رضا نباتي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با اشاره به فرمايش مقام معظم رهبري در ديدار اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي در هفدهم آذرماه 1386 با معظم‌له مبني بر اين كه «اگر تحصيل‌كرده‌ها و فرهيختگان كشور روزي يك صفحه قرآن، با توجه به معنا بخوانند و در آن تدبر كنند، غوغايي در كشور برپا مي‌شود؛ اين كار به فرهنگ‌سازي و تدبر نياز دارد.» اظهار كرد: مقام معظم رهبري همچنين فرمودند كه «واقعيت تلخ اين است كه خواندن قرآن در جامعه ما هنوز يك امر عمومي نشده است. عموم مردم به قرآن احترام مي‌كنند و به آن عشق مي‌ورزند اما عده كمي همواره آن را مي‌خوانند و عده كمتري در آن تدبر مي‌كنند.»
وي افزود: با وجود اختصاص اعتبارات چندين ميلياردي كه سالانه براي برگزاري كلاس‌هاي آموزشي و انجام فعاليت‌هاي قرآني كشور از سوي ارگان‌ها و نهادهاي دولتي و موسسات مردمي هزينه مي‌شود، اين سوال مطرح مي‌شود كه علت اين كه اغلب مردم ايران قرآن نمي‌خوانند، چيست.
وي افزود: عوامل مهجوريت قرآن كريم در ايران را مي‌توان در حوزه‌هاي هدف‌گذاري و برنامه‌ريزي، اجرا، نظارت و ارزيابي و حمايت و پشتيباني نقد و بررسي كرد، اما پاسخ سوال «چرا اغلب مردم ايران قرآن نمي‌خوانند؟» را در بي‌توجهي برنامه‌ريزان به انس روزانه با قرآن به عنوان مهم‌ترين هدف آموزش عمومي قرآن، تفكيك خواندن و فهميدن قرآن در برنامه‌ريزي‌ها و فعاليت‌ها، هزينه كردن منابع انساني و مادي كشور در فعاليت‌هاي هنري به نام آموزش عمومي قرآن و بي‌دقتي به تفكيك روش خواندن فارسي با روش خواندن قرآن در آموزش عمومي قرآن جست‌وجو كرد.
كارشناس قرآن دفتر برنامه‌ريزي و تاليف كتاب‌هاي درسي وزارت آموزش و پروش تصريح كرد: اغلب چنين تصور مي‌شود كه هدف اصلي از آموزش‌هاي قرآني، يادگيري قواعد روخواني و روانخواني قرآن است و هنگامي كه فراگيران، واجد چنين دانشي شوند، كار تمام است و آموزش و يادگيري اتفاق افتاده است. در صورتي كه آموزش روخواني، روانخواني، تجويد، قرائت، حفظ و ... اگر منجر به آن نشود كه فرد با قرآن انس دائمي و روزانه داشته باشد، طبيعي خواهد بود كه با وجود همه تلاش‌هاي متعهدانه و متخصصانه، قرآن‌آموز رفته رفته مطالب آموخته شده را فراموش كند و به تدريج انگيزه‌اش نيز كاهش يابد.
نباتي عنوان كرد: طبق آيه‌هاي 20 سوره مزمل و 2 سوره جمعه و همچنين برخي روايات، حتي پيامبر اكرم(ص) و امام زمان(عج) از خواندن روزانه و انس دائمي با قرآن كريم بي‌نياز نبوده‌اند و نيستند. بنابراين، مي‌توان از آحاد مردم سوال كرد كه شما به چه دليل از خواندن قرآن كريم احساس بي‌نيازي مي‌كنيد و از مسوولان و متوليان قرآني كشور سوال كرد كه ايجاد زمينه انس گرفتن مردم با قرآن در اهداف كلان و برنامه‌ريزي‌هاي راهبردي شما چگونه مدنظر قرار گرفته است.
كارشناس ارشد تعليم و تربيت اسلامي با مطرح كردن چند سوال كه باعث شده‌اند مسوولان و متوليان امر به جاي توجه به مهندسي فرهنگي درباره هدف انس روزانه افراد با قرآن كريم، به برگزاري مكرر آموزش‌هاي عمومي قرآن مانند روخواني و روانخواني بپردازند، گفت: طبق مصوبه شوراي عالي آموزش و پرورش، جامعه هدف آموزش روخواني قرآن كريم، دانش‌آموزان پايه‌هاي نخست، دوم و سوم ابتدايي‌اند، اما آيا در پايه‌هاي بالاتر يعني چهارم و پنجم ابتدايي، دوره‌هاي راهنمايي و متوسطه و در دوره‌هاي مختلف آموزش عالي يعني فوق‌ديپلم، ليسانس و فوق‌ليسانس نيز اين آموزش داده مي‌شود؟ آيا براي تحقق هدف آموزش روخواني و روانخواني قرآن كريم در مدارس، بهتر نيست به جاي تشكيل 20 هزار مدرسه قرآن در مناطق مختلف آموزش و پرورش در طول دو سال، زنگ رسمي آموزش قرآن مدارس را كه داراي همه ويژگي‌هاي سخت‌افزارهاي لازم از جمله راهنماي برنامه مصوب، اجراي آزمايشي چند مرحله‌اي، كتاب درسي آموزش قرآن به تفكيك پايه‌هاي تحصيلي، معلم پايه و دبير متخصص، كلاس درس رسمي، ساعت رسمي آموزش، ابزار و محيط يادگيري است و همه دانش‌آموزان را نيز تحت پوشش قرار مي‌دهد، درمي‌ياييم؟!
كارشناس قرآن دفتر برنامه‌ريزي و تاليف كتاب‌هاي درسي وزارت آموزش و پروش افزود: آيا بهتر نبود به جاي بردن هدف آموزش روخواني از پايه سوم ابتدايي به پايه‌هاي بالاتر آموزش و پرورش و آموزش عالي و تشكيل مدارس قرآن و دارالقرآن‌ها و تخصيص اعتبارات كلان، در همان پايه هاي نخست تا سوم راهنمايي، مشكل را بررسي مي‌كرديم و در جهت رفع اشكال آن بر مي‌آمديم؟!
نباتي با اشاره به راهكارهاي مختلف براي از ميان برداشتن موانع موجود بر سر راه انس دائمي مردم با قرآن كريم گفت: ما مي‌توانيم با تلاوت روزانه قرآن كريم، براي ديگران به ويژه براي خانواده خود، الگوي خوبي باشيم. همچنين اگر معلم قرآنيم، بيش‌ترين وقت كلاس‌مان را به تمرين مهارت خواندن قرآن كريم آن هم توسط همه قرآن‌آموزان اختصاص دهيم و از آيات، احاديث، اشعار و جملات ادبي مناسب براي ايجاد انگيزه براي انس روزانه با قرآن كريم استفاده كنيم.
وي ادامه داد: همچنين براي انس روزانه با قرآن كريم مي‌توان در برخي از آيات و عباراتي كه خوانده مي‌شوند، تدبر كنيم. خود و ديگران را به حفظ آيات مشهور قرآن كريم مانند «ربنا»هاي قرآن كريم تشويق كنيم. فيلم، نوار يا لوح‌هاي فشرده تلاوت منتخب را در اختيار دانش‌آموزان قرار دهيم. دانش‌آموزان را تشويق كنيم تا با استفاده از زمان‌سنج، سرعت تلاوت خود را در كلاس و منزل افزايش دهند. ميان دانش‌آموزان رقابت ايجاد كنيم تا يك آيه را با يك نفس بخوانند، با اوج بخوانند يا زيباتر از ديگري قرائت كنند.
كارشناس ارشد تعليم و تربيت اسلامي عنوان كرد: همچنين مي‌توانيم داستان‌هاي كتاب را همراه با پخش قرائت آيات مربوطه براي بچه‌ها تعريف كنيم. حالات پيامبر اكرم(ص)، ائمه اطهار(ع) و بزرگان ديني درباره انس روزانه با قرآن كريم را براي دانش‌آموزان بيان كنيم و از دانش‌آموزان فعال قرآني مدرسه و منتخبان مسابقه‌هاي قرآني تجليل كنيم. همچنين عواقب و نتايج سبك شمردن قرآن را گوشزد كنيم و مدرسه‌هاي قرآن و دارالقرآن‌هاي شهر را به دانش‌آموزان معرفي كنيم.
وي در پايان گفت: بجاست مسوولان و متوليان قرآني كشور شهامت و شوق تغيير و تحول بنيادين در حوزه‌هاي مربوط به برنامه‌ريزي، آموزش و مولفه‌هاي يادگيري قرآن كريم را در خود ايجاد و تقويت كنند و از مقاومت در برابر حقايق علمي، پرهيز كنند. مطابق انتظار قرآن كريم از مسلمانان، در مرحله نخست، جايگاه قرآن كريم در جامعه ايراني بايد بيش از پيش جدي گرفته شود و در مرحله بعدي، قرآن‌آموزي بايد به عنوان مقدمه انس دائمي با قرآن كريم در نظر گرفته شود و نه به عنوان هدف غايي و نهايي. همچنين انس روزانه با قرآن بايد به عنوان مهم‌ترين هدف آموزش عمومي قرآن كريم لحاظ شود؛ چرا كه بقاي ساير برنامه‌ها و فعاليت‌ها منوط به اين موضوع مهم و اساسي است؛ در غير اين صورت تمام فعاليت‌ها عقيم خواهند ماند و به دست فراموشي سپرده خواهند شد.
چهارشنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۱:۱۰
نظر شما