ثروتیان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: حدود ۲۰ سال در اوقات فراغتم سرگرم تصحیح غزلیات حافظ بودم. این تصحیح با م‍ش‍ک‍ول‌ن‍وی‍س‍ی کلمات و م‍ق‍دم‍ه و ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات من توسط انتشارت نگاه در سال ۱۳۷۹ منتشر شد.
وی افزود: این تصحیح که تصحیحی استدلالی بود و برای نخستین‌بار انجام می‌شد را براساس نسخه‌هایی که خانلری گردآورده و تصحیح کرده بود انجام دادم.
این مصحح ادامه داد: همچنین طی سه سال در چهار هزار صفحه شرحی بر غزلیات حافظ نوشتم که چاپ نخست آن در چهار جلد با عنوان «شرح دیوان حافظ» توسط انتشارات پویندگان دانشگاه در سال ۱۳۸۰ و چاپ دوم آن توسط انتشارات نگاه در سال ۱۳۸۷ منتشر شد.
وی درباره «شرح غزلیات حافظ» تشریح کرد: در شرحی که بر ۵۰۰ غزل حافظ نوشته‌ام و بیت به بیت آن‌ها را توضیح دادم به‌نظرم هیچ ناگفتهای درباره حافظ باقی نماند؛ به جز غزل «نسیم صبح سعادت بدان نشان که تو دانی/ گذر به کوی فلان کن در آن زمان که تو دانی» که نتوانستم موضوع آنرا پیدا و منظور حافظ را درک کنم.
ثروتیان با تاکید بر این نکته که حافظ بدون موضوع غزلی نسروده است اظهار داشت: هریک از غزل‌های حافظ موضوع مشخص و قابل توجهی دارند اما حافظ رندانه و عاشقانه موضوع غزل‌هایش را بیان کرده است. به عنوان مثال «دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند» در ارتباط با تفسیر قرآن است و به این موضوع تاکید دارد که مفسران هیچ‌یک نداسته‌اند که در قرآن امانت به چه منظوری آمده است.
وی در ادامه به ارائه مثال‌های دیگری در ارتباط با موضوع غزل‌های حافظ پرداخت و تشریح کرد: «دوستان دختر رز توبه ز مستوری کرد» در رابطه با فتوای محمد بارز‌الدین است. «طالع اگر مدد دهد دامنش آورم به کف» غزل رندانه‌ای در مدح حضرت علی(ع) است. همچنین غزل «ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی» درباره امام زمان(عج) سروده شده است.
این پژوهشگر افزود: از سوی دیگر در غزل «آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند» حافظ به نامه‌ای اشاره می‌کند که به شاه نعمت‌الله ولی نوشته و به او درباره اوضاع شیراز توضیح داده و از او درخواست کرده تا امنیت را در شیراز برقرار کند.
وی به 320 غزلی که به‌طور قطعی سروده حافظ هستند اشاره و تصریح کرد: از میان ۵۰۰ غزل دیوان حافظ ۳۲۰ غزل او به‌طور قطعی توسط شخص حافظ سروده شده است. اما برخی از غزل‌ها علیه او و ضد حافظ هستند.
ثروتیان در پایان توضیح داد: حدود ۲۶ غزل از غزل‌های حافظ با سبک و سیاق حافظ و با استفاده از کلمات و ترکیبات او اما علیه مکتب حافظ سروده شده‌اند. همانند غزل «بر سر تربت ما چون گذری همت خواه/ که زیارتگه رندان جهان خواهد بود» که بر سنگ مزار حافظ حک شده است.
یکشنبه ۱۸ مهر ۱۳۸۹ - ۱۰:۵۷
بهروز ثروتیان، پژوهشگر و مصحح، مهم‌ترین نکته در غزل‌های حافظ را موضوع مشخص این غزل‌ها می‌داند. وی همچنین معتقد است با توجه به شرح چهار هزار صفحه‌ای که بر غزلیات حافظ نوشته است دیگر هیچ نکته ناگفتهای درباره حافظ باقی نمانده است.\
نظر شما