خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ الهه پورعلی- تاریخ جهان بر آب و شیوه استفاده از آن متمرکز شده است. بوکالتتی، دانشمند اقلیم، رییس اداره راهبردی حفاظت از طبیعت، با انکار قاطعانه‌ای مبنی بر این که «آب یک پس‌زمینه بی‌اثر در صحنه رویدادهای بشری است»، آغاز می‌کند.
او برای اثبات نظریه خود، تاریخ تخصصی آب‌محور پیشرفت انسان را از زمانی که ما 10هزار سال پیش ساکن بودیم، ارائه می‌دهد. مولف می‌نویسد: «داستان آب، فناورانه نیست، بلکه سیاسی است.»
کشاورزی بسیار بیش‌تر از جمع‌آوری و شکار، غذا تولید می‌کند؛ اما به مقدار زیادی آب نیاز دارد و وابسته به باران و غیرقابل اتکاست؛ بنابراین قرن‌ها پیش، کشاورزان شروع به استفاده از قدرت چاه‌ها، رودخانه‌های محلی، کانال‌ها و پروژه‌های آبیاری کردند که دولت‌های اولیه را به اندازه جنگ مشغول کرده بود. فرهنگ‌های جاه‌طلب به حمل و نقل از طریق آب توجه کرده‌اند که 10 برابر کارآمدتر از خشکی است.
از نظر بوکالتتی، یکی از ویژگی‌های اساسی ظهور دولت-ملت در قرن هفدهم، افزایش امنیت اموال بود که منجر به انفجار سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آب شد. او می‌نویسد که در پایان قرن نوزدهم، «رودخانه‌های بزرگ آمریکا... مبنایی برای ظهور جمهوری آمریکا به عنوان اقتصاد غالب قرن بیستم خواهند شد»؛ «قرن هیدرولیک». نه هیدروکربن‌ها بلکه انرژی آبی، نیروی الکتریکی آمریکا را تامین می‌کرد. با افتتاح کانال دیدنی پاناما در سال 1904، ایالات متحده بخش اعظم قرن بیستم را صرف تکرار موفقیت سازمان عمران دره تنسی (یک شرکت آمریکایی بزرگ تولید انرژی که در شهر ناکسویل در تنسی مرکزیت دارد) و سد هوور (یکی از بزرگ‌ترین سدهای ایالات متحده آمریکا که بر روی رودخانه کلرادو در جنوب شرقی شهر لاس‌وگاس بسته شده) در سراسر جهان کرد. این تلاش‌ها در دهه 1970 به اوج خود رسید، پس از آن به نظر می‌رسد توسعه هدایت آب از مد افتاده بود - تا این که به طور غیرمنتظره، چین در صحنه ظاهر شد و سد سه‌گردنه (بزرگ‌ترین قطعه زیربنایی جهان) را ساخت و در گسترش فناوری خود در سراسر جهان پیشگام بود.
بوکالتتی در این مطالعه جهانی زیرکانه می‌نویسد: «شاید اگر قرن بیستم، قرن آمریکا بود، پس بیست‌ویکمین یک قرن چینی باشد.»
شناسنامه کتاب
«آب: یک زندگی‌نامه» اثر گیولیو بوکالتتی. انتشارات پانتئون. 2021. 400 صفحه
منبع: نشریه بررسی کتاب کرکوس
1 آگوست 2021
پنجشنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۰ - ۱۱:۳۷
«آب: یک زندگی‌نامه»، یک درس مبتکرانه در زمینه ژئوپلیتیک است.
نظر شما