یکشنبه ۲ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۰:۱۵
نقد «مبانی برنامه ریزی عصبی کلامی در دیدگاه شناختی - رفتاری»

نشست نقد و بررسی کتاب «مبانی برنامه ریزی عصبی کلامی در دیدگاه شناختی - رفتاری» نوشته میثم سواردلاور عصر شنبه (یکم بهمن) در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد. الهام عبدی، غزاله گلشنی و سپیده باطبی کارشناسانی بودند که به واکاوی این کتاب پرداختند.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، غزاله گلشنی در ابتدای این نشست با بیان تاریخچه ای از سبک برنامه ریزی عصبی کلامی (ان ال پی) گفت: ریچارد بندلر و جان گریندلر از پایه گذاران این سبک بوده اند و آن را با استفاده از سه مکتب روانشناسی ابداع کردند.

وی ادامه داد: پس از قطع همکاری بین این دو دانشمند در دهه 90، گریندلر به همراه دو دانشمند دیگر با استفاده از عرفان های سرخ پوستی سبک های دیگری از ان ال پی را مطرح کردند.

وی افزود: روش ان ال پی از مباحث جدید عصر مدرن به شمار می آید و به دلیل گستردگی و تعدد سبک های آن ارایه یک تعریف جامع از آن دشوار است. با وجود این میثم سواردلاور نویسنده کتاب «مبانی برنامه ریزی عصبی کلامی در دیدگاه شناختی رفتاری» در تعریف این روش می گوید: «ان ال پی عبارت است برنامه ریزی ذهن بر اساس عصب شناسی زبان دوم یعنی تفکر شناخت»

گلشنی در تشریح بیشتر این تعریف اضافه کرد: شناخت ما پایه عصب شناختی دارد؛ بدین معنی که حواس پنج گانه شناخت را برای ما فراهم می کند. انجمن ان ال پی ایران نیز تعریف ساده تری از این سبک ارایه کرده و ان ال پی را برنامه ریزی ذهن با استفاده از کلمات و تصویر عنوان می کند. لازم به ذکر است که زبان اول به معنای تکلم با اطرافیان و زبان دوم نیز به معنای تفکر ما به شمار می آید.

وی درباره کاربردهای سبک ان ال پی نیز گفت: این سبک برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می شود به طور مثال می توان از آن برای درمان ترس های بیمارگونه (فوبیا) استفاده کرد.

وی افزود: وقتی اطلاعات وارد مغز فرد می شود بر اساس اعتقادات، باورها، ارزش ها و ... اطلاعات را انتخاب می کند. درمانگر در مرحله اول برای این که حالت فرد را عوض کند پردازش اطلاعات را در مغز فرد تغییر می دهد به طور مثال درمانگر به فرد می گوید که جملات منفی را استفاده نکند! این همان پردازش ذهنی است.

وی ادامه داد: آن چیزی که ما درک می کنیم دقیقاً چیزی نیست که وجود دارد به طور مثال اگر فرد احساس ناتوانی کند به دلیل درک و تصور فرد است نه ناتوانی اش، به همین دلیل است که وقتی فرد به درمانگر می گویدکه ناتوان است درمانگر از او می پرسد در چه چیزی ناتوان است؟ به عبارت دیگر درمانگر سعی می کند در روند درمان از کل به جزء حرکت کند.

الهام عبدی نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به کاربردهای سبک ان ال پی گفت: این سبک تنها در روانشناسی کاربرد ندارد و در مدیریت، هنر، زبان شناسی و مهم تر از همه در تجارت و تبلیغات نیز استفاده می شود.

وی گفت: ذهن برای ان ال پی باید شرایط ایده آلی داشته باشد؛ این ذهن باید همواره مثبت اندیش باشد. از سوی دیگر باید ذهن را برای حل مشکلات، برنامه ریزی و یادگیری استفاده کنیم و آن را درگیر گذشته یا آینده نکنیم و در غیر این موارد باید سعی کرد به ذهن آرامش داد.

وی افزود: باید سعی کنیم تا همواره در حال زندگی کنیم و تفکر ناکارآمد و منفی را محدود کنیم و مثبت بیاندیشیم. از سوی دیگر باید با آدم ها نقاط مشترک ایجاد کرد چراکه بر این اساس می توان رابطه ها را قوی تر کرد.

این کارشناس ارشد روانشناسی تاکید کرد: در نهایت برای اثربخشی مهارت ان ال پی باید مثبت نگری کرد.

عبدی در ادامه درباره چگونگی کارکرد مکانیسم ان ال پی گفت: این سبک با نا خودآگاه فرد سرو کار دارد و به صورت غیر مستقیم بر رفتار ما تاثیر می گذارد.

وی چهار شاه کلید اصلی را برای استفاده از فن ان ال پی نام برد و افزود: در ابتدا باید برای فرد «آنکور سازی» کرد بدین معنا از اشیاء ملموسی که برای فرد حس خوشایندی دارد برای تغییر بر ذهن استفاده کرد.

وی «زبان بدن» را یکی دیگر از این شاه کلیدها دانست و گفت: زبان بدن در این مهارت بسیار مهم است و یادگیری آن نیز بسیار کمک می کند چرا که زبان بدن نیز برگرفته از ذهن ما است.

این کارشناس ارشد ایجاد نقاط مشترک و هدایت کردن آن برای تغییر رفتار مهم و تغییر باورهای غلط را از نیز دیگر شاه کلیدهای اصلی سبک ان ال پی عنوان کرد.

در پیشگفتار کتاب «مبانی برنامه ریزی عصبی کلامی در دیدگاه شناختی - رفتاری» آمده است: از دید یک روانشناس کلاسیک کلمه مدل‌سازی یادآور نظریه استنباط‌های شخصیِ روانشناس معروف آمریکایی یعنی ‌جُرج کِلی است. هرچند وی نتوانست همانند نظریه‌پردازان دیگر به علت معدود بودن تألیف‌ها و مقالاتش و همچنین شخصیت گوشه‌گیرش وارد دنیای روانشناسی به آن صورتی که شایسته تکامل نظریه وی بود بشود؛ ولی علاقه‌مندی نسبت به این دیدگاه به وسیله فعالیت‌هایی که برخی از شاگردان وی دارند هر روزه در حال افزایش است. 

از طرفی علم برنامه‌ریزی عصبی‌‌کلامی که خود بر اساس یک فرایند مدل‌سازی پدید آمده است، مدل‌های تولید کننده رفتاری را ارایه کرده است که بر اساس فرایند مدل‌سازی مبادرت به بازسازی شناختی ذهن بیماران و مراجعان خود می‌کند. در یک دیدگاه پیشرفته، مدل‌سازی شامل این می‌شود که بخواهیم از یک موجود بدون برنامه رفتاریِ کارآمد موجودی دارای چنین برنامه‌ای تولید کنیم. 

با توجه به این که در پشت هر برنامه رفتاری یک برنامه ذهنی وجود دارد. دقیقاً همانند برنامه‌ریزی کامپیوتر. اما موضوع به این سادگی نیست. زیرا در طی این برنامه‌ریزی ما با «انسان» سر و کار داریم؛ و انسان به خودی خود موجودی پیچیده و دارای نظم‌های فراوانی است که حتی می‌توان برخی از آن ها را بنابر شرایطی بی‌نظمی تلقی کرد(مثل وقتی که با بیماران روبه رو می‌شویم).
 
کتاب یاد شده در 112 صفحه و با بهای دو هزار و 800 تومان توسط نشر ارجمند در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها