بازنشر پرونده / چرا اثري از برخي مشاهیر تاریخی در کتابهای درسی نيست؟/2
نگارش کتابهای تاریخی باید از قید و بندهای سیاسی رها شود/ زندگی مبارزان مشروطه به درستی منعکس نشده
محمدتقی ایمانپور، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد معتقد است: علت کمرنگ شدن یا نادیدهانگاشتن مشاهیر تاریخی در کشورمان، حاکمبودن نگاه سیاسی به وقایع تاریخی است، در حالیکه نباید در جریان کلی تاریخنگاری این مقوله دخالتی داشته باشد.
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: این در حالی است که در کتابهای رسمی، افرادی برجسته و مهم میشوند که از نظر فکری نزدیک به نظام و سیستم حاکم هر دورهای هستند و این مختصِ شرایط زمانی حال نیست.
ایمانپور ادامه داد: اگر بخواهیم در این زمینه مثالی بیاوریم، میتوان به تاریخ انقلاب مشروطه اشاره کرد که در آن دو جریان روشنفکری و روحانیون تاثیر قابل توجهی داشته است اما این رویداد تاریخی در زمان پهلوی به نحوی منعکس میشد که به روشنفکران و سکولارها بهای بیشتری داده میشد اما در روایتهای تاریخ بعد از انقلاب اسلامی افراد دیگری بزرگ شدند و نوعی نگاه منفی به روشنفکران و سکولارها حاکم شد.
مترجم کتاب «عصر ساسانی» تصریح کرد: اگر بخواهیم به یک جمعبندی کلی برسیم باید گفت که کتابهای تاریخی که به صورت مستقل چاپ میشوند، تقریبا عاری از این گونه تحریفات و نادیدهانگاشتنها هستند و مشکل زمانی پیش میآید که بحث جریانات فکری حاکم در کتابهای رسمی مطرح شود و این موضوعی است که درباره تاریخ معاصر ایران بیشتر مشهود است تا تاریخ ایران باستان. به طور کلی میتوان گفت که کتابهای تاریخی بسته به نوع جریانهای فکری حاکم نوشته میشود و طی 30 سال اخیر با تغییر هر رئیسجمهوری یا مدیری، تاریخهای ما هم نیز عوض میشود.
وی در راهکار این موضوع گفت: برای رهایی از این موضوع، تاریخ را باید از سیاسیبازیها رها کنیم و به اهل فن بسپاریم، افرادی که با روش علمی و تاریخنگاری آشنا باشند یا حداقل عاری از هرگونه وابستگیها و ایدئولوژیها هستند و با آگاهی به شیوهها و روشهای آکادمیک به تاریخنویسی میپردازند. تنها از این راه است که میتوان به بزرگترین هدف تاریخ که همان عبرتآموزی و درسگرفتن از گذشته است، دست یافت. این چیزی است که در همه کشورهای جهان هم اعمال میشود، اگرچه کتابهایی هم نوشته میشوند که تحریفشده هستند اما در کنار آنها با استفاده از متدهای علمی کتابهای علمی و باارزشی هم به تالیف در میآیند. به علاوه، حاکمیت در جریان کلی تاریخنگاری علمی دخالتی ندارد.
نظر شما