اهدای 15 هزار نسخه کتاب در هفته کتاب/ گراییلی: کلکسیونرها از انحصارگرایی فاصله بگیرند

هانیه گراییلی، مدیرکل حوزه ریاست و مشاور رئیس کتابخانه ملی ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)؛ درباره «پویش کتاب در حرکت» عنوان کرد: این پویش آبان‌ماه سال 99 با همکاری اداره کل فراهم آوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی با شعار «کتاب بخوان و به دیگری بسپار» آغاز شد.

وی درباره این پویش گفت: در این طرح که در مناطق پرتردد از جمله ایستگاه‌های مترو برگزار شد، پوسترهایی با نام طرح تبادل کتاب با شعار «بخوان و به دیگری بسپار» نصب شد. در این طرح افراد می‌توانستند کتاب‌هایی را بردارند یا اگر دوست داشتند کتابی را در ایستگاه‌های مشخص شده بگذارند. البته در این پویش اگر یک‌طرفه فقط کتاب‌ها توسط مردم برده شوند، ما باز هم استقبال می‌کنیم، زیرا هدفمان اهداست.

گراییلی افزود: هدف از طرح پویش «کتاب در حرکت» این بود که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بیشتر در میان مردم معرفی و از این طریق فرهنگ کتاب‌خوانی تقویت شود و نخبگان و اهالی کتاب ارتباط بیشتری از طریق این طرح با کتابخانه ملی پیدا کنند و نکته مهم‌تر این است که بتوانیم بخشی از کسری منابع کتابخانه ملی را از این طریق جبران کنیم.

مدیرکل حوزه ریاست و مشاور رئیس کتابخانه ملی ایران عنوان کرد: متاسفانه در شرایط کنونی کتاب از سبد خانوار حذف شده و ما تلاش کردیم از طریق پویش «کتاب در حرکت» و با اهدای کتاب از این طریق؛ فرهنگ کتابخوانی را تقویت و نخبگان و اهالی کتاب را بیشتر متوجه کتابخانه ملی کنیم.

وی درباره دستاورد طرح پویش «کتاب در حرکت» گفت: مهم‌ترین دستاورد این طرح آشنایی بیشتر مردم و حتی اهالی فرهنگ و استادان دانشگاه با کتابخانه ملی بود. تا قبل از این طرح شاید خیلی از افراد نمی‌دانستند کتابخانه ملی چه کارکردی دارد و اصلا مکان آن کجاست و این خیلی نکته دردآوری بود. تعداد قابل توجهی از استادان دانشگاه ارتباطی با کتابخانه ملی ندارند. این طرح باعث آشنایی بیشتر توده مردم و نخبگان با کتابخانه ملی شد و تلاش کرد مردم را به اهدای کتاب تشویق کند.

گراییلی اظهار کرد: کتابخانه ملی در زمینه کتاب‌های دهه 50 کسری دارد و امیدواریم با این روش و از راه تبادل کتاب؛ این سازمان بتواند بخشی از کسری منابع خود را جبران کند. امیدواریم امسال هم در قالب پویش «کتاب در حرکت» بتوانیم بخشی از کسری منابع کتابخانه ملی را تامین کنیم.
1
وی درباره همکاری کتابخانه ملی ایران با ارگان‌های دیگر برای اجرای طرح پویش «کتاب در حرکت» گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ابتدای طرح با همکاری دو منطقه شهرداری تهران، 4000 جلد کتاب در مناطق پرتردد مترو و سراهای محله؛ با کمک گرفتن ازخودروهای سیار شهرداری، به مردم اهدا کرد.

گراییلی درباره ادامه این طرح عنوان کرد: همزمان با هفته پژوهش و بعد از گذشت یک‌ماه از طرح پویش «کتاب در حرکت»، چهار نسخه از کتاب‌ها در اختیار همکارانمان در سازمان به عنوان سفیران کتابخوانی قرار گرفت و از آن‌ها خواسته شد این کتاب‌ها را در اختیار خانواده‌هایشان قرار دهند. در ادامه برگزاری پویش کتاب در حرکت به سراغ سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران رفتیم و از آن‌ها خواستیم در اجرای این طرح به ما کمک کنند که آن‌ها هم البته استقبال کردند.

وی درباره تعداد منابع اهدایی کتابخانه ملی در قالب طرح پویش از ابتدا تاکنون گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در طول برگزاری این پویش، 13 هزار و 514 نسخه کتاب و 670 منبع غیرکتابی و 660 نسخه نشریه در 33 کتابخانه در سطح مناطق 22 گانه تهران توزیع کرد. این سازمان همچنین چهار کتابخانه به صورت اتوبوس سیار در سطح تهران و مناطق کم برخوردار و البته پرتردد ایجاد کرد.

گراییلی درباره ادامه این طرح در هفته کتاب گفت: سال گذشته از ابتدای هفته کتاب تا پایان سال، 30 هزار نسخه کتاب در قالب پویش «کتاب در حرکت» به مردم اهدا شد. امسال 15 هزار نسخه آن در هفته کتاب و با همکاری شهرداری در مترو سراهای محله و اماکنی که دسترسی بیشتری به کتاب وجود دارد، به مردم اهدا می‌شود و 15هزار نسخه دیگر نیز به تدریج تا پایان سال به صورت اهدا در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

وی با تاکید بر این نکته که طرح اهدای کتاب در بخش مبادله و اهدای کتاب، کتابخانه ملی به صورت روتین در طول سال وجود دارد، عنوان کرد: یکی از کارهای بخش تبادل کتاب کتابخانه ملی این است که هر سال برای مناطق محروم کتاب‌هایی را ارسال می‌کند. اخیرا 4000 نسخه کتاب برای مناطق محروم استان همدان و 500 جلد کتاب برای آسایشگاه کهریزک فرستادیم.

مشاور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: ما به خانواده‌ها و کلکسیونر پیشنهاد می‌کنیم از انحصار‌گرایی فاصله بگیرند و کتاب‌ها را برای نگهداری بهتر حتی تنها به صورت امانی در اختیار کتابخانه ملی قرار دهند. ما حتی برای نقل و انتقال کتاب‌ها ماشین داریم و ارسال و آوردن کتاب رایگان انجام می‌شود.

وی درباره جذب منابع مردم و مجموعه داران گفت: برای جذب منابع از طریق کتابخانه ملی باید اعتماد‌سازی حاصل شود؛ اما کتابخانه ملی نباید به افراد و منابع آن‌ها وابسته شود. خوب‌است خانواده‌ها بدانند در صورتی که کتاب و سند به کتابخانه ملی اهدا کنند، می‌توانند به مجموعه جداگانه کتابخانه ملی -که محل نگهداری کتاب‌های اهدایی است- مراجعه کنند و کتاب‌ها را ببینند و اسمشان با این اهدا ثبت می‌شود. کتابخانه ملی حتی به صورت امانی، شرایط نگهداری کتاب را هم دارد؛ اما اگر سند تحویل کتابخانه ملی شود و وارد آرشیو این سازمان شود، دیگر اجازه خروج ندارد.