به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، مسعود انصاري در اين نشست كه با حضور جمعي از پژوهشگران و مترجمان قرآني برگزار شد، اظهار كرد: در اين سي سال پربركت قرآني به اندازه يك قرن يا بيشتر در حوزه ترجمه، پيشرفت و تحول ایجاد شده است. همچنين در اين سالها يك گذر بسيار مهم در حوزه ترجمه قرآن كريم صورت گرفته كه آن هم، خروج ترجمههاي قرآن از كالبد و قالب ترجمههاي تحتالفظي است.
وي با بيان اينكه با وجود ايجاد تحول در حوزه ترجمه قرآن كريم، هنوز براي رسيدن تا نقطه اوج فاصله زيادي وجود دارد افزود: حدود 60 ترجمه قرآن كريم در اين سي سال ارايه شده كه به طور يقين همه آنها نميتوانند مطلوب باشند. به اعتقاد من، حدود 10 ترجمه از ميان اين 60 ترجمه جزو ترجمههاي برترند و با ترجمههاي آرماني قرآن كريم هماهنگند.
اين مترجم قرآن كريم ادامه داد: با توجه به مهمترين تحولاتي كه در ترجمههاي قرآن كريم در طول اين سي سال صورت گرفته اند، ميتوان نتیجه گرفت كه ترجمه، مفهوم پيدا كرد و مرزهاي ترجمههاي تحتالفظي بدون اينكه خيلي از مفاهيم دقيق فاصله بگيرند، شكسته شد. همچنين دقت ترجمههاي قرآن كريم از ديگر ويژگيهاي ترجمههاي نوين پس از انقلاب اسلامي محسوب ميشود كه باعث حركت رو به جلو ترجمه قرآن كريم شده است.
انصاري عنوان كرد: در حوزه ترجمه قرآن كريم به دو كار اساسي نيازمنديم؛ نخست اينكه بايد نظريه ترجمه قرآن كريم تدوين شود و ديگر اينكه بايد يك فرهنگ بَسامدي واژگان قرآن كريم را تهيه و تبيين كنيم. تا زماني كه اين دو موضوع محقق نشوند، نميتوانيم شاهد ايجاد تحولات جديدتر در حوزه ترجمه قرآن كريم باشيم.
وي در پايان با بيان اين كه در حوزه ترجمه قرآن كريم، هم ترجمههاي فارسي و هم ترجمههاي عربي و همچنين ترجمههاي بينابين نوشته شده است اما در هر يك از آنها هنوز نتوانستهايم از مرز ترجمههاي فردي فراتر رويم، گفت: تجديد نظر و دقت در ترجمههاي موجود با هدف ايجاد تحول در آنها ضروري است. بنابراين، پيشنهاد ميكنم كه به جاي استفاده از ترجمههاي قرآن كريم، از ترجمههاي معاني قرآن كريم استفاده شود.
مهدي فيض، عضو هيات علمي جهاد دانشگاهي، سخنران بعدي اين نشست بود. وی توجه به ظرائف و لطائف موجود در آيات قرآن كريم را در ترجمه قرآن كريم ضروري دانست و گفت: متن قرآن كريم، عربي است و بنابراين، با زبان فارسي ما تفاوتهايي دارد و براي درك و فهم دقيق بايد به فارسي ترجمه شود اما اگر زبان ما نيز عربي بود، بازهم نيازمند ترجمه ظرائف آيات قرآن كريم بوديم.
وي با استناد به سخن امام خميني(ره) مبني بر این که «كسي كه دست به ترجمه و تفسير قرآن كريم ميزند بايد راهي را براي انسان به سوي غيب بگشايد» اظهار كرد: ترجمه قرآن كريم بايد اين راه را براي انسان باز كند. اگر قرآن كريم خود را حديث(سخن تازه) مينامد، حديث بودن آن بايد در ترجمه قرآن كريم شكوفا شود كه لازمه آن بيان ظرائف و لطائف آيات قرآن كريم است.
عضو هيات علمي جهاد دانشگاهي با بيان اينكه تنها 10 درصد ترجمهها توسط متخصصان حوزوي صورت گرفته است گفت: با وجود اينكه روحانيون، قشري از جامعه را تشكيل ميدهند كه با متون ديني ارتباط بيشتري دارند اما كمتر ترجمه قرآن كريمي وجود دارد كه از سوي آنها ارايه شده باشد كه اين موضوع جاي تفكر و تامل دارد.
فيض وظيفه مترجم را برقراري پل ارتباطي ميان خواننده و متن اصيل قرآن برشمرد و عنوان كرد: ترجمه قرآن كريم به معناي ايجاد متن جديد نيست بلكه ترجمه بايد خواننده را به اصل متن قرآن كريم وصل كند تا خواننده با تدبر در متن عربي قرآن كريم به ظرائف و لطائف قرآن پي ببرد.
وي به ضرورت ايجاد نهضت در حوزه ترجمه قرآن اشاره كرد و گفت: مترجمان قرآن كريم نميتوانند قرآن را به اندازه سطح فهم و درك عموم مردم بيان كنند بلكه بايد فهم عموم مردم در اين حوزه افزايش يابد كه اين امر، وظيفه نظام آموزشي جامعه به ويژه آموزش و پرورش است تا تحولاتي را در اين حوزه به وجود آورد.
عضو هيات علمي جهاد دانشگاهي ادامه داد: مترجم قرآن كريم بايد يك نظام فكري براي خود به وجود آورد كه در گام نخست اين نظام فكري، نظام مفهومي توحيد و در گامهاي دوم و سوم آن، به ترتيب فلسفه زندگي قرآن و فلسفه تاريخ قرآن قرار بگيرند. اگر مترجم بر اساس اين نظام فكري دست به ترجمه قرآن كريم بزند، آن زمان است كه آيات قرآن كريم براي خواننده راهگشا خواهند بود.
فيض در پايان گفت: مترجم با استفاده از اين نظام فكري ميتواند ميان آيات الهي پيوستگي و هماهنگي ايجاد كند و آيات را به يكديگر ربط دهد.
سومين نشست «نقد ترجمههاي قرآن كريم پس از انقلاب اسلامي» امروز(18 بهمن) در سالن اجتماعات معاونت فرهنگي جهاد دانشگاهي واقع در خيابان انقلاب، خيابان فخر رازي، كوچه شهداي ژاندارمري، شماره 72، طبقه دوم با حضور پژوهشگران و مترجمان قرآن كريم برگزار شد.
سهشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۸:۳۷
نظر شما