وقتي كتاب را مي‌شنويم

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، ‌كتاب «عقل سرخ» سهروردي به عنوان اولين مجموعه كتاب‌هاي گوياي نشر ماه‌ريز با گويندگي و كارگرداني روزبه مهر و موسيقي محمدرضا اصغري در قالب يك نرم‌افزار روانه بازار نشر شده است.

در ابتداي مراسم رونمايي از اين اثر، بخشي از اين نرم‌افزار اجرا شد و سپس روزبه مهر به عنوان كارگردان و گوينده اين نرم‌افزار اظهار داشت: پيشنهاد اين كار توسط نادر طبسيان، مدير مسئول انتشارات ماه‌ريز، به من ارايه شد و من هم پذيرفتم چون به نظرم متون فلسفي خيلي مهجور مانده‌اند. از طرفي عقل سرخ سهروردي نسبت به ساير آثارش روان‌تر است.

كارگردان اين نرم‌افزار گفت: از آن جايي كه در كتاب گويا به جاي خواندن بايد گوش دهيم، بايد در خواندن و تلفظ كلمات دقت كنيم،‌ به همين‌خاطر دغدغه اصلي‌ام‌ در اجرا اين بود كه كلمات را از لحاظ تلفظ حروف، كلمات و آهنگ زبان فارسي درست ادا و اجرا كنم.

مهر افزود: كتاب گويا يك نوع نمايشنامه صوتي است كه اگر تغيير لحن واحد در طول اجرا حفظ و رعايت شود، شنونده مي‌تواند از متن تصوير بسازد و درست مثل كتاب خواندن صفحه به صفحه متن را ورق بزند.

وي گفت: از آنجا كه اغلب متون كهن فلسفي فضايي خسته كننده و كسل‌كننده دارند، سعي كردم نشان دهم اين اثر در دوران جواني سهروردي تاليف شده و با هيجان است و در خواندن جملاتم ريتم و وزن‌هاي عروضي را رعايت كردم.

سپس محمدرضا اصغري، آهنگساز اين كتاب گويا، گفت: من تا قبل از اين كار «عقل سرخ» را نخوانده بودم اما پس از پيشنهاد اين كار،‌ اثر را بارها و بارها خواندم و به آن علاقه‌مند و متوجه شدم كه چه متن پيچيده‌اي دارد.

اصغري گفت: در كتاب گويا، يك اثر خوانده مي‌شود و كسي كه مي‌شنود، انگار ذهنش دوباره در حال خواندن كتاب است و تصوير را به جاي جلوي چشمانش در پشت چشمانش مي‌سازد.

وي افزود: در كتاب گويا قدرت تخيل و تصويرسازي مخاطب به خواندن،‌ واژه‌ها و موسيقي بستگي دارد و از آن‌جايي كه اين اثر پيچيده و سنگين بود، ما نيز از موسيقي استفاده كردم كه به تخيل بهتر شنونده كمك كند و با اين كه متن كلاسيك بود، اما طبسيان اصرار داشت كه موزيك مدرن باشد.

اصغري افزود: سعي كردم در اجراي موزيك فرصت و استراحتي به شنونده بدهم تا مثل زماني كه كتاب مي‌خواند، فرصت ورق‌زدن و تصويرسازي پيدا كند. اين موضوع بايد در تمام كتاب‌هاي گويا رعايت شود و بايد به انتخاب موزيك به‌ويژه براي داستان‌هاي كوتاه بيشتر دقت كنيم.

در ادامه اين مراسم، منوچهر صدوقي‌سها، محقق و از اعضاي انجمن حكمت و فلسفه ايران، كه درباره انديشه‌هاي سهروردي تحقيقاتي انجام داده است، گفت: اصلي‌ترين كار سهروردي اين بود كه ايران باستان را احيا و ثابت كند فلسفه و عرفان قبل از اسلام هم وجود داشته است.

صدوقي‌‌سها گفت: در زمان دانشجويي‌ام از سهروردي بسيار شنيده بودم اما به لحاظ مسائل سياسي آن زمان سراغش نمي‌رفتم تا اين كه بعدها با خواندن چند اثر از او، به وي علاقمند شدم و الان معتقدم سهروردي فيلسوف نور و مانند درياست.

صدوقي‌سها در باره راه رسيدن سهروردي به معارف فلسفي گفت: سهروردي در مراغه تحصيل مي‌كرد و در آن زمان به شهري به نام شيز (تكاب امروزي) نيز مي‌رفت و در اين شهر نزد زردشتييان علم مي‌آموخت و انديشه‌هايش در همان زمان شكل گرفت.

صدوقي‌سها افزود: سهروردي همچنين تا حد زيادي متاثر از غزالي بود و تاثير «مشكاه‌الانوار» غزالي در آثار او به‌خوبي مشهود است و نحوه اصلي انتقال معارف ايراني قبل اسلام هم از طريق غزالي بوده است.

نشر ماه‌ريز چندي است شروع به اجراي طرح‌هايي كرده كه به انجام پژوهش‌هاي فلسفي در حوزه‌هاي مغز،‌ چشم،‌ گوش، سر و دهان مربوط مي‌شود.

نادر طبسيان، مدير مسئول انتشارات ماه‌ريز، در اين باره به «ايبنا» گفت: هر يك از اين‌ها در حوزه خاصي فعاليت مي‌كنند. به‌طور مثال در طرح مغز، كتاب‌هاي گويا منتشر مي‌شود كه «عقل سرخ» سهروردي نخستين مجموعه از اين طرح است. در اين طرح آثار متفكران و فلاسفه خوانده مي‌شود. همچنين در نظر داريم در آينده بر روي آثار مولانا و تاريخ بيهقي هم كار كنيم.«فيه ما فيه» مولانا از ديگر نمونه‌هاي اين كتاب گوياست كه قرار است با صداي هوشيار انصاري‌فر اجرا شود.

وي گفت: در مجموعه چشم، كتاب‌هاي حوزه هنرهاي تجسمي، در مجموعه گوش موزيك‌هاي هنرمندان ايراني به صورت فايل صوتي و در مجموعه سر هم فيلم‌هاي مستند را عرضه مي‌كنيم.

در پايان اين مراسم، بخشي از اين كتاب گويا به صورت زنده با گويندگي روزبه مهر با تلفيق اشعاري از سولماز نراقي در باب سهروردي و موسيقي زنده مارتين شمعون‌پور اجرا شد.