به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) كتاب «شيعيان جبل‌عامل و لبنان جديد» اثري از «تمارا چلبي» است كه شهناز شفيع‌خاني آن را ترجمه كرده و مراحل پاياني انتشار را مي‌گذراند.

شفيع‌خاني درباره اين كتاب به ايبنا گفت: نويسنده در اين كتاب وضعيت شيعيان لبنان را از سال 1918 تا سال 1943 بررسي كرده است. در واقع اوضاع شيعيان از زمان فروپاشي امپراتوري عثماني تا دوران قيوميت فرانسه بر كشور‌هاي سوريه و لبنان فعلي مورد توجه قرار گرفته است.

وي با بيان ‌اين‌كه چلپي در يافتن اسناد، تمام كتابخانه‌هاي كشور‌هاي فرانسه و انگلستان را مورد كاوش قرار داده است، گفت: چلبي حتي از اسناد اجتماعي و سياسي كه در اختيار افراد محلي بوده و نيز نقل قول‌هاي آنان صرف‌نظر نكرده و كوشيده با برقراري ارتباط خوب با اهالي محلي از اين اسناد نيز در تاليف كتاب‌ خود بهره ‌بگيرد. در اين كتاب، زندگي و منش علماي اثرگذار در جبل‌عامل مانند «شيخ محسن امين» و «سيد عبدالحسين شرف‌الدين» به خوبي بيان شده است.

شفيع‌خاني درباره سهم مطالب كتاب از منش و زندگي امام موسي صدر به عنوان يكي از برجسته‌ترين علماي شيعه كه سهم عمده‌اي در تقريب مذاهب و اديان در كشور لبنان داشته است گفت: با توجه به اين‌كه اين اثر در دوره زماني 1918 تا 1943 را مورد بررسي قرار داده و اين دوره‌اي است كه هنوز امام در لبنان حضور ندارد، نويسنده در اين نوشتار تنها اشاره‌اي كوتاه به زندگي ايشان در لبنان مي‌كند اما من كوشيدم در زيرنويس اين نوشتار به طور مبسوط‌تري به اين معرفي شخصيت امام موسي صدر بپردازم.

مترجم اين كتاب درباره دليل برگزيدن اين كتاب براي ترجمه گفت: اين كتاب را به دو دليل اصلي ترجمه كردم نخست آن‌كه اين كتاب مي‌‌توانست زمينه‌اي براي شناخت بيشترم از موقعيت شيعيان در اين منطقه باشد و دليل دوم نياز جوانان شيعه كشورمان به شناخت از هم‌مسلك‌‌هايشان در كشور لبنان بود.

وي افزود: با توجه به اين‌كه نويسنده به شيوه مقابله با مسايل علما و شيعيان در جبل‌عامل لبنان پرداخته، اين كتاب مي‌تواند براي جوانان شيعه كشورمان آموزنده باشد و نيز علاقه‌مندان حوزه‌هاي ديني و تاريخي و پژوهشگراني كه به موضوع اقليت‌ها و مسايلشان در جوامع مختلف علاقه‌مندند مي‌توانند از اسناد اين كتاب و شيوه پرداخت نويسنده به موضوع بهره‌مند شوند.

مترجم كتاب‌«شيعيان جبل‌عامل و لبنان جديد» درباره ديگر ويژگي‌ها اين اثر گفت: نويسنده در بخش نخست کتاب با تشريح موقعيت جغرافيايي، تاريخي، گروه‌هاي اجتماعي، اقتصاد، رهبران سياسي و فرهنگ سياسي منطقه از 1918 تا 1943 تحولات سياسي آن را با توجه به آثار جنگ جهاني اول و ... بررسي مي‌کند. در بخش دوم به تغييرات فرهنگي اجتماعي و باز تعريف جبل‌عامل در دولت ملت لبنان مي‌پردازد. به اين ترتيب نشان مي‌دهد که چگونه ساکنان منطقه با فرايندهايي، از افرادي بي‌اراده و غيرفعال به افرادي بااراده و فعال تبديل شدند. بنابراين، اين اثر مي‌تواند زمينه‌هاي بهار عربي را نيز به خوبي نشان دهد.

شفيع‌خاني درباره نحوه بهره مندي سياستمداران از اين كتاب گفت: اين نوشتار مي‌تواند الگويي باشد براي تمام كشور‌هايي كه با گوناگوني مذاهب رويه‌رويند و شيوه تعامل متقابل شيعيان جبل‌عامل را با ساير اديان كشور لبنان را به خوبي نشان دهد.

شفيع‌خاني سال انتشار نسخه انگليسي (چاپ نخست) اين اثر را سال 2006 ميلادي عنوان كرد و گفت: اين كتاب به زبان عربي نيز ترجمه شده است و در سطح جهان اثري مرجع در شناخت آن دوره زماني كشور لبنان محسوب مي‌شود زيرا کتاب نگرشي يکپارچه به شيعيان ندارد و خاورميانه را تنها بخش عربي جهان اسلام نمي‌پندارد. در اين نگرش حتي شيعيان هم با وجود اشتراک در باورهاي اصولي خود، يکپارچه نيستند و هر کدام به فراخور منطقه جغرافيايي خويش، تجربه تاريخي متفاوتي را از سر گذرانده‌اند. با اين نگرش، حتي شيعيان جبل‌عامل هم با وجود در اقليت‌ بودنشان در مقايسه با شيعيان در ايران و عراق، با هويتي جداگانه نگريسته مي‌شوند و مي‌توانند مورد بررسي‌هاي قوم‌نگارانه قرار گيرند.

كتاب «شيعيان جبل‌عامل و لبنان جديد» به‌زودي از سوي انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر مي‌شود.