن ميزان بهره‌گيري افراد از اثر نويسنده را در كتابخانه‌هاي مختلف پيگيري مي‌كنند و حمايت‌هاي لازم را در اين‌باره انجام مي‌دهند. در سطح دنيا و در نظام توزيع نيز از اين شماره  بهره‌هاي زيادي مي‌برند و در ايران با توجه به شماره اختصاصي آن مي‌توان بهره مناسبي از اين آن گرفت؛ اما متاسفانه كشورمان با وجود سابقه خوبي كه در استفاده از اين شماره دارد، در نظام توزيع بهره‌اي از اين شماره نمي‌گيرد.

وي در پايان گفت: در بيشتر كشور‌ها هزينه‌اي بين يك تا 15 دلار براي اين شماره از ناشر و مولف دريافت مي‌شود اما دريافت اين شماره براي ناشران و مولفان ايراني رايگان است.

در ادامه اين نشست روح‌الله‌ سلطاني يكي از پديد‌آورندگان نرم‌افزار «مرجع نشر» در سخناني به شرح كاربرد‌هاي شماره شابك پرداخت و گفت: نخستين فايده اين شماره، كاربرد آن در فروش كتاب است. با توجه به مكانيزه شدن فروش كتاب در دنياي امروز اين شماره در سطح دنيا به خوبي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

وي از «بازيابي اطلاعات» توسط اين شماره به‌عنوان كاربرد ديگر آن ياد كرد و گفت:فعال كردن فيلد اين شماره براي جستجو در سايت آمازون يكي از ويژگي‌هاي بارز جستجو در اين سايت است. از ديگر فايده‌‌هاي مهم اين شماره امكان بازيابي اطلاعات است كه در كتابخانه‌هاي بزرگ دنيا براي رهگيري كتاب‌ها از آن استفاده مي شود. 

سلطاني با اشاره به كاربرد اين شماره در انبارگرداني ناشران و كتاب‌فروشان گفت: در طول سال، ناشران كتاب‌هاي بسياري را منتشر مي‌كنند كه در صورت ناديده گرفتن اين شماره انبارگرداني ناشران با مشكل روبرو مي‌شود.

وي در پايان سخنانش به دريافت شماره ISMN در سال 1383 براي كشورمان اشاره كرد و افزود: اين شابك ويژه كتاب‌هاي حوزه موسيقي است و بر آن اساس شماره‌گذاري مي‌شوند. عضويت براي اين شماره در مقر سازمان جهاني شابك در برلين انجام گرفت و تفاوت آن در كد اختصاصي اين شماره است. كد 979 براي شماره شابك است درحالي كه براي كد ISMN از كد 978 استفاده مي‌شود.