به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، كتاب‌هايي كه در اين جشنواره‌ها به عنوان كتاب مناسب و مرتبط با برنامه درسي ملي انتخاب مي‌شوند، در هفت گروه تقسيم‌بندي مي‌شوند.
دانش‌افزايي دانش‌آموزان، پرورش مهارت‌هاي فرآيندي، علمي، پروژه‌اي و هنري دانش‌آموزان، دانش‌افزايي، مهارتي و روشي براي معلمان، كار و فعاليت‌هاي يادگيري براي دانش‌آموزان، تمرين با هدف تثبيت، تقويت و آموزش جبراني يادگيري دانش‌آموزان، سنجش و ارزشيابي پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان و فعاليت‌محور در چارچوب هدف‌هاي برنامه‌هاي درسي ويژه براي دانش‌آموزان، عناوين اين گروه‌هاي هفت‌گانه را تشكيل مي‌دهند.
امسال نيز در اواخر آذرماه، شاهد برپايي نهمين دوره از جشنواره كتابهاي آموزشي رشد خواهيم بود. كتابنامه‌هاي رشد، محصول جشنواره كتابهاي آموزشي است كه فهرست كتابهاي «برگزيده» و «شايسته تقدير» ويژه هر دوره تحصيلي را دربردارند.
ناشران و مولفان بي‌شماري در اين جشنواره‌ها با هدف معرفي آثارشان شركت مي‌كنند و كتابهاي ارسالي به دبيرخانه طرح «سامان‌بخشي كتابهاي آموزشي» توسط كارشناسان حوزه كتاب بررسي مي‌شوند و از ميان آنها، چند عنوان اثر به عنوان آثار «برگزيده» و «شايسته تقدير» انتخاب و در كتابنامه‌هاي رشد معرفي مي‌شوند.
محبت‌الله همتي، كارشناس نهمين جشنواره «كتابهاي آموزشي رشد» با اشاره به مشكلات عمومي كه در اغلب جشنواره‌هاي كشور به چشم مي‌خورد، مي‌گويد: حمايت نكردن جدي از سوي مسوولان ذيربط، مشكلي است كه اغلب جشنواره‌هايي كه در طول سال برگزار مي‌شوند، با آن مواجه‌اند.
وي با بيان اين كه وقتي يك اثر در جشنواره‌اي، عنوان اثر برگزيده فصل يا سال را كسب مي‌كند، بايد با هدف تجهيز كتابخانه‌هاي سطح شهر يا كشور، شمارگان زيادي از آن توسط مسوولان فرهنگي خريداري شود، مي‌افزايد: جشنواره‌هاي كتابهاي آموزشي رشد نيز در طول سال‌هاي اخير توانسته است موضوع كتابهاي آموزشي را مورد توجه عموم مردم قرار دهد اما در طول اين چند سال نتوانسته جز ارايه فهرست كتابهاي مناسب در كتابنامه‌هاي رشد، بخش پاياني كتابهاي درسي دانش‌آموزان و پايگاه الكترونيكي «سامان كتاب» حمايت ديگري از ناشران و مولفان انجام دهد.
همتي حمايت از آثار برتر اين جشنواره را به سال آينده وعده مي‌دهد و مي‌گويد: متوليان برپايي جشنواره‌هاي كتابهاي آموزشي رشد تصميم دارند در سال‌هاي آينده با هدف حمايت جدي‌تر از ناشران و مولفان برگزيده و شايسته تقدير، اقداماتي را مانند صدور گواهي استاندارد براي كتاب‌ها انجام دهند؛ به اين معنا كه براي كتاب‌هايي كه در جشنواره موفق به دريافت جايزه مي‌شوند و بر اساس امتيازي كه كسب مي‌كنند، گواهي كيفيت محتوا و استاندارد با برنامه درسي ملي تعلق بگيرد.
وي ادامه مي‌دهد: از ديگر اقدامات اين جشنواره‌ها براي حمايت گسترده‌تر از ناشران و مولفان، راه‌اندازي طرح تجهيز كتابخانه‌هاي كلاسي و آموزشگاهي است. در اين طرح كه اميدوارم در سال‌هاي آينده شاهد اجراي آن در كشور باشيم، نهادهاي ذيربط وزارت آموزش و پرورش با هدف تجهيز كتابخانه، كتابهاي معرفي شده در جشنواره كتابهاي آموزشي رشد را خريداري خواهند كرد.
كارشناس آموزشي وزارت آموزش و پرورش در پايان مي‌گويد: از آنجا كه بخش عمده‌اي از مراجعان كتابخانه‌هاي عمومي و مساجد را دانش‌آموزان تشكيل مي‌دهند، بايد نهاد كتابخانه‌هاي عمومي و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از آثار برتر جشنواره كتابهاي آموزشي رشد، حمايت‌هاي جدي‌تري مانند خريد اين كتاب‌ها با هدف تجهيز كتابخانه‌هاي عمومي و مساجد انجام دهند.
نقش موثر آموزش و پرورش و صدا و سیما
نادر قدياني، مدير مسوول انتشارات قدياني، در باره اهميت و جايگاه جشنواره «کتاب‌های آموزشی رشد» مي‌گويد: در كشور ما طول سي سال بعد از انقلاب اسلامي، نهادهاي بسياري مانند كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و حوزه هنري براي حمايت از كتابهاي حوزه كودك و نوجوان فعاليت‌هاي بي‌شماري را انجام داده‌اند اما آنچه كه بعد از جايزه كتاب سال جمهوري اسلامي ايران در اين حوزه تاثيرگذار و ماندگار بوده است، جشنواره كتابهاي آموزشي رشد است.
وي مي‌افزايد: اين جشنواره باعث شده است تا ناشران به استانداردسازي كتاب‌هايشان توجه بيشتري داشته باشند و در يك رقابت سالم، امتيازاتي را كسب كنند و اين امر، زمينه شكوفايي ادبيات در كتابهاي آموزشي را به صورت غيرمستقيم فراهم كرده است.
قدياني درباره حمايت از آثار برگزيده اين جشنواره معتقد است: متوليان برپايي جشنواره كتابهاي آموزشي رشد، مي‌توانند حمايت‌هاي مختلفي را نسبت به ناشران و مولفان برگزيده اعمال كنند اما همين كه اين كتاب‌ها در پايگاه الكترونيكي، كتابنامه‌هاي رشد و بخش انتهايي كتابهاي درسي معرفي مي‌شوند و معلمان و والدين با يك آسودگي خاطر نسبت به متناسب بودن محتواي كتاب‌ها با گروه سني دانش‌آموزان و فرزندانشان، به انتخاب و خريد اين كتاب‌ها دست مي‌زنند، نوعي حمايت غيرمستقيم از ناشر و مولف به شمار مي‌آيد.
البته اين، همه انتظار قدياني نيست و ناشر برگزيده جشنواره «كتابهاي آموزشي رشد» يادآور مي‌شود: از ديگر حمايت‌هايي كه مسوولان فرهنگي مي‌توانند از ناشران و مولفان برگزيده اين جشنواره‌ها كنند، مي‌توان به اختصاص دادن بودجه‌هاي آموزش و پرورش براي خريد و اهداي اين كتاب‌ها به كتابخانه‌هاي كلاسي و آموزشگاهي اشاره كرد.
وي ادامه مي‌دهد: شيوه‌اي كه متوليان برپايي جشنواره كتابهاي آموزشي رشد براي معرفي كتابهاي مناسب در پيش گرفته‌اند، ارزشمند است اما ضرورت دارد كه براي آگاهي بيشتر عموم مردم به ويژه والدين از برگزاري چنين جشنواره‌هايي در سطح كشور، بودجه‌اي را براي ساخت تيزر تبليغاتي از كتابهاي برگزيده و شايسته تقدير در نظر بگيرند تا اين عناوين از طريق رسانه ملي، بيشتر به خانواده‌ها معرفي شوند.
ضرورت توجه به آثاری که موفق به کسب جایزه نشده‌اند
مجید عمیق، مولف و مترجم کتاب‌های حوزه علوم تجربی، انتخاب آثار برگزیده با دقت و وسواس زیاد از میان آثار ارسالی به دبیرخانه طرح «سامان‌بخشی کتاب‌های آموزشی» را از جمله تفاوت‌های جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد نسبت به سایر جشنواره‌ها مي‌داند و اظهار مي‌كند: معرفی کتاب‌های مناسب این جشنواره در بخش انتهایی کتاب‌های درسی، برای ناشری که آثارش به عنوان آثار برگزیده انتخاب شده‌اند، نوعی افتخار محسوب می‌شود و برای مولف یا مترجم نیز به معنای قدردانی از زحماتشان است و آنها را برای تولید آثار بهتر تشویق می‌کند.
وی ادامه مي‌دهد: نه تنها در جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد، بلکه در تمامی جشنواره‌ها می‌توانند همزمان با فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند، مي‌توان با هدف حمایت از شرکت‌کنندگان در جشنواره‌ها، از پیشکسوتان حوزه‌های مرتبط تجلیل و قدردانی كرد. این امر باعث می‌شود که آنها احساس قربت نکنند و بدانند افرادي وجود دارند که از دور، نظاره‌گر کارهای فرهنگی آنها اعم از تالیف، ترجمه یا انتشار کتاب‌های مناسب‌اند و برای این فعالیت‌ها در جامعه ارزش بسیاری قائل می‌شوند.
کارشناس فرهنگی ادبیات کودکان و نوجوانان یادآور مي‌شود: در جشنواره‌های کتاب‌های آموزشی رشد افرادی وجود دارند که همواره آثارشان در مراحل نخست کارشناسی یا نامزد دریافت جایزه باقی می‌مانند و به مرحله پایانی جشنواره راه پیدا نمی‌کنند. این افراد با وجود تولید آثار خوب در طول سالیان متمادی، ممکن است دچار سرخوردگی شوند و انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت نداشته باشند. متولیان و مسوولان برپایی جشنواره‌های کتاب‌های آموزشی رشد باید برای حمایت ازاین گونه افراد و آثار آنان نیز تمهیداتی را بیاندیشند و شیوه‌هایی را برای معرفی و تجلیل از این‌گونه آثار نیز در دستور کار خود قرار دهند.
مولف و مترجم کتاب‌های حوزه علوم تجربی مي‌گويد: از مسوولان جشنواره‌های کتاب‌های آموزشی رشد خواستارم تا در انتخاب داوران، دقت بیشتری کنند و از داوران و کارشناسان با تجربه در این حوزه استفاده بهره ببرند تا شاهد انتخاب و معرفی کتابی در این جشنواره به عنوان کتاب مناسب باشیم که در حقیقت، دارای ویژگی‌های یک اثر برگزیده باشد.
عمیق در پایان مي‌افزايد: از ناشران کتاب‌های آموزشی نیز می‌خواهم تا از ویراستاران و کارشناسان با تجربه‌تر برای انتشار کتاب‌هایشان استفاده کنند تا کتاب‌ها با اشتباهات کمتری منتشر شوند و به دست دانش‌آموزان برسند.
جشنواره «کتاب‌های آموزشی رشد» فرصت بسیار مناسبی برای نشر و معرفی آثاری است که کارشناسان حوزه کتاب آنها را در طول ماه‌ها و ساعت‌ها جلسات علمی به عنوان کتاب مناسب انتخاب کرده‌اند. بنابراین، معلمان و والدین با آسودگي خاطر مي‌توانند مطالعه این‌گونه آثار را برای تکمیل مطالب کتاب‌های درسی یا با هدف مطالعه غیردرسی به دانش‌آموزان و فرزندانشان پیشنهاد کنند اما این که فهرست این کتاب‌ها در کتابنامه‌های رشد یا در بخش انتهایی کتاب‌های درسی و پایگاه الکترونیکی سامان کتاب ارایه می‌شوند، برای ناشران و مولفان این کتاب‌ها که زحمات بی‌شماری را برای تولید آثار خوب متحمل شده‌اند، کافی به نظر نمی‌رسد. برای این که در آینده شاهد تلاش بیش از پیش فعالان عرصه کتاب در جامعه باشیم، باید مسوولان فرهنگی کشور درصدد حمایت جدی‌تر از آثار برگزیده و متولیان تولید و نشر آثار برگزیده در کشور برآیند.
یکشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۰ - ۱۲:۰۰
نظر شما