بايدها و نبايدهاي ترجمه از نگاه دستاندركاران ادبيات/7
رحماندوست: رعايت نكردن كپیرايت، به ضرر نويسندگان تمام میشود
مصطفي رحماندوست معتقد است اگر بخواهيم به نقطههاي استاندارد بينالمللي برسيم، بايد قانون كپي رايت را رعايت كنيم. يكي از مسايلي كه براي فروش كتابهايمان در كشورهاي خارجي داريم اين است كه آنها فهميدهاند كه ما حق رايت را رعايت نميكنيم و امكان دارد كه آنها هم كتابهاي ما را بي اجازه منتشر كنند._
مسؤول واحد كودك و نوجوان انتشارات اميركبير افزود: اين اتفاق براي كتابهاي من رخ داد! به صورتي كه يك كتابخانه آمريكايي 17 عنوان از كتابهاي من را ديجيتال كرد و با قابليت دانلود بر روي سايت قرار داد و اين دانلود باعث شده كه او سودش را ميگيرد، ولي هيچ نفعي نصيب ناشر و مولف ايراني نميشود.
رحماندوست يادآور شد: ما براي حضور در صحنه جهاني بايد كپيرايت را رعايت كنيم. براي كپيرايت دو راه وجود دارد كه بايد پول مولف و ناشر را بپردازيم يا از آنها اجازه بگيريم. البته اين اتفاق تا حدودي افتاده و از سوي برخي افراد رعايت ميشود.
وي با بيان اينكه اگر كپيرايت رعايت شود ديگر ترجمه از تأليف ارزانتر نميشود، ادامه داد: اينها را ميگويم چون براي كتابهاي ترجمه حق تصويرگري، هزينه تفكر و كارشناسي، صفحهآرايي جديد و ... پرداخت نميشود از سوي ديگر، حق ترجمه بسيار ارزانتر از حق تأليف است.
شاعر صد دانه ياقوت تاكيد كرد: ما بايد به تأليف بپردازيم؛ چون كار بومي و يك اثر بومي است. اخيراً خبردار شدم ناشري با يك نويسنده 3 درصد پشت جلد قرارداد بسته است. اين يعني بيتوجهي به تأليف و داشتههاي بومي به همين دليل است كه كتابي كه مورد توجه قرار ميگيرد چندين بار ترجمه ميشود.
وي افزود: زماني كه من شازده كوچولو را ترجمه كردم فكر ميكردم تنها محمد قاضي و احمد شاملو آن را ترجمه كردهاند اما يك منتقد اعلام كرد كه اين كتاب 11 بار ترجمه شده كه ترجمه من دهمين ترجمه بود و پس از من هم يك نفر آن را ترجمه كرده بود. نميخواهم بگويم اين كار نبايد صورت بگيرد، اما ناشر ميرود سراغ كتابي كه برايش نفع داشته باشد، به طور مثال همان كتاب «شازده كوچولو» من تا الآن 9 بار تجديد چاپ شده است.
رحماندوست گفت: اگر با همين وضعيت ادامه دهيم، هم در عرصه تاليف و هم در عرصه تصويرگري از ساير كشورها عقب ميمانيم و فرصت رقابت در عرصه بينالمللي را براي تصويرگران كشورمان كم ميكنيم.
رحماندوست مسؤول «كتابهاي شكوفه»(واحد كودك و نوجوان انتشارات اميركبير) است. او در ادامه اين گفتوگو اعلام كرد: امسال قصد داريم بيشتر در حوزه تأليف فعاليت كنيم. البته ناشران ِ ديگر، كمتر به تأليف ميپردازند؛ چون فعاليت در حوزه ترجمه بسيار كمهزينهتر از فعاليت در حوزه تاليف است.
او افزود: در اين زمينه طرحي با عنوان «صد شعر يك شاعر» را در دست اجرا داريم. در اين طرح، از شاعران درخواست كرديم 100 شعر خود را براي خردسالان سرودهاند برايمان ارسال كنند تا اين شعرها را در يك مجموعه آماده ميكنيم تا در اختيار مهدهاي كودك و خانوادهها قرار گيرد و شعرها و ترانههاي مورد نياز آنها براي خردسالان تأمين شود.
نظر شما