علي ططري، پژوهشگر تاريخ و مدرس دانشگاه، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار داشت: در ميان اين اسناد كه مربوط به سال‌هاي پاياني دوره قاجار(احمدشاه، مظفرالدين شاه و محمدعلي شاه قاجار) است، تعداد اندکی از اسناد پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز به چشم مي‌خورد.

وي درباره شاهرخ ميرزا يادآور شد: شاهرخ فيروز، فرزند نصرت‌الدوله فیروز است كه سال 1961 تحصيلات خود را در حوزه علوم سياسي به پايان رساند و پس از آن مدتي در وزارت راه و وزارت صنايع و معادن به فعاليت پرداخت. او تحصيلات خود را در آمريكا ادامه داد و اكنون نيز در انگلستان اقامت دارد.

ططري با بيان اين موضوع كه «اين مجموعه اسناد و مدارك با واسطه بهمن بياني، نويسنده و پژوهشگر تاريخ، به كتابخانه مجلس شوراي اسلامي اهدا شده است» گفت: در ميان اين مجموعه، اسناد با ارزشي همراه با تصاوير و نقشه‌هايي از سال 1290 خورشیدی به چشم مي‌خورد.

وي از نكات بارز اين مجموعه به نقشه‌هايي كه از سوي انگليسي‌ها تهيه شده‌اند، اشاره كرد و يادآور شد: اين سند به سال 1906 ميلادي تعلق دارد و در آن نام خليج فارس با عنوان persian golf آورده شده، كه علاوه بر اهميت آن از لحاظ تاريخي، از نظر سياسي و مسايل روز جامعه نيز حائز اهميت است.

مدرس دانشگاه تعداد قابل توجهي از اسناد مربوط به قرار دادهاي ايران با كشورهاي همسايه نظير روسيه و عثماني را از ديگر سندهاي اين مجموعه برشمرد و گفت: برخي از اين اسناد دربردارنده اصل قراردادها هستند و در ساير موارد كه دسترسي به اصل قراردادها ممكن نبوده، نصرت‌الدوله در همان زمان تنظيم قراردادها افرادي را به تهيه سواد(رونوشتي از نسخه اصلي) گمارده است.

پژوهشگر تاريخ معاصر، مسايل مرزي مربوط به سرحدات و سوابق معاهدات مرزي را از ديگر اسناد مجموعه اهدايي شاهرخ فيروز برشمرد و گفت: عمده اين اسناد در چهار بخش با عنوان‌هاي اسناد وزارت امور خارجه، اسناد وزارت ماليه، وزارت عدليه و برخي از اسناد فرهنگي قابل تقسيم‌بندي و بررسي‌اند.

وي از وجود اسناد زيادي به زبان‌هاي انگليسي و فرانسوي در اين مجموعه خبر داد و افزود: بسياري از اين اسناد در تاریخ روابط خارجي ايران با ديگر كشورها حائز اهميت است و تصميم داريم به زودی آنها را به زبان فارسي ترجمه و توسط پژوهشگران، تحليل كنيم و نتايج آن را در اختيار محققان اين حوزه قرار دهيم. 

به اعتقاد اين پژوهشگر تاريخ، بررسي اين اسناد از آن جهت ارزشمند است كه در دوره اواخر قاجار قراردادهاي فراواني منعقد شد‌ كه آگاهي از آنها اهميت زيادي دارد. ديگر اين كه در اين دوره، انگليسي‌ها براي بسط و گسترش قلمرو تسلط خود بر ايران اقدامات فرواني را انجام دادند كه نقشه مربوط به بلوچستان، يكي از اسناد موجود در اين مجموعه، حكايت از اين موضوع دارد.

ططري با تأكيد بر اين كه اين مجموعه حاوي سه دسته از اطلاعات شامل اسناد، تصاوير و نقشه‌هاي تاريخي است، یادآورشد: در طول مديريت رييس جديد كتابخانه مجلس شوراي اسلامي كه نزديك به هشت ماه از آغاز آن مي‌گذرد، بيش از شش مجموعه به كتابخانه مجلس اهدا شده است كه نشان از حمايت‌هاي بي‌شائبه رييس كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي در زمينه تهيه، حفظ، نگهداري و انتشار اين اسناد در كوتاه‌ترین زمان ممكن دارد.

وي اهداي چهار مجموعه‌ گوناگون از سوي دكتر حسن رهاورد را از نمونه‌هاي بارز اقدامات حجت‌الاسلام جعفريان در جلب نظر و تشويق مجموعه‌داران به اهداي آثارشان برشمرد و اذعان داشت: اسنادي كه به اين مجموعه اهدا مي‌شود يا مسوولان كتابخانه مجلس آنها را از صاحبان اين مجموعه‌ها و آرشيويست‌ها خريداري مي‌كنند، جداي از تقسيم‌بندي موضوعي و زماني ـ بدون هيچ‌گونه پراكندگي ـ به همان صورتي كه تحويل گرفته شده‌اند و با نام صاحب مجموعه در بخشي از مركز اسناد كتابخانه مجلس نگهداري مي‌شود تا دسترسي به آنها از سوي صاحب اصلي اثر و پژوهشگران تاريخي با سهولت بيشتري انجام شود.

وي در پايان خاطرنشان كرد: كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي از تمامي افرادي كه صاحب اسناد، مدارك، عكس‌ها و نقشه‌هايي‌اند كه از لحاظ تاريخي حائز اهميت است، دعوت مي‌كند آثارشان را به اين مركز بياورند تا آنها را در صورتي كه واجد شرايط لازم باشد، پس از استخراخ اطلاعات و فهرست‌بندي به صورت كتاب به نام خودشان منتشر شود.