جلد نخست کتاب «نخست وزيران ايران: ازسپيده دم تاريخ تا مشروطه» به قلم محسن رجبي منتشر شد. اين كتاب مجموعهاي مختصر اما جامع است كه شرح حال سياستمداران مهم از دوره ايلام تا زمينههاي وقوع مشروطه در اين كتاب ذكر شده است.
فصل نخست وضع طبيعي نجد ايران، ايلام، مادها، هخامنشيان، اشکانيان و ساسانيان را در بر ميگيرد. ميتوانم بگويم که فصل اشکانيان اين کتاب اگر بي نظير نباشد کم نظير است در اين فصل در بخشي ذيل عنوان پارتيان در شاهنامه همه آنچه داناي طوس حکيم ابوالقاسم فردوسي فراهم کرده را ميخوانيد. بخش مربوط به بهرام گور اين کتاب در دوره ساسانيان يکي از فرازهاي مهم بخش اول اين کتاب بهشمار ميرود.
در فصل دوم اين کتاب سلسلههاي مختلف بررسي و سعي شده تا کسي از قلم نيفتد دوره مغول اين فصل يکي از جذابترين قسمتها براي خواننده خواهد بود. رقابت افراد براي رسيدن به مقام صدارت در بعضي برهههاي تاريخي چنان جدي است که حتي خود شاه وقت هم گويي چندان اختياري ندارد.
اشتباهات افراد و نتيجه تصميماتي که فرد ميگيرد چون در اين کتاب در لحظه ديده ميشود بسيار خواندني است. در بعضي از دورهها سعي شده سياستهاي پولي مالي وزرا هم مورد بررسي قرار گيرد. فصل سوم شجره نامهها، نقشههاي سياسي و تصاوير شخصيتها يکي از مهمترين بخشهاي کتاب است.
رجبي درباره اين کتاب ميگويد: رقابت خاندانهاي سياسي براي رسيدن به قدرت و نامردمي که بعضي از ايشان براي رسيدن به قدرت داشتهاند بسيار جذاب و آموزنده است. شرح حال وزرايي چون نظام الملك، راست روشن، صدر جهان، خواجه رشيدالدين فضلالله، خاندان جويني، خاندان برمکي، قائم مقامها هر کدام فصلي خاص را در اين کتاب پديد آورده است.
وي در ادامه با بيان اينکه اين کتاب شامل تصاويري از شخصيتهاي سياسي و وزرا و نقشههاي ايران زمين در سلسلههاي متفاوت است متذکر ميشود: اگر بگويم که کتاب نخست وزيران ايران به اندازه همه آثار ديگرم از من وقت و انرژي گرفت بي راه نگفتهام، شايد ما عادت کردهايم که دورههاي تاريخي را به نام شخص بشناسيم.
اين پژوهشگر ادامه ميدهد: ناگفته پيداست که تنها يک نفر نميتواند يک کشور را اداره کند و بايد حتما جريان فکري در کنار او باشد، حالا گاهي اوقات اين جريان فکري آنقدر نيرومند است که هم نفس شخص اول ميدود و خود را در کنار او معرفي ميکند يا نه آنقدر ضعيف است که حتي در زمان حضورش کسي او را جدي نميگيرد در اين کتاب از هر دو نمونه که گفتم بي شمار بر خواهيد خورد.
به گفته نويسنده، به زودي جلد دوم اين كتاب منتشر ميشود.
جلد نخست اين کتاب که به در 320 صفحه و بهاي 15 هزار تومان در 3 فصل و ذيل عنوان نخست وزيران ايران با عنوان فرعي از سپيده دم تا مشروطه گردآوري شده به همت انتشارات سايه بان روانه بازار کتاب شده و در دسترس تاريخپژوهان باستان و معاصر قرار دارد.
نظر شما