طلا نژادحسن كه در مجموعه «يكي بود يكي نبود» بازنويسي «هفت پيكر» نظامي گنجوي را بر عهده داشته، معتقد است بهترين راه برای ايجاد پيوند ميان انسان امروزی و گذشته، مطالعه آثار كلاسيك است./
طلا نژادحسن:
آثار كلاسيك، پل ارتباطی انسان امروز و گذشته‌اند
وی با اشاره به این منظومه، كه مثنوی چهارم «پنج گنج» نظامی است، ادامه داد: «هفت‌پیکر» یا «بهرام‌نامه»، داستان بهرام گور از قصه‌های معروف دوره ساسانی در قرن ششم است که البته این اثر به «هفت‌گنبد» یا «هفت‌آسمان» نیز معروف شده است.
نژادحسن در این زمینه توضیح داد: شخصیت‌های اصلی این اثر زنانند و داستان بهرام با هفت دختر از پادشاهان هفت اقلیم جهان است. تمام فضایل اخلاقی و نیکی‌ها در شخصیت او به صورت نمادین رشد می‌کند و جوهره وجود او به واسطه هفت همسرش و خصایصی که از آن‌ها کسب كرده سرشار از صلح‌طلبی، حق‌طلبی، علاقه به طبیعت و انسان‌دوستی می‌شود. همسران او هیچ‌یک اسیر شهوت، دروغ، ریا، ظلم و ستم و زیاده‌خواهی نیستند.
وی با تاکید بر جاذبه داستان‌های نظامی افزود: نظامی، این هفت زن را به صورت داستان‌سرایانی به نمایش در می‌آورد که هر یک تحلیل خاص خود را دارند. هيچ‌يك از داستان‌هايي كه آن‌ها بيان مي‌كنند تكراري نيستند و با اين قصه‌ها كشور و مردم را از ظلم و ستم شاهان رهايي مي‌دهند.
اين نويسنده به انگيزه‌اش از انتخاب اين اثر براي بازنويسي اشاره كرد و اظهار داشت: با انتخاب اين كتاب براي بازنويسي قصد داشتم به نوجوانان انگاره‌هايي را معرفی کنم كه نظامي با توسل به آن‌ها، زنان را با ارزش‌هاي اخلاقي و تاريخي بشر همراه كرده است. با ساده‌نويسي «هفت‌پيكر» نوجوان با فرهنگ غني ايران و ارزش زن در این فرهنگ آشنا مي‌شود و با آن پيوند برقرار مي‌كند.
وي به توضيح ويژگي‌هاي آثار نظامي پرداخت و گفت: نظامي شخصيت زنان را بسيار ارج مي‌نهند. در آثارش، زنان پايه، ستون و جزو اركان اصلي داستانند و در تغيير محيط، تاريخ و سرنوشت تاثير گذارند. اين امر اهميت به‌سزايي دارد؛ به‌گونه‌اي كه شخصيت‌هاي بعد از نظامي مانند اميرخسرو دهلوی نيز از او الگو‌برداري كرده‌اند.
نژادحسن تصريح كرد: دوباره‌خواني «هفت‌پيكر» مانند دريچه و سفري بود كه فرح و شادي بسياری برايم همراه داشت.
وي درباره نحوه بازنويسي‌اش از این اثر توضيح داد: برخي از حكايت‌ها را با زبان امروزي نمي‌توان به شرايط داستاني باز‌گرداند و ناگزير به كمي دخل و تصرف در اثر (اما نه به شيوه‌اي كه داستان را تغيير دهد)، بودم. چرا كه هدف اصلی مجموعه، بازنويسي و ساده‌نويسي براي نسل نوجوان بود. اين امر به‌گونه‌ای بايد انجام مي‌شد كه اثر از شكل يك متن كهن ساده و تكراري به شيوه كتاب‌هاي درسي خارج مي‌شد.
نژادحسن كه دبير ادبيات دبيرستان نيز هست تاكيد كرد: پند، اندرز و نصيحت براي نوجوانان خسته كننده است. در اين كتاب سعي كردم ابتكاراتي را به‌كار گيرم و شيوه روايي و افسانه‌اي به داستان القا كنم تا جذابيت متن بيش‌تر شود.
وي در ادامه به توضيح بيش‌تری درباره اين امر پرداخت و گفت: در بازنويسی اين اثر از داستان‌سرايي ايران گذشته و معاصر كمك گرفتم. نحوه انتخاب حكايت‌ها به گونه‌اي بود كه داستان‌ها خيلي طولاني نباشند. از سوي ديگر، ارتباط منطقي با اصل حكايت‌هاي «هفت پيكر» حفظ شد. اين در حالي بود كه گاهي چند حكايت در دل يك داستان جاي گرفتند.
اين منتقد ادبي به افسانه‌ها، داستان‌ها و اساطير به عنوان بهترين تونل براي ارتباط با هويت فرهنگ ایرانی اشاره كرد و اظهار داشت: انسان با بريدن از گذشته، از خودش، طبيعت، تاريخ و انسانيت دور مي‌شود؛ پس بهترين راه براي ايجاد پيوند ميان انسان امروز با گذشته مطالعه همين آثار كلاسيك است. اين امر در تمام ادبيات جهان رواج دارد؛ بدین نحو که آثار كلاسيك و افسانه‌ها را به شيوه كلاژ به‌هم مرتبط کرده يا اين آثار را در زبان طنز بيان مي‌كنند.
وي ادامه داد: در «هفت‌پيكر» نظامي داستان در قالب داستان بيان مي‌شود. اين ويژگي آثار نظامي است كه امروزه نيز به كار مي‌رود. نام امروزي اين سبك، «پارودی» است كه داستان در درون داستان بازنويسي مي‌شود. در جهان امروز ادبيات به ويژه ادبيات كودك و نوجوان به شدت به اين ويژگي ادبي متكي است.
نژادحسن با تاكيد دوباره بر دو نكته، يكي خلق بهترين اثر درباره زنان در قرن ششم در ايران و ديگري ادبيات داستاني به عنوان بهترين رابط بين كودك و ادبيات اظهار داشت: ادبيات گذشته ايران بسيار غني است و براي ايجاد اين غنا در ادبيات كودك و نوجوان، بايد به آثار گذشته توجه كنيم و آن‌ها را زنده نگه داريم. از سوي ديگر بهترين شيوه داستان است؛ چراكه زندگي، تولد و مرگ هم يك داستان است كه با روايت داستاني جاودان و ماندگار مي‌شود.
وي ادامه داد: روان‌شناسی اجتماعي و سياسي و انگاره‌ها و رويكردهاي بشري به صورت داستان جاودانه مي‌شوند؛ اين در حالي است كه داستان بهترين شيوه براي نفوذ در ذات و جوهره انسان به شيوه‌ای است كه برای او خسته‌كننده نباشد.
طلا نژادحسن متولد سوم فروردين 1329 در اهواز است و از جمله آثار او مي‌توان به «يك فنجان چاي سرد»، «شازده ناقص» و «نقد بی‌نقاب» اشاره كرد. وی همچنين بازنويسي داستان «سياوش» را در دست تاليف دارد.
کد مطلب : ۴۳۴۷۱
https://www.ibna.ir/vdciz5a5.t1apy2bcct.html
