به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عاشورا و حماسه امام حسین (ع) جلوه ویژه‌ای در ادبیات فارسی دارد و شعر عاشورایی در قالب‌ها و شکل‌های گوناگون در توجه دادن نسل جوان به اهمیت رسالت امام حسین (ع) موثر بوده است.

فرارسیدن محرم و ایام عزاداری سالار شهیدان و یاران فداکارش بهانه‌ای شد تا در پرونده‌ای ویژه به نشر مصاحبه‌ها و یادداشت‌هایی در باب ادبیات عاشورایی بپردازیم.

در این راستا، سید محمدجواد شرافت، شاعر آیینی کشورمان در گفت‌وگو با ایبنا با تاکید بر اینکه عوامانه سرودن اشعار هیات و عاشورایی یک آفت است، عنوان کرد: عامیانه شعر گفتن با سرایش عوامانه تفاوت دارد. گاهی محتوای یک شعر غنی است؛ اما عموم نیز با آن به خوبی ارتباط برقرار می‌کنند و گاه شعری را می‌بینیم که سخیفانه است. به‌عنوان نمونه شعر سعدی سهل و ممتنع است؛ ولی با وجود برخورداری از بیان عامیانه عوامانه نیست.

شرافت با تاکید بر اینکه شعر هیات باید به گونه‌ای باشد که در عین برخورداری از محتوای غنی، قابل درک برای مخاطب عام باشد، افزود: شاعر هیات نباید برای پسند مخاطبان سطح ادبی و کیفیت اثر خود را پایین بیاورد بلکه باید با بهره‌گیری از ظرافت‌های ادبی و هنری ذوق و سلیقه مخاطبان را افزایش دهد.

وی ادامه داد: متاسفانه در حوزه شعرهیات با آسیب‌هایی روبه‌رو هستیم که یکی از مهمترین آنها ایجاد موج پرداختن به این گونه ادبی تنها در ایام خاصی نزدیک محرم و عاشوراست. پس از محرم این موج فرومی‌نشیند و دیگر، رسانه‌ها و دانشگاه‌ها خواهان آسیب‌شناسی این حوزه نیستند. از سوی دیگر به جنبه‌های زیبایی‌‌شناسی شعر هیات توجه نمی‌شود و نیز شان اهل بیت (ع) به طور کامل توسط برخی شاعران و مداحان رعایت نمی‌شود.

این شاعر آیینی با اشاره به اهمیت شعر هیات تصریح کرد: موسیقی و شعر هیات دو بازوی توامان هستند و تناسب آنها به غنای هر دو کمک می‌کند. موسیقی نوحه‌ای که میدان رفتن حضرت ابوالفضل (ع) را بیان می‌کند باید با لحن حماسی شعر متناسب باشد و آهنگ تغزلی مخصوص زمانی است که شاعر به روایت بازگشت حضرت عباس (ع) از شط می‌پردازد.

وی افزود: برای اعتلای شعر هیات نیازمند آهنگساز تخصصی هستیم و نیاید توقع داشت یک مداح خود به آهنگسازی شعرش بپردازد.

به گقته شرافت، کربلا اتفاقی چند بُعدی است که مصیبت مقدس، حماسه و عرفان را شامل می‌شود و شعر هیات نیز با توجه به هر بُعد، گونه شعری مخصوص خود را دارد.

وی حضور بانوان در هیئات مذهبی را در زنده نگهداشتن فرهنگ عاشورا بسیار مهم دانست و گفت: حضور یک مادر در هیات عزاداری امام حسین (ع) نماد حاضر شدن یک خانواده است. از سوی دیگر حضور در هیات به بانوان درس عفاف می‌دهد و بانویی که مودت و مهر اهل بیت (ع) را دارد از آن بزرگواران درس عفاف و حفظ ارزش‌های اسلامی می‌‌گیرد. متاسفانه در اغلب هیات‌ها کوچک‌ترین و بدترین مکان را به بانوان اختصاص می‌دهند که باید اصلاح شود.

در ادامه یکی از اشعار عاشورایی سیدمحمدجواد شرافت را می‌خوانیم:
شب، شب اشک و تماشاست اگر بگذارند
لحظه‌ها با تو چه زیباست اگر بگذارند

فکر یک لحظه بدون تو شدن کابوس است
با تو هر ثانیه رؤیاست اگر بگذارند

مثل قدّش، قدمش، لحن پیمبر وارش
روی فرزند تو زیباست اگر بگذارند

غنچه آخر چقدر آب مگر می‌خواهد؟
عمر طفل تو به دنیاست اگر بگذارند

ساقیَت رفته و ای کاش که او برگردد
مشک او حامل دریاست اگر بگذارند

آب مال خودشان چشم همه دل واپس
خیمه‌ها تشنه سقّاست اگر بگذارند

قامتش اوج قیام است قیامت کرده ست
قد سقّای تو رعناست اگر بگذارند

سنگ‌ها در سخنت همنفس هلهله‌ها
لحن قرآن تو گیراست اگر بگذارند

تشنه‌ای، آه! و دارد لب تو می‌سوزد
آب مهریه زهراست اگر بگذارند

بر دل مضطرب و منتظر خواهر تو
یک نگاه تو تسلّاست اگر بگذارند

آمد از سمت حرم گریه‌کنان عبدالله
مجتبای تو همین جاست اگر بگذارند

رفتی و دختر تو زمزمه دارد که کفن
کهنه پیراهن باباست اگر بگذارند