خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)_ کتاب «استیون هاوکینگ، خداوند و بهشت» عنوان اثری است که به ‌تازگی از سوی انتشارات سیب سبز منتشر شده‌است. این کتاب با استقبال وسیعی مواجه شد، زیرا پاسخی است در بیان اندیشه‌های الحادی استیون هاوکینگ.
 
به همین مناسبت با دکتر عیسی کشوری،‌ نویسنده این کتاب، به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا انگیزه او را از نگارش این اثر  بررسی کنیم:

جناب دکتر کشوری،  چه شد که به فکر نگارش کتابی درباره خداشناسی و فیزیک افتادید. این سوال را از این نظر پرسیدم که به لحاظ فضای کاری شما که یک حقوق‌دان هستید و قرابتی موضوعی میان فیزیک و حقوق وجود ندارد. می‌خواهم بدانم که انگیزه‌تان از تالیف کتابی با این موضوع چه بود؟

 اصلی‌ترین انگیره من از نگارش این کتاب، وجود رفتارهای نامناسبی است که عده‌ای به نام دین در جامعه انجام می‌دهند و چون این کارها بدون مطالعات کامل و پژوهش و تحقیق و به اصطلاح ضربتی است، اثر معکوس می‌گذارد و موجب دین‌گریزی جوانان می‌شود. احتمالا شما نیز آن داستان امر به معروف و نهی از منکر امام حسن و امام حسین(ع) را شنیده‌اید که دیدند پیرمردی اشتباه وضو می‌گرفت. این دو بزرگوار نرفتند یقه او را بگیرند و بگویند تو چرا این‌گونه وضو می‌گیری، بلکه گفتند پدرجان، ما می‌خواهیم وضو بگیرم و می‌خواهیم تو میان ما حکمیت کنی و ببینی کدام یک از ما درست وضو می‌گیرد. وقتی هر دو مانند هم وضو گرفتند، آن مرد گفت به‌حق که شما هر دو درست وضو گرفتید و من به اشتباه وضو می‌گرفتم.

موضوع آن است که وقتی در اثر رفتارهای افراطی، اشخاص و به ویژه جوانان از دین‌ گریزان می‌شوند، آن وقت عامل دوم هم به کمک می‌آید و زمینه‌ای خوب برای پذیرش عقاید اشخاصی مانند هاوکینگ ایجاد می‌شود. به نظر من، باید یک انقلاب در بینش خود نسبت به دین و اثر آن در جامعه داشته باشیم، دافعه را به پایین‌ترین حد برسانیم و جاذبه را افزایش دهیم. اکنون در مناطق دورافتاده اگر یک روستایی به حق همسایه خود تجاوز نمی‌کند، به دلیل همین اعتقادات، ایمان به خدا و روز آخرت است. حال اگر این اعتقاد و ایمان از بین برود، تصور کنید که چه خواهد شد؟

بنابراین، برای من به ‌عنوان یک حقوقدان مهم است که جامعه‌ای سالم از نظر اخلاقی و دینی داشته باشیم. وقتی دیدم که رفتار نامناسب و نادرست برخی افراد موجب دین‌گریزی جوانان می‌شود و از طرفی، یکی از بزرگترین دانشمندان عصر ما به اسم هاوکینگ منکر وجود خدا و روز رستاخیز است و امکان دارد افکار او در جامعه ما رسوخ کند، درصدد برآمدم این کتاب را بنویسم. 

چنین کتابی چه اثری بر مخاطب خواهد داشت؟

من این کتاب را به چند نفر که به خداوند اعتقاد نداشته‌اند، سپردم و وقتی آنان کتاب را خواندند، اذعان کردند که در گذشته اشتباه فکر می‌کرده‌اند. همچنین تعدادی از قضات که این کتاب را خواندند، گفتند که به‌شدت تحت تاثیر مطالب آن قرار گرفته‌اند و حتی یکی از آنان گفت که پس از خواندن این کتاب، وقتی می‌خواهم رای بنویسم، چند بار آن را می‌خوانم و بدون وضو رای صادر نمی‌کنم و احتیاط می‌کنم که رای من در جهت عدالت باشد، نه این‌که موجب ظلم وستم به مردمان باشد.

چه شد که اصلا یک حقوق‌دان، نویسنده شد؟

 من تاکنون چند کتاب حقوقی و چند کتاب داستانی و ادبی  نوشته‌ام. جالب این است که نخستین کتاب را زمانی که کلاس پنجم دبستان بودم، نوشتم. اوقات فراغت تابستان آن سال را به جمع‌آوری و تالیف کتابی با عنوان قصه‌های فولکوریک لری اختصاص دادم که حاصل آن گردآوری 125 داستان بود که مادربزرگ‌ها برای نوه‌های خود تعریف می‌کردند و سینه به سینه در طی قرن‌های متمادی به نسل‌های بعدی انتقال یافته بودند. سپس آن‌ها را به معلم‌مان دادم که بخواند و نظر بدهد ولی متاسفانه دیدم آن کتاب را به نام خودش چاپ کرد !

چند کتاب داستانی هم نوشتم که یکی از آن‌ها در سال 1360 به نام «جرقه‌ای در تاریکی» جایزه هم گرفت. بعدها که وارد رشته حقوق شدم، ده‌ها مقاله علمی به قلم من در مجلات معتبر حقوقی مانند مجله  دادگستری منتشر شد. در مجموع مقالات بسیار موثری بودند. چند کتاب هم در زمینه مسایل حقوقی با عنوان‌های «حقوق به زبان ساده» و «تجدید نظر در احکام قضایی» و «حقوق به زبان ساده»  نوشتم. کتاب  «حقوق به زبان ساده» را برای کسانی نوشتم که رشته آن‌ها حقوق نیست و می‌خواهند آشنایی مختصری با علم و دانش حقوق داشته باشند. همچنین کتابی را درباره کاربرد قواعد فقه در حقوق نوشتم که  نخستین بار قواعد فقهی و کاربرد آن‌ها را در حقوق همراه با مطالعه تطبیقی در حقوق کشورهای دیگر بررسی می‌کند.

برگردیم به کتاب «استیون هاوکینگ، خداوند و بهشت»! شما عنوان کردید که از این اثر استقبال بالایی شد. این سوال ایجاد می‌شود که با وجود این استقبال چرا همچنان این کتاب در چاپ نخست مانده است؟

متاسفانه انجام کار فرهنگی در کشور ما مانند گذر از هفت خوان رستم است. شما باورتان نمی‌شود این کتاب دست‌کم یکی از بهترین کتاب‌های خداشناسی است. مدت‌های زیادی در انتظار اخذ مجوز این کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بودم تا این‌که سرانجام مجبور شدم با خانواده وزیر ارشاد پیشین صحبت کنم و بگویم چرا یک کتاب با موضوع خداشناسی باید این‌قدر معطل بماند. واقعا چقدر وزیر کنونی جناب فرهنگ و ارشاد اسلامی درست ‌گفته است که اگر قرآن وحی منزل نبود، در ممیزی رد می‌شد!

اکنون پس از گرفتن مجوز و با وجود مشکلات کاغذ و هزاران گرفتاری که شرح آن در این گفت‌وگو نمی‌گنجد، امیدوارم مسوولان جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیر و امید کمک کنند که این آثار که با زحمت و صرف وقت زیادی نوشته شده است، به راحتی در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد. 

قدری هم درباره محتوای کتاب برایمان سخن بگویید.

کتاب‌های زیادی در نقد نظریات هاوکینگ در عربستان، مصر، پاکستان و دیگر کشورهای اسلامی نوشته شده‌اند و من نیز برخی از آن‌ها را مطالعه و مشاهده کرده‌ام. در این آثار با نگاه مذهب پاسخ ادعای هاوکینگ را داده‌اند، در حالی‌ که در کتاب من، علاوه بر طرح موضوعات مذهبی و عرفانی، هسته اصلی پاسخ به ادعای هاوکینگ، دستاوردهای علم فیزیک و علوم تجربی است.

امروزه انسان به یاری محاسبات دقیق علم فیزیک و رایانه‌های پیشرفته توانسته است سیر خلقت جهان را در مدت تقریبی( 43-)10 ثانیه بررسی و کشف کند اما همچنان درباره آن لحظه کوتاه سوالاتی وجود دارد، لحظه‌ای که به ‌نام لحظه آفرینش یا «دم خلقت جهان» معروف است و در آن یک جرم بی‌نهایت کوچک چنان انرژی بی‌نهایت بزرگی نهفته است که بر اثر انفجار، این انرژی آزاد و عالمی به این بزرگی خلق می‌شود. هاوکینگ می‌گوید این انفجار خود به خود به‌وجود آمده است و من با ادله علمی شرح داده‌ام که خلقت به صورت خود به‌ خودی و انفجاری به این بزرگی یا تولد جهان هستی از نیستی، محال و غیرممکن است، شاید مانند این‌که شما یک ساعت گران‌قیمت را در جنگلی پیدا کنید و معتقد باشید که این ساعت گرانبها و دقیق، خود به خود درست شده است! همچنین بسیاری دلایل علمی در نقد نظریات هاوکینگ که به‌ حق از بزرگترین دانشمندان عصر ماست، در این کتاب آورده شده‌اند. اکنون یکی از دوستان من در آمریکا مشغول ترجمه این کتاب به زبان انگلیسی است و امیدوارم ترجمه انگلیسی آن به‌زودی آماده‌شود.