به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ايبنا)، به نقل از ستاد خبري سراي اهل قلم نمايسگاه بين المللي كتاب تهران، آیین رونمایی از دایره‌المعارف پزشکی در اسلام و ایران عصر ديروز چهارشنبه 13 اردیبهشت در سرای اهل قلم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
در این برنامه، علی‌اکبر ولایتی ویراستار دایره‌المعارف، علیرضا مرندی، رییس فرهنگستان علوم پزشکی ایران، شمس اردکانی، رییس دانشکده طب سنتی و فرید قاسملو، یکی از نویسندگان این اثر حضور داشتند.
مرندی در ابتدای سخنانش به فعالیت‌های فرهنگستان علوم پزشکی ایران اشاره کرد و گفت: این فرهنگستان محتوای ارزشمندی را در قالب مجلات و مقالات در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. به سفارش دکتر ولایتی به حوزه حکمت، فلسفه و فقه در عرصه پزشکی و سلامت معنوی نیز وارد شده‌ایم و پژوهش‌هایی را در این موضوعات به زودی ارایه خواهیم کرد.
وی «دایرة‌المعارف پزشکی اسلام و ایران» را مهم‌ترین اثر پژوهشی منتشرشده از سوی فرهنگستان علوم پزشکی ایران در سال‌های اخیر دانست و گفت: مسوولان نگارش و تدوین این اثر، زحمات بسیاری را متحمل شدند. منبعی برای نگارش این اثر وجود نداشت، به همین دلیل ابتدا شیوه‌نامه‌هایی برای نگارش و تدوین این دایره‌المعارف نوشته شد و در اختیار نویسندگان این اثر قرار گرفت.
مرندی این اثر را کاری بزرگ دانست و گفت: کار بزرگ را بزرگان انجام می‌دهند. در واقع آقای ولایتی در کنار مشاغل هزارگانه خود، وقت گذاشتند و این کار را به سرانجام رساندند. همان‌گونه که آقای ولایتی پیش‌بینی کرده است، قرار است که در نمایشگاه سال آینده، جلد دوم کتاب ارایه شود. این اثر در مجموع 2000 مدخل دارد و به 5 جلد خواهد رسید.
رییس فرهنگستان علوم پزشکی ایران ادامه داد: جلد نخست این دایره‌المعارف حرف‌های «آ»، «الف» و بخشی از حرف «ب» را شامل می‌شود. این اثر به خوبی نحوه انتقال طب سنتی ایران به غرب را نشان می‌دهد.
سپس ولایتی گفت: این دایره‌المعارف در جغرافیا و تاریخ اسلام بی‌نظیر است و اثری مانند آن تاکنون منتشر نشده است. «دایره‌المعارف پزشکی اسلام و ایران» اثری پایه‌ای برای احیای طب سنتی و روزآمد کردن آن است. آن چه از طب سنتی به کار ما می‌آید در این اثر تبیین شده است. متاسفانه طب سنتی پس از تاسیس دارالفنون، به تدریج به دست فراموشی سپرده شد. به همراه آقایان شمس لنگرودی و فرید قاسملو از سال 1366 به فکر تدوین چنین اثری بودیم.
وی به کمک‌های فرهنگستان علوم پزشکی ایران در راستای تدوین این اثر اشاره کرد و گفت: غیر از این دایره‌المعارف اقدامات دیگری نیز برای احیای طب سنتی انجام شده است که از میان آن‌ها می‌توان به تاسیس دانشکده طب سنتی و دانشکده داروسازی سنتی اشاره کرد.
مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری، کشور ایران را به لحاظ توسعه علمی طب سنتی جلوتر از کشور هند دانست و گفت: هندوستان، کشوری پیشرفته در عرصه طب سنتی است، اما ایران به لحاظ توسعه علمی این رشته پیشرفته‌تر از هند است، زیرا افرادی می‌توانند وارد دانشکده طب سنتی ایران شوند که در رشته پزشکی عمومی فارغ‌التحصیل شده باشند. احیای این رشته نیاز به پیش‌زمینه‌هایی دارد که یکی از آن‌ها تدوین همین دایره‌المعارف است.
ولایتی ادامه داد: پنج سال پیش قول تدوین دایره‌المعارف را به فرهنگستان علوم پزشکی ایران دادیم و قرار شد تا 10 سال بعد 5 جلد آن آماده شود. اکنون 70 درصد از کار جلد دوم و 40 درصد از جلد سوم آماده شده است. به طور متوسط، 2000 مدخل برای این مجموعه در نظر گرفتیم. هر یک از مداخل، 2 صفحه دایره‌المعارفی را شامل می‌شوند، با این حساب هر یک از مجلدات، برابر با 7 هزار صفحه وزیری‌اند.
وی به استقبال از این اثر اشاره کرد و گفت: با وجود زمان کمی که از انتشار این اثر می‌گذرد، حدود 1400 نسخه از کل 2000 نسخه آن به فروش رسیده است. مجموعه افرادی که در این مجموعه با ما همکاری می‌کنند، به 200 نفر می‌رسند.
سپس شمس اردکانی گفت: ما از سال 66 یعنی زمانی که دکتر ولایتی وزارت امور خارجه را بر عهده داشت، به فکر انجام این کار افتادیم، زیرا دکتر ولایتی به دلیل علاقه‌ای که به فرهنگ و تمدن ایران و اسلام دارد، به انجام چنین پژوهش‌های راغب بود. پس از تاسیس فرهنگستان علوم پزشکی ایران و شکل‌گیری دانشکده طب سنتی در این فرهنگستان، انجام این کار سرعت بیشتری گرفت.
وی درباره اهمیت «دایره‌المعارف پزشکی اسلام و ایران» گفت: پس از این‌که 6 سال از تاسیس دانشکده طب سنتی گذشت و دانشجویان به مرحله نوشتن پایان‌نامه رسیدند، جایگاه و اهمیت این پایان‌نامه مشخص شد، زیرا به عنوان منبع اصلی دانشجویان مورد استفاده قرار گرفت.
سپس فرید قاسملو به ارایه برخی اطلاعات آماری از این دایره‌لمعارف پرداخت و گفت: این اثر مشتمل بر 5 جلد، 5 هزار صفحه، 2000 مدخل و 3 میلیون کلمه است که جلد نخست آن 600 هزار کلمه را دربر می‌گیرد. تا پیش از انتشار این اثر، شیوه‌نامه‌ای برای نگارش دانشنامه وجود نداشت تا در اختیار نویسندگان قرار دهیم، از همین رو کتاب‌هایی با موضوع شیوه‌نامه، مدخل‌نامه، اختصارات منابع و گزیده تصاویر پزشکی ایران و اسلام را منتشر کردیم.
وی افزود: طبق روش دانشنامه‌نویسی در جهان اسلام، کتابخانه تخصصی مرتبط با موضوع این دانشنامه را در فرهنگستان علوم پزشکی ایران راه‌اندازی کردیم. این کتابخانه منابعی مانند 3 هزار جلد کتاب کاغذی و 200 عنوان پایان‌نامه و 15 هزار برگ سند را دربر می‌گیرد.
قاسملو ادامه داد: ما در کشورمان الگویی برای استخراج اصول نظری و تجربی دایره‌المعارف نداشتیم، از همین رو با معیار قرار دادن دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و دانشنامه جهان اسلام، این اصول را استخراج کردیم و در اختیار نویسندگان قرار دادیم. به منظور نگارش این دایره‌المعارف تیمی از نویسندگان را در مشهد، شیراز و تهران تربیت کردیم.
وی در پایان گفت: تخمین زده می‌شود که در نمایشگاه کتاب سال آینده مجلد دوم این اثر نیز عرضه شود.
بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 13 تا 23 اردیبهشت در مصلای امام خمینی(ره) برپاست.
پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۳:۳۹
نظر شما