به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اثر حاضر مي‌كوشد تا علل و عوامل دين‌گريزي و تضعيف آن را بررسي كند و نقاط آسيب‌پذير را نيز نشان دهد.

آسيب‌شناسي دين و دين‌داري از موضوع هاي مهم در حوزه دين‌پژوهشي است. قلمروي اين بحث، همه ابعاد كلامي و اعتقادي، معرفتي، تفسيري، عبادي و اخلاقي و فقهي و اجتماعي دين را دربرمي‌گيرد. 

با توجه به اين كه انديشه ديني در طول تاريخ خود از گزند آسيب‌ها كه چهره دين را مشوش و مغشوش كرده‌اند، مصون نبوده است، موضوع آسيب‌شناسي دين و معرفت ديني از چنان اهميتي برخوردار مي‌شود كه قرآن كريم به عنوان منبع و حامل پيام‌هاي اصيل ديني و مبين دين، به صراحت در اين زمينه هشدار داده و ما را با انواع آسيب‌ها و عوامل آن آشنا ساخته و طالبان حق و حقيقت را به دوري از اين آفت‌ها دعوت كرده است؛ آنجا كه مي‌فرمايد: «ولا تلبسوا الحق بالباطل؛ مباد حق را با باطل آميخته سازيد و حق را بر مردم بپوشانيد(بقره، آيه 42)». يا آنجا كه مي‌فرمايد: «يحرفون الكلم عن مواضعه...؛ گروهي از يهود كلمات (خدا) را از جاي خود تغيير داده...(نساء، آيه 46)» و آيات ديگري كه در اين زمينه در قرآن مجيد آمده‌اند، همه حاكي از هشدار و تحذير قرآن از عروض عارضه بر چهره حقيقي دين‌اند.

درواقع، آسيب‌شناسي دين در دو حوزه قابل مطالعه است؛ شناخت آسيب‌هاي محتوايي دين و شناخت آسيب‌هاي معرفتي دين. آسيب‌شناسي در اصل دين مانند تحريف و بدعت در دين است و كج فهمي دين، بي‌ارزش شمردن عقل و ادراكات عقلي، رويكرد اخباري‌گرايانه و متحجرانه به آموزه‌هاي ديني و تاويل‌گرايي افراطي، تفسير به راي و دين را مخالف عقل و علم و آزادي و توسعه نشان دادن و ده‌ها نوع آسيب ديگر، از جمله آسيب‌ها و آفت‌هاي معرفت ديني‌اند. به تعبير ديگر، منظور از آسيب‌شناسي در حوزه معرفت ديني، آسيب‌هايي‌اند كه ممكن است در مرحله فهم دين و انديشه انديشمندان و عالمان ديني در حوزه معرفت ديني صورت پذيرند.

پيشوايان دين همواره كوشش كرده‌اند تا مردم را با انواع آفت‌ها و آسيب‌هايي كه ممكن است عارض دين شوند، آشنا سازند و چهره صحيح و حقيقي دين را معرفي كنند.

بر اساس مطالب كتاب، بحث «آسيب‌شناسي دين و معرفت» در دو جنبه قابل مطالعه است. درباره اصل دين و در مرتبه نزول يافته آن كه به عنوان امانتي در دست بشر است و نيز در بعد فهم و معرفت دين؛ از آن جهت كه هر يك از متكلمان و مفسران و عالمان دين، درك و فهم خود را از دين ارايه مي‌دهند، همواره ممكن است در فهم دين مصيب يا مخطي باشند و در كشف حقيقت دين، دچار انحراف و سوء فهم شوند.
بنابراين، اگرچه دين در حقيقت قدسي و الهي خود از گزند هرگونه آفت و آسيبي مصون و محفوظ است، ولي در مرتبه نازله‌اش كه در اختيار بشر قرار دارد، ممكن است دچار تحريف و بدعت و آميختگي با باطل و ديگر آسيب‌ها قرار گيرد. بنابراين، هم دين در مرتبه نزول يافته كه در دست بشر است و هم در بعد معرفت ديني در معرض آسيب‌هاي متعدد و متحمل قرار دارد.

شناخت اين آسيب‌ها براي طالبان حقيقت و مدافعان حريم ديانت لازم و بايسته است و بايد ماهيت اين آسيب‌ها و آفت‌ها و انحرافات و مغلطه‌هاي معرفتي را كه بر جان و انديشه عالمان و مبلغان ديني سايه افكنده، شناخت و راه درمان و چاره‌اي براي هر يك جست‌وجو كرد تا هم در ميدان مدافعات نظري و معرفتي و هم در ميدان عمل و دين‌داري، دين تحت تاثير اين آفت‌ها قرار نگيرد و دچار ضعف و سستي نشود.

اگرچه دين ذاتا ثابت و استوار و از هرگونه انحراف و اعوجاج و تغيير، منزه و مصون است، ولي معرفت ديني داراي حيات و ضعف و ممات است و امكان دارد دچار انحراف و تحريف و تحجر و فهم ناصواب شود. از اين جهت، معيار شناخت حيات و ممات و سلامت يا تحريف تفكر ديني، در ميزان تطابق و عدم تطابق آن با خود دين است و بنابراين هدايت و سلامت و كمال جامعه انساني نيز مرهون سلامت تفكر ديني است.

كتاب حاضر در پنج بخش، عوامل دين‌گريزي و تضعيف آن را بررسي كرده است.‌ آسيب‌شناسي دين، علل دين‌گريزي در يك نگاه كلي، علل دين‌گريزي از منظر قرآن كريم، علل تضعيف دين و عوامل تقويت دين، عناوين بخش‌هاي پنجگانه‌ اين اثرند.

در انتهاي اين اثر، نمايه‌اي از آيات، روايات، اعلام و موضوع ها نيز درج شده است.

چاپ نخست كتاب «آسيب‌شناسي دين و معرفت ديني» در شمارگان 1500 نسخه، 394 صفحه و بهاي 80000 ريال راهي بازار نشر شد.