به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست نقد و بررسي كتاب «قصه عاشورا» با حضور پرويز اقبالي، تصويرگر اين كتاب، احسان عباسلو منتقد و سعيد رزاقي، كارشناس تصويرگري پي‌نما كميك‌استريپ عصر ديروز (ششم اسفندماه) در سراي اهل قلم برگزار شد.

در ابتداي اين نشست پرويز اقبالي با بيان اين‌كه كار بر روي اين اثر از 10 سال قبل آغاز و نخستين نسخه آن حدود هشت سال پيش وارد بازار كتاب شد، عنوان كرد: در اين كتاب سعي كرده‌ام كاري ارايه دهم كه متناسب با شان واقعه عاشورا باشد.

وي با بيان اين‌كه اين اثر تحت تاثير شخصيت‌هاي معروف و غير ايراني استريپ قرار نگرفته است، گفت: در اين اثر علاوه بر اين‌كه شخصيت‌‌ها به صورت ايراني و اسلامي، شخصيت‌پردازي شده‌اند، از نظر ظاهر هم رنگ و بوي ايراني ـ اسلامي دارند و در تصويرگري از نگارگري ايراني استفاده كرده‌ام همچنين داستان نيز داستاني واقع‌گراست.

اقبالي اظهار كرد: در طراحي فضاها و زاويه ديد تنوع ايجاد كرده و برخي فضاها را هم از روبه‌رو و هم از بالا طراحي كرده‌ايم تا بيشترين فضا از صحنه رخداد در ديد مخاطب قرار گيرد.

وي درباره طراحي چهره معصومان در اين اثر عنوان كرد: برخي انتقادات به اين كار وارد شد اما به هر حال اين اثر مجوز انتشار دريافت كرد. در كتاب «خاوران‌نامه» كه به تازگي تجديد چاپ شده نيز چهره معصومان ترسيم شده است.

اقبالي ادامه داد: در چهره‌نگاری معصوم(ع) معمولاً از تصاوير «نوعيه» استفاده می‌شود؛ به اين معنی كه ترسيم سيمای معصوم(ع) به گونه‌ای طراحی می‌شود كه شبيه به هيچ‌كس نيست اما در عين حال شبيه به يكديگرند و به محض مشاهده تصوير می‌توان آن را از چهره ساير افراد تصوير شده متمايز كرد.

در ادامه اين نشست، سعيد رزاقي، كارشناس تصويرگري پي‌نما(كميك استريپ) با بيان اين‌كه پي‌نما در ايران سابقه‌اي 50 ساله دارد، گفت: در سال‌هاي نخست تمام كارها ترجمه بود و در سال 55 كتاب «رستم و اسفنديار» اثر سيروس راد منتشر شد. پس از آن نخستين اثر جريان‌ساز در اين حوزه كتاب «قصه عاشورا» است.

وي برخي از شاخصه‌هاي اين كتاب را اين‌گونه معرفي كرد: اين كتاب اثري ارادتي و جريان‌ساز است و ساير فعالان اين عرصه را به كار كردن در اين زمينه وامي‌دارد و به آن‌ها ايده مي‌دهد. همچنين با وجود اين‌كه اين ماجرا در عراق اتفاق مي‌افتد، طراحي شخصيت‌ها بيش از اين‌كه عربي باشد، ايراني است.

رزاقي افزود: در اين كار فانتزي خاصي ارايه شده است و با اين‌كه تصويرها قدري ايستا هستند اما حركت هم از كار گرفته نشده است. طراحي چهره معصومان، فانتزي اين اثر را بيشتر كرده است زيرا كشيدن پرده‌اي به روي صورت معصوم بيشتر مخرب است و بچه‌ها خودشان در خلوت بر روي اين پرده‌ها تصويري مي‌كشند يا در ذهنشان چهره معصوم را تصور مي‌كنند.

در ادامه اين نشست احسان عباسلو، منتقد با بيان اين‌كه اين كتاب به 10 زبان گوناگون ترجمه شده است، اظهار كرد: به دليل اين‌كه من در حوزه زبان انگليسي مي‌توانم اظهار نظر كنم از اظهار نظر درباره ساير ترجمه‌هاي اين كتاب امتناع مي‌كنم. 

وي ادامه داد: در ترجمه معمولا از دو روش استفاده مي‌شود، گاهي مترجم به متن وفادار مي‌ماند و گاهي محتوا را ترجمه مي‌كند اما به دليل اين‌كه اين كتاب براي كودكان و نوجوانان است بايد ديد كدام نوع ترجمه براي اين گروه سني كاربرد بيشتري دارد.

عباسلو افزود: مترجم اين اثر برخي قسمت‌ها را به صورت متني ترجمه كرده و برخي قسمت‌ها را به صورت محتوايي ترجمه كرده است و اين قابل قدرداني است اما دامنه و سطح برخي لغات و عبارات گروه هدف را مشخص نمي‌كند و برخي كلمات و عبارات با بسامد گروه سني مخاطب فاصله دارد. البته اين اشكالات در متن فارسي هم مي‌تواند به وجود آيد و نمي‌توان زحمات مترجم را ناديده گرفت اما بهتر است كه اين مسايل در چاپ هاي بعدي اصلاح شود.

وي عنوان كرد: در انگليسي زماني كه تاكيد بر روي لغت يا عبارتي خاص است، با درشت كردن و سايه‌روشن‌كردن عبارت آن را نشان مي‌دهند اما در اين كتاب نكاتي اين‌چنيني رعايت نشده است.

اين منتقد از ديگر نكات موجود در اين كتاب به واژه‌ داستان (story) در عنوان كتاب اشاره كرد و گفت: معمولا در انگليسي اين واژه را براي داستان‌هاي غيرواقعي به كار مي‌برند و در داستان‌هايي كه بر اساس واقعيت است به كار نمي‌رود بنابراين بهتر است در ترجمه انگليسي، اين واژه از عنوان اين كتاب حذف شود.

عباسلو اظهار كرد: در اين سبك كتاب‌ها(كميك استريپ) بايد ديد كه آيا تصوير را مي‌توان ترجمه كرد يا خير؟ يا مي‌توان در تصويرها تفاوت فضاها را در نظر گرفت يا خير؟ از آنجا كه تصوير كمك زيادي به ما مي‌كند تا متن را درك كنيم بنابر اين بايد اين نكات را در نظر گرفت. به طور مثال در تصويري كه سگ‌بازي يزدي را به نمايش گذاشته است، آن بار معنايي كه كودكان ما دريافت مي‌كنند، كودكان انگليسي زبان دريافت نمي‌كنند، زيرا در فرهنگ آن‌ها اين كار معناي خاصي ندارد.