به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در اين نشست كه بعداز ظهر امروز برپا شد، دکتر فهمیه باب‌الحوائجی گفت: یکی از شاخص‌های مهم رشد و توسعه، کتابخوانی است و سازمان یونسکو هر سال آمار مطالعه اکثر کشورهای جهان را گرد‌آوری می‌کند. در ایران تهیه و ارائه این آمار بر عهده نهاد‌های فرهنگی از جمله کتابخانه‌‌هاست که متاسفانه از این حیث فاقد استاندار‌د‌های لازم هستیم.
وی افزود: رشد و توسعه اجتماعی بدون رشد علمی و فرهنگی تحقق نمی‌یابد و انتشار کتاب و توسعه کتابخوانی با دیگر شاخص‌های این امر در فراز و فرود است،به همین دلیل هرقدر افزایش کتاب کمی باشد کیفیت استفاده از آن نیز طبیعتاً باید رشد کند.
باب‌الحوائجی با اشاره به لزوم دسته‌بندی موانع کتابخوانی گفت: در پیش‌نویس برنامه کاربردی مطالعه، فرایند درک مفهوم از مطالب مکتوب و همچنین مطالب موجود در فضاهای مجازی، مترادف با مطالعه است و این درحالی است که خواندن مکتوبات شخصی مانند نامه و متون درسی و بروشورهای تبلیغی در این چارچوب جایگاهی ندارند اما روخوانی متون دینی و نشریات را می‌توان جزئی از فرایند مطالعه دانست.
این استاد دانشگاه از زمان و محل مطالعه و هزینه‌های خرید کتاب به عنوان شاخص‌های اصلی سنجش میزان مطالعه یاد کرد و افزود: دلایل پایین بودن آمار مطالعه را در ایران باید به عوامل درونی و بیرونی تقسیم کرد.
وي افزود: علل درونی در واقع عوامل فردی و خانوادگی هستند که خود از عوامل دیگری نظیر انگیزه‌های فردی، علائق و نیازهای فردی تشکیل شده است. عوامل بیرونی نیز شامل نظام آموزشی، وضعیت اقتصادی و سیاسی و فرهنگ اعتقادی یک کشور است.
وی در ادامه به عوامل خانوداگی موثر در کتابخوانی اشاره کرد و گفت: میزان تحصیلات والدین و عادت به کتابخوانی نقش بسیار مهمی در نهادینه شدن فرهنگ مطالعه دارد،چراکه مطالعه مانند بسیاری از رفتارهای انسان کاملاً اکتسابی است.
باب‌الحوائجی نظام آموزشی معیوب را نیز یکی از بزگترین موانع در راه توسعه فرهنگی دانست و اضافه کرد: در کشور ما کودکان تا 6 سالگی در خانواده ازکتاب دورند و پس از آن از طریق مدرسه با مطالعه آشنا می‌شوند. متاسفانه در سال‌های اخیر سمت کتابدار از مدارس کشور حذف شده و به جای آسیب‌شناسی، صورت مساله پاک شده است.
وی افزود: منابع آزمون کنکور در ایران تنها به کتاب‌های درسی محدود است و درنظام آموزشی نیز فقط مطالعه این کتابها توصیه می‌شود. یکی از نکات مهم در هر نظام آموزشی یادگیری مادام‌العمر و مستمر است و معلم باید در نقش یک راهنما عمل کند، اما در كشور ما قدرت تفکر از دانش‌آموز گرفته می‌شود و متاسفانه این امر به آموزش عالی نیز راه پیدا کرده است.
وي ادامه داد:کتابخانه مدارس در اکثر کشورهای جهان وظیفه آموزش مادام‌العمر را بر عهده دارد که نمونه موفق آن کشور ژاپن است. در نظام آموزشی ژاپن نیروهایی به عنوان معلم- کتابدار مشغول فعالیت هستند و برخی از کلا‌س‌ها صرفاً در کتابخانه مدارس برگزار می‌شود. در کتابخانه های این کشور برای هر دانش‌آموز 20 جلد کتاب وجود دارد اما در کشور ما به ازای هر دانش‌آموز تنها یک کتاب وجود دارد.
باب‌الحوائجی در بخش دیگری از سخنانش به بررسی عوامل اقتصادی موثر در وضعیت کتابخوانی پرداخت و تصریح کرد: در ایران قیمت کتاب نسبت به دیگر اقلام گران نیست، اما به دلیل بالا بودن سایر هزینه‌های زندگی ، قدرت خرید کتاب از اکثر خانواده‌های ایرانی سلب می‌شود.
وی درباره بحث ممیزی کتاب گفت: به اعتقاد من در انتشار کتاب ممیزی باید تا اندازه‌ای لحاظ شود و این مساله در همه جای دنیا دیده می‌شود اما نباید به سلائق شخصی و گروهی محدود شود و باید از قوانین نظام مند تبعیت کرد.
دوشنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۰ - ۱۹:۵۱
نظر شما