تحلیل وضعیت موجود بر اساس مطالعات اسنادی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، طرح تدوین و اجرای برنامه ملی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران با دستور ‌عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در دستور کار پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری قرار گرفته است و در همین راستا نخستین نشست هماهنگی برنامه ملی توسعه گردشگری کشور در محل پژوهشگاه، برگزار شد.

مصیب امیری رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در این نشست که با حضور نمایندگانی از دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، وزارت امور خارجه، دفتر وزارتی و امور بین‌الملل و معاونت گردشگری وزارت‌خانه و مشاور خارجی طرح برگزار شد، با تاکید بر عزم و آمادگی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، برای مدیریت و پیشبرد این طرح ملی با همکاری تمامی اعضای حاضر در جلسه تصریح‌ کرد: با توجه به اهمیت و گستردگی ابعاد طرح تاکید داریم از ظرفیت کامل کارشناسی کشور در بخش‌های دولتی، خصوصی و مراکزعلمی و دانشگاهی استفاده شود.

او با ابراز خرسندی از اینکه پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری هم در داخل ساختار پژوهشکده‌ها و گروه‌های پژوهشی و هم در قالب همکاری‌های علمی و پژوهشی که با دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور و نیز ارتباطات خوبی که با بخش خصوصی دارد، می‌تواند امکان مشارکت همه این اجزا را فراهم سازد گفت: معتقدیم همکاران معاونت گردشگری اعم از مدیران و کارشناسان حوزه‌های تخصصی و ادارات کل استانی باید مشارکت حداکثری داشته باشند چراکه ظرفیت‌سازی، توجیه و تربیت کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت گردشگری برای اجرا و پیگیری‌های عملیاتی این برنامه، مهمتر از تدوین خود برنامه است.

رییس پژوهشگاه در ادامه، برگزاری نشست‌های هماهنگی در سطح وزارت و ادارات کل استانی را در این حوزه ضروری خواند که باید پیش از حضور مشاوران خارجی برگزار شود و تأکید ‌کرد: اطلاعات و مشخصات کارشناسان و مشاوران خارجی که باید به همراه سرمشاور فنی پروژه در ایران حضور داشته باشند، باید از سوی دفتر منطقه‌ای یونسکو در اختیار پژوهشگاه قرار گیرد تا اقدامات و بررسی‌های لازم انجام و در فرصت مناسب نتیجه را اعلام کنیم.

در ادامه این نشست، گزارشی مبسوط از اهداف طرح، رویکرد، روش و شیوه انجام کار، سیاست ها و راهبردهای اجرایی مورد نظر، برنامه‌ها و پروژه‌های اولویت داری که خروجی نهایی طرح خواهد بود و آخرین وضعیت پروژه و اقدامات بعمل آمده تاکنون توسط فردریک توماس مشاور خارجی طرح ارائه و بر نقش صرفا مشورتی تیم خارجی اعم از سازمان جهانی گردشگری، یونسکو و کارشناسان خارجی و در همین راستا ضرورت و اهمیت بهره‌مندی از ظرفیت کامل کارشناسی کشور در بخش‌های دولتی، مراکزعلمی و دانشگاهی بویژه مشارکت حداکثری فعالان بخش خصوصی در استان‌های مختلف تأکید شد.

همچنین پیشنهاد آغاز همکاری ابتدا به شکل غیرحضوری و برخط با هدف تسریع در معرفی و انتخاب کارشناسان و مشاوران ملی واجدالشرایط و چیدمان آنان در قالب کارگروه‌های تخصصی، اعلام نظر پژوهشگاه در خصوص کارشناسان و مشاوران خارجی که باید به همراه سرمشاور در این طرح بزرگ مشارکت داشته باشند توسط مشاور خارجی ارائه شد.

همانگونه که از عنوان طرح تدوین و اجرای برنامه ملی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران بر می‌آید این طرح نقشه راه و برنامه عمل توسعه گردشگری کشور برای بازه زمانی 10 سال آتی است.

تدوین این برنامه در چارچوب توافق رسمی میان وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و سازمان جهانی گردشگری به عنوان تخصصی‌ترین ارگان زیرمجموعه سازمان ملل متحد در زمینه گردشگری از سال 1398 آغاز شده، پس از انجام هماهنگی‌ها و توافقات لازم، دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران به عنوان هماهنگ کننده بین‌المللی طرح انتخاب شد.

فرآیند اجرای طرح در قالب سه مرحله برنامه‌ریزی و به تایید طرفین رسیده است؛ مرحله اول آن در سال‌های 1398 و 1399 به انجام رسید و طی آن گزارش وضعیت موجود شامل نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها، تحلیل وضعیت موجود بر اساس مطالعات اسنادی، نشست‌ها و بررسی‌های میدانی تهیه شده، بر اساس آن نمای کلی طرح شامل سازمان اجرایی پروژه، مشاوران و کارشناسان داخلی و خارجی مورد نظر، تقسیم کار و مسئولیت کارگروه‌های تخصصی بر اساس استراتژی‌های توسعه، برنامه‌ها و پروژه‌های پیشران ... آماده شده است.

همچنین بر اساس توافق بعمل آمده با دفتر منطقه‌ای یونسکو مقرر شده تمامی هزینه‌های مرتبط با کارشناسان خارجی از محل بودجه اتحادیه اروپا و در قالب پروژه کریدورهای فرهنگی جاده ابریشم و سایر هزینه‌های انجام طرح از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تامین شود.

طرح تدوین برنامه ملی توسعه گردشگری کشور که الزام مصوبه دولت در سال 1399 در قالب سند راهبردی توسعه گردشگری کشور را نیز با خود به همراه دارد، به دنبال یک سال توقف به دلیل تغییرات مدیریتی، با دستور و ابلاغ مقام عالی وزارت مجددا احیاء و این بار در دستور کار پژوهشگاه میراث‌فرهنگی قرار گرفته است.