نگاهی به کتاب «آسيبشناسي حكومت ديني از ديدگاه امام علي(ع)»
چگونه از ناکارآمدی حکومت دینی جلوگیری کنیم؟
چاپ نخست كتاب «آسيبشناسي حكومت ديني از ديدگاه امام علي(ع)» نوشته غلامرضا پيشقدم از سوي موسسه بوستان كتاب منتشر و روانه بازار نشر شد. اثر حاضر بر آن است كه با استعانت از گفتار و سيره علوي، آسيبهاي حوزههاي مختلف سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، قضايي و سياست خارجي را كه منجر به ناكارآمدي نظام ديني ميشود، ريشهيابي و راهكارهاي پيشگيري و مقابله با آن را از سخنان امير سخن، علي(ع) استخراج كند.-
ناكارآمدي نظام اداري، مهمترين و خطرناكترين آسيبي است كه حكومت ديني را تهديد ميكند. از اينرو اين كتاب، در شش فصل از نگاه امام علي(ع) به بحث آسيبشناسي حكومت ديني پرداخته است.
اين اثر در ابتدا به كليات، نظير ضرورت حكومت ديني، منشا مشروعيت حكومت ديني، اهداف حكومت ديني و معنا و مفهوم آسيبشناسي و ضرورت آن ميپردازد.
فصل دوم، آسيبهاي سياسي را مطرح ميكند. بر خلاف انتظار، آسيبهاي سياسي را بر فرهنگي مقدم ميدارد، چرا كه بدون ساماندهي يك تشكيلات سياسي سالم و منطبق بر معيارهاي ديني، هرگز مباحث فرهنگي به سامان نميرسد، زيرا حكومتها نقش بزرگي در هدايت و جهتدهي مسايل فرهنگي دارند.
علاوه بر اين فصل، اين اثر به آسيبشناسي مديريت منابع انساني نيز ميپردازد و با توجه به اهميت نيروي انساني در تمام زمينهها، اعم از فرهنگي، سياسي و اقتصادي، اين فصل را مقدم بر ساير فصلها ذكر ميكند.
مبناي نويسنده در اين بحثها، اين گونه است كه با ارايه يك يا چند آسيب عمده در هر فصل به بررسي ريشهها و عوامل آن ميپردازد. پر واضح است كه هر يك از عوامل و آفاتي كه اين آسيبهاي عمده را به وجود آورده، خود يك آسيب كوچكتر است كه امکان دارد با ريشهيابي آن به آسيبها و آفات ديگري هم برسيم.
كتاب حاضر يك آسيب كلي براي حكومت ديني در نظر گرفته و آن «ناكارآمدي حكومت ديني» است. عوامل و به عبارت ديگر، آسيبهايي كه در ناكارآمدي حكومت ديني نقش دارند، عبارتند از آسيبهاي سياسي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و امنيتي. در هر يك از اين حوزههاي پنجگانه، يك يا چند آسيب عمده را مطرح می کند و به ريشهيابي و ارزيابي آن ميپردازد. اين فصل همچنين عمده آسيبهاي سياسي را در شش محور آسيبهاي مديريت منابع انساني، تلقي غلط مديران از مديريت، استبداد، عدم تبعيت از رهبري، نفاق و آسيبهاي رفتاري مديران به بحث ميگذارد.
اين اثر در فصل سوم، عمده آسيب فرهنگي را «دينگريزي» ذكر كرده و سپس به ريشهيابي اين پديده پرداخته است. بدعت و تحريف، انحراف الگوها، ناهمگوني گفتار و رفتار، فقر، فساد، جهل و اسراف از مهمترين آسيبهايي است كه در شكلدهي به آسيب مذكور نقش دارند.
در فصل چهارم، عمده آسيب اجتماعي را «از دست دادن جايگاه و پشتوانه مردمي» دانسته و به بررسي علل و عوامل اين آسيب پرداخته است. تبعيض، بيتوجهي به محرومان، بيتوجهي به آباداني كشور، عمل نكردن به وعدهها، تفرقه و ترك امر به معروف و نهي از منكر، آسيبهايي است كه منجر به از دست دادن پايگاه مردمي ميشود.
فصل پنجم، آسيبهاي اقتصادي را در دو بخش حوزه توليد و توزيع بررسي كرده است. در حوزه توليد، آسيبهايي نظير؛ آزادي اقتصادي، استثمار، استئثار، ربا و مالياتهاي ناعادلانه بررسي شده است. در حوزه توزيع، آسيبهايي مانند انحصارطلبي و فقدان رقابت سالم در بازار، تورم و آفات و آسيبهايي كه موجب تورم ميشود، اشاره شده است.
و بالاخره اين كتاب در فصل ششم، آسيبهاي امنيتي را در دو بخش آسيبهاي دستگاه قضايي و آسيبهاي سياست خارجي تعريف ميكند. «تضييع حقوق مردم و جفا به مظلومان» عمده آسيب بخش قضايي است كه آسيبهايي نظير ورود افراد ناصالح به دستگاه قضايي، تهديد و تطميع قضات، عدم نظارت بر كار قاضيان، پافشاري بر اشتباهات، تسامح و سهلانگاري در صدور و اجراي احكام، تاثيرپذيري از تملق و چاپلوسي و شفاعت صاحبان قدرت و ثروت در بروز اين آسيب، نقش موثري دارند. در بخش دوم، عمده آسيب دستگاه ديپلماسي انزوا و انفعال برشمرده شده است. آسيبهايي كه باعث بروز چنين وضعيتي در سياست خارجي ميشود، عبارتند از وابستگي، پيمان شكني، تشنج آفريني، ضعف نظامي، مرعوب شدن و غفلت از دشمن.
در هر فصل با ريشهيابي آسيبها، راهكارهاي مبارزه و پيشگيري از آسيبها روشن ميشود و در برخي موارد كه نياز به توضيح بيشتر داشته، به راهكارهاي درماني اشاره شده است.
در انتهاي اين اثر، نمايهاي از آيات، روايات و اعلام نيز درج شده است.
چاپ نخست كتاب «آسيبشناسي حكومت ديني از ديدگاه امام علي(ع)» با شمارگان 1000 نسخه، 312 صفحه و به بهاي 52000 ريال راهي بازار نشر شده است.
نظر شما