به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، به نقل از ستاد خبري سراي اهل قلم بيست و پنجمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، آيين رونمايي كتاب «وحدت در اديان و مولانا» نوشته محمود شالويي، يكشنبه ( 17 ارديبهشت) در سراي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران برگزار شد.

علاوه بر نويسنده كتاب، توفيق سبحاني، اسماعيل آذر و عبدالرضا مظاهري از استادان ادبيات و عرفان و همچنين حجت‌الاسلام محمدجواد ادبي، رييس انجمن مفاخر فرهنگي و پژوهشگر حوزه عرفان در اين نشست سخنراني كردند.

ادبي به عنوان نخستين سخنران گفت: با مطالعه و تعميق در مثنوي مولانا مي‌توان به وحدت اديان معتقد شد. ويليام هيك در كتاب «رنگين‌كمان عرفان» در بحث از وحدت اديان به مثنوي مولانا اشاره كرده است.

وي انديشه ابن عربي را تبيين‌كننده وحدت اديان به لحاظ فلسفي دانست و گفت: اين وحدت در مثنوي بازپروري شد. آن‌چه محي‌الدين ابن‌عربي دباره وحدت اديان در فضاي فلسفه و عرفان تئوريزه كرد، مولانا در فضاي مثنوي بازپروراند.

ادبي افزود: كتاب «وحدت اديان و مولانا» در زمان مناسبي منتشر شد، زيرا ما امروز بيش از هر زمان ديگري نيازمنديم زمينه را براي بروز و ظهور تكثر نگاه معنوي مولانا فراهم كنيم. امروز صبوري ما در برابر ديگران و انديشه‌هايشان كم شده و به سختي مي‌توانيم انديشه ديگران را بپذيريم. اين كتاب با استناد به مثنوي مولوي نشان مي‌دهد كه حقانيت، وسعت بيشتري از ذهن‌ ما دارد.

وي درباره معناي وحدت در انديشه مولانا گفت: سخن از وحدت اديان، سخن از نوعي وحدت‌گرايي در ميانه تكثر است. اين كتاب در زمانه مناسبي نوشته شد، زمانه‌اي كه نياز داريم بيشتر يكديگر را تحمل كنيم. مولانا به ما ياد مي‌دهد كه به سادگي داوري نكنيم و از تكفير يكديگر بپرهيزيم.

سپس اسماعيل آذر گفت: دكتر شالويي سال‌هاست كه درگير نوشتن اين كتاب است و من نيز پيش از انتشار كتاب آن را مطالعه كرده بودم.

وي افزود: مولانا مثنوي را «دكان وحدت» معرفي مي‌كند و نويسنده كتاب «وحدت اديان و مولانا» به انتخاب تفسير و تعبير زيبايي از مثنوي درباره تعريف دين دست مي زند. مولانا با الهام از قرآن، دين را ايمان به آن‌چه ناپيداست مي‌داند و در مثنوي بيان مي‌كند كه همگان در اين دنيا به دنبال حقيقتند. اگر حقيقت را آب تصور كنيم، هر فردي ظرفي خالي در دست دارد و به دنبال حقيقت مي‌گردد. اگر تشنگي آنان برطرف نشود، با ظرف‌هاي خالي به جان هم مي‌افتند. واقعيت اين است كه حقيقت را پيدا نمي‌كنيم و در پي اين گمراهي، با يكديگر به جنگ برمي‌خيزيم.

آذر ادامه داد: مولانا مي‌گويد، انسان نمي‌تواند هيچ محدوده‌اي را بربتابد و اين دنيا در نوع خود، يك محدوده است و انسان را مضاف‌اليه اين محدوده‌ها كرد.

وي كتاب حاضر را تفسير ايمان به غيب دانست و گفت: تمام اديان في‌نفسه تسليم حقند و يك راه را مي‌روند. آذر سپس به خواندن ابياتي از مولانا در تصديق گفته‌هايش خواند.

توفيق سبحاني، سخنران بعدي، كتاب «وحدت اديان و مولانا» را بررسي جان كلام اين عارف دانست و در ادامه اشكالات متعددي را به محتوا، استنادات و املاي واژه‌هاي اين اثر وارد كرد.

وي اظهار داشت: به اعتقاد من نويسنده كتاب بايد به اصل مطلب كه همان وحدت اديان در انديشه مولاناست مي‌پرداخت و بررسي زندگي  و آثارش را نديده مي‌گرفت.

سبحاني به اهميت موضوع وحدت اديان در انديشه مولانا اشاره كرد و گفت: تمدن ايراني و اسلامي بسياري از عرصه‌‌‌هاي جهان را درنورديده است. عرفان اسلامي ـ ايراني سال‌ها پيش از تولد رسانه‌ها در چهار گوشه جهان مريدان زيادي پيدا كرده و همه اين‌ها به اين دليل است كه عرفاي ما متكلم وحده و خطيب نبودند، بلكه پرسش‌ها و ايرادهاي مردم را مي‌شنيدند و پاسخ مي‌گفتند.

سپس شالويي گفت: من از همه انتقادها درباره كتابم استقبال مي‌كنم و خوشحال مي‌شوم كه كارشناسان نظرات خود را درباره كتاب بي‌پروا به من بگويند.

وي افزود: آن‌چه درباره وحدت اديان در اين كتاب گفته‌ام از علايق من نشات مي‌گيرد. هميشه اختلاف و بدبيني را نمي پسندم. وقتي مي‌بينم كه مردم تحمل افكار يكديگر را ندارند متاسف مي‌شوم. دوست دارم همه لبخند به لب داشته باشند.

شالويي ادامه داد: دكتر سبحاني به برخي اشكالات اين كتاب اشاره كرد و من اين اشكالات را مي‌پذيرم. بسياري از اين ايرادات از آن‌جا ناشي مي‌شود كه نخستين نسخه كتاب در انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات مفقود شد و من مجبور شدم بار ديگر با كمك حافظه‌ام كتاب را بنويسم. در اين بازنويسي به دليل كمبود وقت نتوانستم به برخي از منابع مراجعه دوباره داشته باشم و به همين علت برخي اشكالات به كتاب وارد شدند.

عبدالرضا مظاهري نيز در سخناني گفت: غربيان به دليل شكل‌گيري دهكده جهاني به دنبال ايجاد وحدت در ميان اديانند، اما آنان در نهايت مسيحيت را به عنوان محور وحدت اديان معرفي مي‌كنند. اين در حالي است كه مولانا و ساير عرفاي اسلامي، عشق را عنصر وحدت ميان اديان مي دانند. 

بيست و پنجمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 23 ارديبهشت در مصلاي امام خميني(ره) برپاست.