به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ریچارد فلوریدا اقتصاددان و جامعه‌شناس آمریکایی است که از سال 2003 به تالیف کتاب‌های درباره شکل‌گیری طبقه خلاق پرداخت. وي تا كنون چهار کتاب در این حوزه به نگارش در آورده است كه «شهر‌ها و توسعه خلاق» دومين اثر اين انديشمند حوزه طبقات اجتماعي است كه براي نخستين بار در ایران ترجمه می‌شود. ديگر كتاب‌هاي ريچارد فلوريدا «پیدایش طبقه خلاق، شهرها و طبقه خلاق، هجرت طبقه خلاق و بحران‌های موجود در جوامع صنعتی» نام دارند.

کتاب «شهرها و طبقه خلاق» عنوان اثری است که ابراهیم انصاری به عنوان یکی از مترجمان اثر به سه عامل مهم در شکل‌گیری آن اشاره مي‌كند و مي‌گويد: تکنولوژی، توانایی و تحمل، سه عامل مهم در این زمینه‌اند، زیرا مولف معتقد است در گذشته اقتصاددانان به موضوع تکنولوژی و سرمایه به عنوان تنها عامل شکل‌دهنده طبقه اشاره داشتند. به همین دلیل، انتخاب این عامل اتفاقی جدید نیست و دو عامل «میزان توانایی» و «تحمل» از اهميت بيشتري برخوردارند. 

وی مي‌افزايد: اکنون در جامعه آمریکا 30 درصد نیروی کار را افراد خلاق تشکیل می‌دهند. در واقع، تغیيری که در اين جامعه صنعتی رخ داده؛ تغيیر در بخش رشد خلاقیت برای روی کار آمدن طبقه‌ای جدید است.

انصاری در ادامه به ویژگی ‌های جوامع صنعتی اشاره مي‌كند و توضيح مي‌دهد: خدمات و تکنولوژی، عامل رشد جوامع صنعتی به شمار می‌آیند، اما با روی کار آمدن طبقه خلاق، معیارهای گزینش متفاوت شده‌اند. در اینجا بین نیروی کار خلاق و توسعه شهرها ارتباط برقرار می‌شود تا آنجا که شهر‌های با ویژگی‌های خاص پديد مي‌آيند، شهرهايي که تمامی امور آن با تاثیرات محیطی و استفاده اصولی و درست از امکانات هماهنگ شده‌اند.

سعيد اسلامي، مدير انتشارات جامعه‌شناسان نيز در ادامه به روي كار آمدن طبقه خلاق و نفي ديگر جريان‌هاي اقتصادي و اجتماعي اشاره مي‌كند و مي‌گويد: مولف در اين اثر بر خلاف جريان ماركسيستي و كاركردگرايي، به شكل‌گيري طبقه خلاق در اجتماع اشاره مي‌كند كه خود گواه ورود جهان به عصر استعداد، توانايي و آگاهي است. بنابراين توجه به اين طبقه در فصل جديد تبادل اطلاعات و ارتباطات بسيار مهم است.

اسلامي مي‌افزايد: مولف در اين كتاب به اثرگذاري اين طبقه در جريان‌هاي سياسي و اقتصادي جهان اشاره دارد و اين اطلاعات جريان‌ساز را در اختيار عده‌اي قرار مي‌دهد كه به عنوان طبقه خلاق شناخته مي‌شوند.
 
انصاری، مترجم اثر نيز دراين باره معتقد است: در اینجا طبقه خلاق قبل از این که به دنبال کار بگردد، به دنبال مکانی برای زندگی می‌گردد و شهر‌های را انتخاب می‌کند که با مشکلات شهرنشینی رو به رو نباشد تا افراد بدين طريق بداند که در آن شهر چگونه باید کار کنند.

وي مي‌افزايد: این اتفاق بیانگر رشد متقابلی است که باعث توسعه شهر‌ها می‌شود. چنان‌چه اكنون پنچ شهر آمریکا با این ویژگی‌هاي خاص خود زمینه‌ساز پروش طبقه خلاق شده‌اند که خود آنها نیز باعث پدید آمدن شهرهایي شده‌اند که هدایت امور اقتصادی و سیاسی را در سطح كلان برعهده می‌گیرند.

انصاری در ادامه به بررسی شاخص‌های مولف اشاره مي‌كند و مي‌گويد: مولف برای دستیابی به این سه عامل، شاخص‌سازی می‌کند و آن را از زوایایی مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. برای نمونه، درباره شاخص‌های توانایی و تحمل به این مساله اشاره مي‌كند مردمی که در این شهرها ساکن می‌شوند، گرایش‌های ضد خارجی ندارند و گروه‌های مختلف اعتقادی را در میان خود می‌پذیرند و نسبت به نژاد‌ها بي‌تعصب‌اند.

انصاري مي‌گويد: مهاجریني كه خارج از آمریکا متولد شده‌اند، بيشترين گروه اين طبقه را تشكيل مي‌دهند كه امروز به عنوان شهروندان آمریکایی شناخته مي‌شوند نظير؛ مهندسان چینی و هندی كه بخش عمده‌ این گروه‌ها را تشكيل مي‌دهند.

انصاري درباره جایگاه این طیقه جدید در آمریكا مي‌افزايد: این گروه بعد از طبقه نخبگان سیاسی و اقتصادی‌ قرار دارند كه سرمایه آنها تنها فرهنگ و دانش است که منجر به بروز توانایی در شکل‌دهی به طبقه خلاق مي‌شود.

مترجم اثر ادامه مي‌دهد: این کتاب از لحاظ روش و شاخص‌سازی بسیار جالب است و می‌تواند مورد توجه دانشجویان ارشد و دکتری باشد، زیرا مولف برای بررسی سه عامل تکنولوژی و توانایی و تحمل، اقدام به شاخص‌سازی کرده و در قالب آن به بررسی بسیاری از مفاهیم پرداخته و آن را ملاک گزینش خود قرار داده است. این کتاب می‌تواند به دانشجویان کمک کند تا این روش را برای بررسی و مطالعات دیگر شاخص‌ها به کار بگیرند.

البته به‌کارگیری روش‌های مطرح شده در کتاب برای انطباق آن با وضعیت موجود در ایران، مساله‌ای است که انصاری درباره آن معتقد است: به کارگیری این مفاهیم مربوط به جامعه‌اي خاص نیست و این مفاهیم جهانی‌اند، زيرا سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی از عوامل مهم در شکل‌گیری طبقه خلاق‌اند و تنها باید در جامعه شناسایی شوند. البته نمونه‌های از شکل‌گیری طبقه خلاق با ساخت شهرک‌های علمی اتفاق افتاده است که به شکل‌دهی این شهر‌ها به عنوان مکانی برای شکل‌گیری این طبقه، كمك مي‌كند. 

اسلامي، مدير انتشارات جامعه‌شناسان نيز با اشاره به رابطه طبقه خلاق با علم ارتباطات و تكنولوژي نوين مي‌گويد: تكنولوژي برتر يكي از عوامل مهم در شكل‌گيري اين طبقه است. در اين طبقه شاخص‌ها تغير كرده و مفاهيم جديد در انتخاب طبقه به آن اضافه شده‌اند، زيرا طبقه جديد، الگوي رفتاري متفاوتي دارد و الگوي مصرفي آن متفاوت است. در اين طبقه، رابطه نژاد با طبقه حذف مي‌شود و تنها خلاقيت يا تاثيرات تكنولوژي كه در نوع خود ابتكاري است، بر جامعه سايه مي‌افكند. 

انصاري مي‌افزايد: در شهرهايی که ریچارد فلوریدا از آن نام می‌برد، مهم‌ترین عامل حمل و نقل است. مردم آن شهر تمایلی به استفاده از وسایل شخصی ندارند و بیشتر از مسیر‌های پیاده‌رو یا دوچرخه استفاده می‌کنند. هر چند جامعه ما به اين سطح از تمايلات نرسيده است، اما مي‌تواند بر اساس آنچه که فلوريدا در به كارگيري شاخص‌ها مطرح مي‌كند، براي رشد و توسعه اقتصادی برنامه‌ريزي داشته باشد.

مترجم اثر ادامه مي‌دهد: اگرچه به‌کارگیری برخی مفاهیم شاخص‌سازی با مسائل فرهنگی ما منافات دارد، اما آنچه که می‌توان از این کتاب بهره گرفت، روش‌های شاخص‌سازی آن است.

انصاري تصريح مي‌كند: برای نمونه، در ایران می‌توان بر روی شاخص‌های قومی و قشر‌های پایین جامعه كار کرد، زیرا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با توسعه دانشگاه‌ها افراد بسياري از قشر‌های ضعيف و متوسط جامعه به موقعيت‌هاي مناسبي دست يافتند. 

از سوي ديگر، مدير انتشارت جامعه‌شناسان درباره شكل‌گيري اين طبقه در ايران تصريح مي‌كند: شايد شكل‌گيري طبقه خلاق در جامعه ما زود باشد، اما شاخص‌هاي اين طبقه در ايران در حال شكل‌گيري است، مانند توجه به جايگاه كتاب و انعكاس رسانه‌اي آن در مطبوعات كه بيشتر از گذشته به كتاب به عنوان يكي از عوامل مهم در شكل‌گيري علم يا راه‌اندازي خبرگزاري كتاب كه بيانگر نوعي خلاقيت براي داشتن اين شاخص‌هاست.

چاپ نخست كتاب شهرها و طبقه خلاق اثر «ريچارد فلوريدا» با ترجمه برادران ابراهيم انصاري و محمد اسماعيل انصاري در شمارگان 1000 نسخه، 340 صفحه‌ و قيمت 70000 ريال در دي ماه از سوي انتشارات جامعه‌شناسان منتشر و روانه بازار نشر مي‌شود.