به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، خانه مشروطيت اصفهان اين همايش را در سالگرد درگذشت اين عالم ديني با همكاري عده‌اي از محققان حوزه دين، سياست و تاريخ سياسي ايران برگزار خواهد كرد. از اين رو گزارش حاضر درصدد است با ارايه اطلاعاتي مختصر، شمه‌اي از محتوا، رويكردها و نحوه برگزاري همايش «مرجع بیداری اسلامی» را در گفت‌وگو با يكي از محققان كه تاليفاتي درباره آقانجفي اصفهاني دارد، بيان كند. 

منزل حاج آقا روح‌الله، برادر بزرگ‌تر آیت‌الله شیخ محمد‌تقی نجفی مشهور به «آقانجفی اصفهانی» كه قدمتي بيش از يك صد سال دارد، پس از بازسازي توسط شهرداري اصفهان، به عنوان «خانه مشروطيت» نام گرفته و كانوني براي فعاليت‌هاي پژوهشي، برگزاري همايش‌ها و ساير اقدامات فرهنگي شخصيت‌ها و رخدادهاي مرتبط با مشروطه شده است. اين خانه موزه‌اي دارد كه تلاش بيش از نيم قرن مردم اين سامان را براي بيداري اسلامي نشان مي‌دهد. هريك از اتاق‌هاي اين خانه، بيانگر بخشي از فعاليت‌هاي سياسي مردم و صاحبان اين خانه(رهبران ديني آنها) در راه مشروطه‌اند.

«خانه مشروطيت» همایش «مرجع بیداری اسلامی» را كه به بررسي اقدامات، آثار و انديشه‌هاي آقانجفی اصفهانی اختصاص دارد، با همكاري عده‌اي از محققان حوزه سياست و تاريخ سياسي برگزار مي‌كند و تصميم دارد 12 كتاب مرتبط با اين شخصيت سياسي را كه تعدادي تصحيح و احياي تاليفات او و برخي نيز مجموعه مصاحبه‌ها، پژوهش‌ها و گفت‌وگوهاي درباره اويند، رونمايي كند.

محمود فروزبخش، پژوهشگر و نويسنده خانه مشروطيت اصفهان كه تاليف كتابي درباره زندگي‌نامه آقانجفی اصفهانی را بر عهده دارد، با انتقاد از تاريخ‌نگاري دوره پهلوي و مكتوباتي كه چهره‌اي سياه و غير حقيقي از اين مرجعيت ديني ساخته‌اند، عنوان كرد: تمركز اصلي اين همايش بر تاريخ تحولات ايران است. آقانجفی اصفهانی شخصيتي با ابعاد گوناگون داشت. وي علاوه بر مرجعيت ديني، شخصيتي سياسي بود و عارف نيز شناخته مي‌شد. 80 اثر تاليفي برجاي مانده از وي موكد فعاليت‌هاي او در زمينه‌هاي گوناگون‌اند.

آقانجفی اصفهانی نخستين عالم ديني و مرجعي بود كه در جريان مشروطه و استعمار بيگانگان، استفاده از توتون و تنباكو را در شهر اصفهان تحريم كرد و درپي اين اقدام، شيخ فضل‌الله نوري اين تحريم را در سراسر ايران گسترش داد.

فروزبخش معرفي شخصيت چندگانه اين عالم عارف و نويسنده‌ را كه از فعالان سياسي زمان خود بود، از جمله اهداف برگزاري همايش عنوان شده خواند و اظهار كرد: متاسفانه شرق‌شناسان و مورخان دوره پهلوي در تمامي آثار و مكتوبات خود به بدي از آقانجفی اصفهانی ياد كرده‌اند، چرا كه در آن زمان ميرزاي شيرازي دو شاگرد برجسته به نام‌هاي ميرزا شيخ فضل‌الله نوري و آقانجفی اصفهانی داشت كه با خط فكري مستقل از استبداد قاجاري و مخالف سياست‌هاي استعماري انگلستان كه تمايل به مباحث فراماسونري و غربي داشتند، فعاليت مي‌كردند. از آنجايي كه اين افراد خط فكري مستقلي داشتند، جناح‌هاي قدرت كه بعدها تاريخ را نوشتند، نسبت به اين افراد ظلم فراواني روا داشتند.

وي با اشاره به جرياني كه آقانجفی اصفهانی مسبب قتل چند بابي(اهل فرقه بابيت) شد كه منافع اسلام را به خطر انداخته بودند، گفت: همچنان كه اين نكته در زندگي‌نامه وي نيز ذكر شده است، اين جريان موجب شد كه اين مرجع تقليد ديني دو بار در سال‌هاي 1306 و 1320 هجري قمري به تهران تبعيد شود. از اين رو، در دوران حياتش به دليل مبارزاتي كه انجام داده بود و پس از فوتش نيز تاريخ‌نگاراني كه به مباحث بابيت علاقه‌مند بودند، بدگويي تاريخي از وي را آغاز كردند. از جمله اين آثار مي‌توان به تاليفات فردي مانند «يحيي دولت‌آبادي» كه از سران فرقه ازلي بود، اشاره كرد.

چندسالي است گرايش به جريانات عرفاني از سوي جوانان و ساير اقشار جامعه افزايش يافته و از آنجايي كه اغلب تاليفات آقانجفی اصفهانی در حوزه عرفان‌اند، توجه به ابعاد شخصيتي و آثار وي نيز بيش از گذشته شده است.

فروزبخش با اشاره به اين كه درك برخي از افراد و انديشمنداني كه فراتر از دوره و زمانه خويش مي‌انديشيدند، به رشد و پختگي جامعه نياز دارد و ممكن است آنها سال‌ها پس از مرگشان شناخته شوند، عنوان كرد: آقانجفی اصفهانی از جمله اين شخصيت‌ها و دانشمنداني است كه در زمان خود به خوبي شناخته نشدند. او در شمار شخصيت‌هاي سياسي، ديني و عرفاني برجسته بود.

وي ادامه داد: محققان و مسوولان برگزاري اين همايش درصددند با تبيين حقيقت تاريخي اين چهره سياسي ـ ديني و تصحيح تاريخ‌نگاري دوران پهلوي، به بازكاوي رخدادهايي در دوره پهلوي بپردازند كه ضربات فراواني را بر مردم ايران متحمل ساخت. از جمله اهداف برپايي اين همايش، تبيين موضع‌گيري و فعاليت رهبران ديني به ويژه مراجع تقليد در برابر اقدامات استعمار و دست‌نشاندگان آنان در جريان‌هاي بابيت و بهائيت است.

نويسنده كتاب‌ «حكايت بيداري» درباره اثر تاليفي خود كه در شمار 12 كتابي است كه در روز همايش رونمايي خواهد شد، توضيح داد: اين اثر، مجموعه حكايت‌هايي از زندگي آقانجفی اصفهانی را دربر دارد كه حاصل تجارب عرفاني، خاطرات سياسي و ابعاد گوناگون مبارزات اين مرجع ديني‌اند.

همايش يك روزه «مرجع بیداری اسلامی» از ساعت 8 تا 17 روز 14 مهرماه در خانه مشروطه اصفهان به نشاني خیابان نشاط، کوچه 14 برگزار مي‌شود.