یکشنبه ۳ آذر ۱۳۹۲ - ۱۱:۱۲
رزاق‌زاده: نگاه علمی، جایگزین خوانش‌های صنفی از اسناد شود

نویسنده کتاب «نبرد طریق‌القدس» که در ششمین دوره جایزه جلال آل احمد اثر شایسته تقدیر شناخته شد معتقد است: مستند‌‌نگاران در حوزه تاریخ شفاهی باید نگاه علمی را جایگزین خوانش‌های صنفی از اسناد کنند.-

به گزارش خبرگزار کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «نبرد طریق‌القدس» نوشته امیر رزاق‌زاده در ششمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد، از میان هزار و 114 اثر در حوزه مستند‌نگاری، به عنوان کتاب شایسته تقدیر شناخته شد.

رزاق‌زاده درباره ویژگی‌های «نبرد طریق‌القدس» که سبب شایسته تقدیر شدن آن در این جایزه شد، گفت: گمان می‌کنم به دلیل رعایت چهار رکن اساسی در نگارش «نبرد طریق‌القدس» این اثر شایسته تقدیر معرفی شد. من این اصول را «ارکان اربعه در مستند‌نگاری» می‌نامم.

وی از «محققان» به عنوان نخستین رکن در مستند‌نگاری یاد کرد و ادامه داد: راویان، کار پژوهشی ویژه‌ای در طول جنگ تحمیلی انجام داده‌اند و با اِشرافی که بر مسایل جنگ داشته‌اند، زیر و بم رویداد‌ها را روایت کرده‌اند. دومین رکن، «منابع» است که داده‌های اطلاعاتی را شامل می‌شود که به کمک همین اطلاعات گردآوری شده‌اند و در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس نگهداری می‌شوند.

رازاق‌زاده با بیان این‌که «روش» دیگر رکن اساسی در مستند‌نگاری است، تصریح کرد: آداب و روش پژوهشی در این اثر مبتنی بر توصیف مستند و تحلیلی است که توانستم مطالب کتاب را به این شیوه گویا کنم. اسناد مورد استفاده در «طریق‌القدس» با اسناد منتشر شده از سوی نهاد‌های مختلف حاضر در جنگ تحمیلی از جمله، ارتش، سپاه، جهاد سازندگی و... تطبیق داده شده‌اند.

این پژوهشگر شایسته تقدیر در ششمین دوره جایزه جلال آل احمد ادامه داد: رکن آخر در نگارش آثار مستند، «مخاطب‌شناسی» است. «نبرد طریق‌القدس» بر اساس نیاز تمام جامعه تالیف شده است. بر این اساس، می‌تواند مورد استفاده مقام معظم رهبری، مسوولان نظام، نخبگان نظام، دانشجویان و حتی دانش‌آموزان قرار گیرد و به خوبی می‌تواند جوهره جنگ را به تمام اقشار جامعه منتقل کند.

رزاق‌زاده که برای نخستین‌بار در جایزه «جلال آل احمد» شرکت کرده است، درباره تاثیری که جایزه جلال آل احمد بر آثار ادبی و پژوهشی می‌تواند داشته باشد، توضیح داد: به یقین برگزاری چنین جشنواره‌هایی به ایجاد انگیزه در مولفان و محققان کمک می‌کنند. نویسندگان با حمایت‌های معنوی چنین جایزه‌هایی تشویق می‌شوند که به خلق آثار بهتری بپردازند. علاوه بر این برگزاری جایزه‌ای مانند جایزه جلال آل احمد، آثار خوب را به جامعه معرفی می‌کند و جامعه مخاطبان به سمت مطالعه آثار خوب سوق پیدا می‌کنند.

نویسنده «نبرد طریق‌القدس» در پاسخ به این سوال که چه توصیه‌ای به دیگر مستند‌نگاران دارد، گفت: بیشتر مستند‌نگاران به ثبت تاریخ شفاهی روی آورده‌اند که این گونه از ضعف «خوانش‌های صنفی» رنج می‌برد. بهتر است با نگاه علمی به حوزه تاریخ شفاهی پرداخته شود. کتاب «نبرد طریق‌القدس» به هیچ وجه خوانش صنفی از جنگ تحمیلی ندارد و در نگارش این کتاب هر گونه نگاه صنفی را کنار گذاشتم تا اثری علمی ارایه کنم.

وی در این‌باره ادامه داد: محققان باید در مستند‌نگاری به اصل سند مراجعه و راست‌آزمایی کنند. «نبرد طریق‌القدس» در واقع، حاصل خون شهیدان است و می‌تواند الگویی از عملکرد شهیدانی چون خرازی، ردانی‌پور و قوچانی را به آیندگان ارایه دهد. روش‌ها، سبک‌ها و استراتژی‌هایی که آنان در عملیات‌ها به انجام رسانده‌اند، الگوی بسیار خوبی برای آیندگان است.

مراسم اختتامیه ششمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد روز گذشته، دوم آذر 92 با حضور سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد اللهیاری فومنی، دبیر برگزاری بیست و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و علی شجاعی صائین، مدیرعامل خانه کتاب در پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد.

این جایزه ادبی براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1385 بنیان نهاده شد و مراسم آن هرسال دوم آذر ماه همزمان با سالروز ولادت این نویسنده برگزار می‌شود. هدف از اهدای این جایزه ارتقاء زبان و ادبیات ملی دینی از رهگذر بزرگداشت پدیدآورندگان آثار برجسته بدیع و پیشروست. در این جایزه کتاب‌هایی بررسی و داوری می‌شوند که برای نخستین بار در سال گذشته به طبع رسیده‌اند. موضوعات مورد ارزیابی هیات داوران عبارتند از داستان، نقد ادبی، مستندنگاری و تاریخ نگاری.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها