چهارشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۸۷ - ۰۹:۵۴
انديشه‌ها و گفته‌هاي پيامبر آريايي در «اندرز‌نامه زرتشت»

انديشه‌ها و گفته‌هاي اشوزرتشت، پيامبر آريايي كه در گاتها آمده، در قالب كتابي با نام «اندرزنامه زرتشت» به كوشش دكتر كورش نيكنام، گردآوري و توسط انتشارات تيس منتشر شد./

دكتر كوروش نيكنام، پژوهشگر فرهنگ و تاريخ ايران باستان درباره اين كتاب به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: گات‌ها از كهن‌ترين و مقدس‌ترين بخش‌هاي اوستاست كه از اشوزرتشت به يادگار مانده ‌است. گات‌ها جمع «گات» و به معني سرود يا شعر و نظم است. گات در زبان پهلوي به «گاس» تبديل شده و به فارسي «گاه» گوييم كه جمع آن گاهان است.

وي افزود: در ميان زرتشتيان ايران منظور از «يشت‌‌گاهان» همان سرودهاي گات‌هاست. در موسيقي امروزي ايران، هنوز واژه «گاه» به معني آهنگ يا نت موسيقي باقي‌مانده است؛ مانند آهنگ سه‌گاه يا چهارگاه. در زبان سانسكريت، گات يا سرود را «گيت» گويند كه بعد به عربي «جيت» و «جيد» شده و تجويد در عربي به معني خواندن قرآن با آهنگ و وزن است.

اين پژوهشگر فرهنگ و تاريخ ايران باستان خاطرنشان كرد: كهن‌ترين بخش ادبيات هر قومي را سرود يا شعر يا قطعات منظوم تشكيل مي‌دهد، زيرا مردم مي‌توانند شعر، ترانه و سرود را به آساني از بركنند و به خاطر سپارند. ادبيات منثور بعدها پيدا مي‌شود و آن هم پس از پيدايش خط و نوشتار است.  

وي افزود: يكي از دلايل تقدس زياد و اهميت فوق‌العاده گات‌ها در ميان ديگر بخش‌هاي اوستا، اين است كه تمام اصول و آموزش‌هاي دين زرتشتي در آن گنجانده ‌شده و در واقع از بخش‌هاي اصولي نامه‌هاي ديني زرتشتي به شمار مي‌رود. اگرچه بخش‌هاي ديگر اوستا را نيز نمي‌توان از ‌نظر يادگارهاي كتبي، تاريخي، حماسي، علمي و آييني كم‌اهميت‌تر دانست، ولي هيچ‌ يك از لحاظ دارا بودن معاني ژرف، بيان دلكش و ارزش معنوي به پاي گات‌ها نمي‌رسند.

مولف كتاب از «نوروز تا نوروز» خاطرنشان كرد: گات‌ها داراي پنج گات يا سرود است كه به هفده ‌بخش تقسيم مي‌شود كه در دل يسنا جاي مي‌گيرد. گات‌هاي پنج‌گانه عبارتند از اهنودگات يا گاه، اشتودگاه، سپنتمدگاه، وهوخشترگاه و وهشتواشت گاه.

وي افزود: كتاب‌ اوستا از نظر زمان‌بندي نيز به پنج بخش تقسيم مي‌شود كه عبارتند از يسنا، ويسپرد، يشت‌ها، خرده اوستا و ونديداد كه اين پنج بخش در اوستا گردآمده است.   

در بخشي از «اندرزنامه زرتشت» آمده است: آفريدگار يگانه اهورامزداست؛ از اوست آن‌چه نيك و نغز است؛ ديوها سزاوار ستايش نيستند؛ از ديوها جز گمراهي و سيه‌روزي نيايد؛ راستي، منش نيك، توانايي، انديشه‌ سازگار و جاوداني از نيروهاي اهورامزداست و مردم بايد بكوشند كه از اين نيروها برخوردار شوند. انديشه‌ نيك، گفتار نيك و كردار نيك، مايه‌ رستگاري است؛ سهمگين‌ترين دشمن مردم، دروغ است كه بايد از آن دوري جست و بايد به آباداني زمين و كشت و درو پرداخت و از چارپايان سودمند نگهداري كرد.

يكي از ويژگي‌هاي اين كتاب كه سودمندي آن را افزايش داده است، واژه نامه‌ آغاز كتاب است كه برخي از واژه‌ها چون اشو، مانتره، وهومن و… را معنا كرده است و خواننده كتاب هنگام خواندن آن هر جا كه به اين واژه‌ها برخورد كند، معناي آن را به خوبي درمي‌يابد.

چاپ اول «اندرزنامه زرتشت» به قلم دكتر كوروش نيكنام در شمارگان 3000 نسخه، 274 صفحه و با جلد گالينگور از سوي انتشارات تيس در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط