دكتر تفرشي عضو گروه كتابداري و اطلاع‌رساني دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال در گفت و گو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با انتقاد از كساني كه مي‌گويند كتابداري علم نيست، گفت: يكي از دلايلي كه كتابخانه‌هاي ما مشتري ندارند اين است كه كتابداران آن با اين علم نامأنوس هستند و بعضاً افرادي هستند كه تحصيلاتي در حد ديپلم يا سيكل دارند.
وي ادامه داد: چندي پيش يكي از مسوولان كتابخانه عمومي پارك شهر به من گفت كه مي‌خواسته يكي از كتابداران كار آزموده و تحصيل‌كرده را به اين كتابخانه منتقل كند اما مديران او مخالفت كردند و گفته‌‌اند كه براي كتابداري حتي مي‌توان از نيروهاي خدماتي هم استفاده كرد! اين در حالي‌است كه شما مي‌دانيد منطقه پارك شهر به لحاظ موقعيتي منطقه جرم‌خيزي است و لازم است تا متخصصان در اين بخش كار كنند.
اين مدرس دانشگاه اضافه كرد: با اين ديدگاه آنچه كه البته به جايي نرسد فرياد است! بنابراين اگر نگرش به اين رشته و ماحصل آن كه تربيت كتابدار است اين است كه ما صرفاً يك تعداد كتاب را در كتابخانه نگهداري كنيم نتيجه خوبي به دنبال نخواهد داشت.
تفرشي افزود: كتابداري اقيانوسي وسيع اما كم‌عمق است كه نياز به تحقيق و دانش شناسي دارد.
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا دانشجويان اين رشته بي‌انگيزه و بي‌علاقه هستند، گفت: متأسفانه تمامي رشته‌هاي تحصيلي در ايران از لحاظ كسب شغل و در آمد در شرايط مشابهي هستند و فارغ‌التحصيل رشته مهندسي نيز بعضاً بيكار است، بنابراين يكي از مسايلي كه در اين زمينه وجود دارد عدم توسعه اين رشته در سطح جامعه و كسب شغل است.
اين مدرس دانشگاه ادامه داد: يكي ديگر از دلايل اين موضوع در بيگانه بودن دانشجويان و حتي استادان ما با كتاب و كتابخانه است. امروز ما برخي از دانشجويان رشته‌هاي ديگر را مي‌بينيم كه پايشان به كتابخانه باز نشده است در حاليكه دانشجو يا استاد بايد بداند كه بنيان‌هاي علمي هر رشته‌اي در كتابخانه پايه‌گذاري شده است و اين تقصير نظام آموزشي ماست كه اين ديدگاه را در دانشجو و استاد ايجاد نكرده است.
وي يادآور شد: در سطح جامعه نيز تحصيلات تنها در مهندسي و دكتري تعريف مي‌شود و متاسفانه رشته كتابداري حرمت و جايگاهي ندارد. اين در حالي است كه در كشورهاي ديگر اين رشته حرمت بسياري دارد. من در سفري كه به آمريكا داشتم متوجه شدم كه در سطح دانشگاه تا چه اندازه براي رشته كتابداري و مديريت دانش احترام قائل‌اند.
اين استاد رشته كتابداري در پاسخ به اين سوال كه سر فصل‌هاي رشته كتابداري و اطلاع‌رساني تا چه اندازه با سرفصل‌هاي جهاني آن هماهنگ است، گفت: تقريباً هماهنگ است و ما از سال 88 سعي كرديم سرفصل‌هايي را كه در ساير كشورها تدريس مي‌شود در ايران هم ارايه دهيم.
وي ادامه داد: در كشورهاي ديگر كتابداري مقطع كارشناسي ندارد و از فوق ليسانس آغاز مي‌شود. سرفصل‌هايي كه در حال حاضر تدريس مي‌شود پاسخگوي نياز جامعه است اما سوال اساسي اين است كه همين ميزان دانشجويان كتابداري كه فارغ التحصيل مي‌شوند تا چه حد در جامعه به كار گرفته مي‌شوند.
تفرشي در ادامه در پاسخ به انتقاد برخي از استادان اين رشته كه معتقد هستند سرفصل‌هاي جديد بومي نيست، گفت: سرفصل‌هاي جديد رشته كتابداري، بيشتر دروسي است كه به تكنولوژي‌هايي مانند اينترنت، كتابخانه ديجيتال و .. نزديك است. به عقيده من اين دروس فن است و ما بايد اين فنون را ياد بگيريم و اصولاً نيازي به بومي شدن ندارد.
اين مدرس دانشگاه درباره راهكارهاي توسعه اين رشته در سطح جامعه و دانشگاه گفت: در سطح جامعه بايد كار از آموزش و پرورش شروع شود، به نظر مي‌رسد آموزش و پرورش به اين مساله كوچكترين اعتنايي ندارد چراكه اين پست را به طور رسمي از واحدهاي خود حذف كرده است.
وي ادامه داد: اگر مي‌خواهيم نگرشي را تغيير دهيم بايد از پايه شروع كنيم. بايد بچه‌ها را با كتاب آشتي دهيم و يكي از مكان‌هايي كه به اين موضوع كمك مي‌كند كتابخانه‌هاي مدارس است. بايد نياز به تحقيق و پژوهش را در كودكانمان تقويت كنيم و بدانيم كه تنها يك كتابدار متخصص است كه مي‌تواند به نيازهاي اطلاعاتي افراد پاسخ دهد.
وي تاكيد كرد: در سطح دانشگاه نيز استادان بايد بيشتر به دانشجويان خود براي تحقيق و پژوهش فشار وارد كنند. امروزه تمامي تحقيقات دانشجويان ما كپي برداري از منابع ديگر است بايد اين نياز به تحقيق را در دانشجويان نيز زنده كرد.
وي ادامه داد: چندي پيش يكي از مسوولان كتابخانه عمومي پارك شهر به من گفت كه مي‌خواسته يكي از كتابداران كار آزموده و تحصيل‌كرده را به اين كتابخانه منتقل كند اما مديران او مخالفت كردند و گفته‌‌اند كه براي كتابداري حتي مي‌توان از نيروهاي خدماتي هم استفاده كرد! اين در حالي‌است كه شما مي‌دانيد منطقه پارك شهر به لحاظ موقعيتي منطقه جرم‌خيزي است و لازم است تا متخصصان در اين بخش كار كنند.
اين مدرس دانشگاه اضافه كرد: با اين ديدگاه آنچه كه البته به جايي نرسد فرياد است! بنابراين اگر نگرش به اين رشته و ماحصل آن كه تربيت كتابدار است اين است كه ما صرفاً يك تعداد كتاب را در كتابخانه نگهداري كنيم نتيجه خوبي به دنبال نخواهد داشت.
تفرشي افزود: كتابداري اقيانوسي وسيع اما كم‌عمق است كه نياز به تحقيق و دانش شناسي دارد.
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا دانشجويان اين رشته بي‌انگيزه و بي‌علاقه هستند، گفت: متأسفانه تمامي رشته‌هاي تحصيلي در ايران از لحاظ كسب شغل و در آمد در شرايط مشابهي هستند و فارغ‌التحصيل رشته مهندسي نيز بعضاً بيكار است، بنابراين يكي از مسايلي كه در اين زمينه وجود دارد عدم توسعه اين رشته در سطح جامعه و كسب شغل است.
اين مدرس دانشگاه ادامه داد: يكي ديگر از دلايل اين موضوع در بيگانه بودن دانشجويان و حتي استادان ما با كتاب و كتابخانه است. امروز ما برخي از دانشجويان رشته‌هاي ديگر را مي‌بينيم كه پايشان به كتابخانه باز نشده است در حاليكه دانشجو يا استاد بايد بداند كه بنيان‌هاي علمي هر رشته‌اي در كتابخانه پايه‌گذاري شده است و اين تقصير نظام آموزشي ماست كه اين ديدگاه را در دانشجو و استاد ايجاد نكرده است.
وي يادآور شد: در سطح جامعه نيز تحصيلات تنها در مهندسي و دكتري تعريف مي‌شود و متاسفانه رشته كتابداري حرمت و جايگاهي ندارد. اين در حالي است كه در كشورهاي ديگر اين رشته حرمت بسياري دارد. من در سفري كه به آمريكا داشتم متوجه شدم كه در سطح دانشگاه تا چه اندازه براي رشته كتابداري و مديريت دانش احترام قائل‌اند.
اين استاد رشته كتابداري در پاسخ به اين سوال كه سر فصل‌هاي رشته كتابداري و اطلاع‌رساني تا چه اندازه با سرفصل‌هاي جهاني آن هماهنگ است، گفت: تقريباً هماهنگ است و ما از سال 88 سعي كرديم سرفصل‌هايي را كه در ساير كشورها تدريس مي‌شود در ايران هم ارايه دهيم.
وي ادامه داد: در كشورهاي ديگر كتابداري مقطع كارشناسي ندارد و از فوق ليسانس آغاز مي‌شود. سرفصل‌هايي كه در حال حاضر تدريس مي‌شود پاسخگوي نياز جامعه است اما سوال اساسي اين است كه همين ميزان دانشجويان كتابداري كه فارغ التحصيل مي‌شوند تا چه حد در جامعه به كار گرفته مي‌شوند.
تفرشي در ادامه در پاسخ به انتقاد برخي از استادان اين رشته كه معتقد هستند سرفصل‌هاي جديد بومي نيست، گفت: سرفصل‌هاي جديد رشته كتابداري، بيشتر دروسي است كه به تكنولوژي‌هايي مانند اينترنت، كتابخانه ديجيتال و .. نزديك است. به عقيده من اين دروس فن است و ما بايد اين فنون را ياد بگيريم و اصولاً نيازي به بومي شدن ندارد.
اين مدرس دانشگاه درباره راهكارهاي توسعه اين رشته در سطح جامعه و دانشگاه گفت: در سطح جامعه بايد كار از آموزش و پرورش شروع شود، به نظر مي‌رسد آموزش و پرورش به اين مساله كوچكترين اعتنايي ندارد چراكه اين پست را به طور رسمي از واحدهاي خود حذف كرده است.
وي ادامه داد: اگر مي‌خواهيم نگرشي را تغيير دهيم بايد از پايه شروع كنيم. بايد بچه‌ها را با كتاب آشتي دهيم و يكي از مكان‌هايي كه به اين موضوع كمك مي‌كند كتابخانه‌هاي مدارس است. بايد نياز به تحقيق و پژوهش را در كودكانمان تقويت كنيم و بدانيم كه تنها يك كتابدار متخصص است كه مي‌تواند به نيازهاي اطلاعاتي افراد پاسخ دهد.
وي تاكيد كرد: در سطح دانشگاه نيز استادان بايد بيشتر به دانشجويان خود براي تحقيق و پژوهش فشار وارد كنند. امروزه تمامي تحقيقات دانشجويان ما كپي برداري از منابع ديگر است بايد اين نياز به تحقيق را در دانشجويان نيز زنده كرد.
نظر شما