دکتر حسن حضرتی، مترجم، تاریخ‌نگار و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: کتاب «ایرانیان استانبول» از سوی نشر لوگوس منتشر خواهد شد. این کتاب به ایرانیان در استانبول می‌پردازد که در قالب انجمن، انتشار روزنامه یا حضور دولتمردان ایرانی چون احرار و مشروطه‌خواه در دوره قاجار فعالیت داشتند.

او افزود: چند سالی است که روی این موضوع تمرکز کردم و با تکیه بر اسناد کار می‌کنم. کتاب «ایرانیان استانبول» هم در ادامه مجموعه «جستارهای در باب تاریخ عثمانی و ترکیه جدید» به نگارش درآمده است.

عضو هئیت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران اظهار کرد: مطالب کتاب «ایرانیان استانبول» در هفت مقاله گنجانده شده است و یکی از مقالات آن به صورت مفصل به «انجمن سعادت ایرانیان استانبول» می‌پردازد که درباره این انجمن خیلی کم کار شده است.

حضرتی گفت: از افرادی که در حلقه ایرانیان استانبول حائز اهمیت است، میرزامحسن‌خان معین‌الملک بود که تقریبا به مدت بیست سال نقش سفیر ایران در استانبول را ایفا کرد و عملکرد فرهنگی بسیار خوبی از جمله تاسیس مدرسه ایرانیان استانبول داشت.

او با اشاره به موضوع یکی دیگر از مقالات کتاب عنوان کرد: یکی دیگر از شخصیت‌های مثمرثمر در استانبول، میرزا رضا ارفع است که او هم سفیر ایران در استانبول در دوره مشروطه دوم عثمانی بود.

این تاریخ‌نگار اظهار کرد: مقاله دیگر «ایرانیان استانبول» که به صورت ترجمه و بسیار مهم است به اقدامات جمعیت اتحاد و ترقی درباره ایران نظر دارد که در پی فعالیت‌های آنها مشروطه دوم عثمانی اتفاق افتاد. اهمیت این جمعیت در ارتباط با مشروطه ایران و اتفاقاتی است که در تبریز روی داد مثل اشغال تبریز و تحرکات تهران، به شکلی که اتفاقات روی داده در ایران واکنش‌های این جمعیت را برانگیخت که اوج آن حرکت جمعی از فعالان جمعیت اتحاد و ترقی به سمت ایران برای کمک به مشروطه‌خواهان ایرانی بود.  

حضرتی گفت: درباره جمعیت اتحاد و ترقی اطلاعاتی نداشتیم که در این مقاله اطلاعات مهمی بر اساس اسناد و مدارک وجود دارد. در واقع به دلیل اطلاعات اندکی که درباره عثمانی‌ها در دوره مشروطه وجود داشت من به صورت متمرکز چندین سال در این رابطه کار کردم و با انتشار کتاب‌هایی چون «نامه‌های ایران گزارش کارگزار دولت عثمانی از تحولات مشروطه ایران» و «مشروطه ایران به رویت آرشیو عثمانی» سعی کردم که نگاه و فعالیت ایرانیان ساکن در عثمانی همراه با جزئیات بیشتری را منعکس کنم.

او افزود: در کتاب «ایرانیان استانبول» گزارشی از فردی به نام بدیک ترجمه کردیم که قبلا مرحوم ایرج افشار عکس متن ترکی آن را بر اساس یک روزنامه ترکی به چاپ رسانده بود. ما این گزارش را تنظیم و به فارسی ترجمه کردیم؛ گزارشی که خیلی ارزشمند است و یک روزنامه‌نگار ترک درباره مشروطه ایرانی ارائه کرده بود و چند مقاله دیگر.

این دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران عنوان کرد: برگزاری نمایشگاه در مصلی امام خمینی (ره) بهتر است چون دسترسی بیشتری برای علاقه‌مندان به بازدید از نمایشگاه دارد.   

حضرتی گفت: به نظرم برگزاری نمایشگاه تهران برای کتابفروش‌ها خوب است. چون در حال حاضر فعالیت فروشگاه‌های مجازی و آنلاین به کتابفروش‌ها خیلی ضربه می‌زند. امیدوارم برگزاری فیزیکی نمایشگاه کتاب تهران قدری از لطمات و ضرری که کتابفروشی‌ها در این مدت با آن درگیر بودند، جبران کند.

او افزود: امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صدور مجوز به کتاب‌ها را سرعت ببخشد تا آثار جدید بیشتری به ویژه در زمینه تاریخ در نمایشگاه کتاب ارائه شود.